دل‌آشوبه وال‌استریت از بی‌ثباتی‌های اقتصادی
گروه جهان| طلا تسلیمی|
در پی افزایش نگرانی‌ها درباره چشم‌انداز رشد جهانی و احتمال تشدید تنش‌ها بین واشنگتن و پکن، ارزش اوراق بهادار وزارت خزانه‌داری ایالات متحده و شاخص‌های سهام در بازارهای اروپایی و آسیایی کاهش یافت. احساسات در بازارهای مالی در هفته‌های اخیر به‌شدت متغیر بوده است. معامله‌کنندگان منتظر هستند تا ببینند در میانه کاهش تنش‌های تجاری، فدرال رزرو حرکت در مسیر سیاست‌های انقباضی را کندتر می‌کند یا خیر. آمارها و ارقام منتشر شده از کاهش سرعت رشد اقتصادی در اقتصادهای اول و دوم جهان حکایت دارد. سرمایه‌داران به آغاز جنگ تجاری بین چین و امریکا در ماه ژوئن، واکنش شدیدی نشان ندادند و پس از آنکه فدرال رزرو نرخ بهره را افزایش داد (اتفاقی که عمدتا به شروع فروش سهام‌ها توسط سرمایه‌گذاران می‌انجامد)، بازارها همچنان به رشد خود ادامه دادند. بازارهای امریکایی حتی گزارش‌های حاکی از کاهش سرعت رشد بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان را هم نادیده گرفتند. اما به نظر می‌رسد روزهای خوش وال‌استریت به پایان رسیده است.
به نوشته نیویورک‌تایمز، طی یک هفته گذشته ترکیبی از همه این اتفاقات به کاهش 4.6 درصدی ارزش شاخص سهام «اس‌اند پی 500» منجر شد که بدترین عملکرد هفتگی این شاخص از ماه مارس تاکنون و یکی از نشانه‌های دل‌آشوبه در وال‌استریت بود. ارزش این شاخص سهام اکنون 1.5 درصد کمتر از سال گذشته است. سرمایه‌گذاران در حال ارزیابی تاثیرات اتهامات مطرح شده از سوی دادستان‌های امریکایی علیه دونالد ترامپ در ارتباط با پرداخت حق‌السکوت در رسوایی جنسی و همچنین احتمال تبانی او با روسیه در جریان کمپین انتخابات ریاست‌جمهوری 2016 هستند و از این رو، احتمال بروز نوسانات بیشتر در بازارها نیز وجود دارد.
در همین حال، دستگیری مدیر برجسته چینی (مدیر مالی شرکت هوآوی) از تنش‌هایی جدید در رابطه واشنگتن و پکن حکایت دارد و این در حالی است که دو طرف تا مهلت ماه مارس برای دستیابی به توافق، آتش‌بس اعلام کرده بودند. چین روز یک‌شنبه سفیر امریکا در پکن را در اعتراض به این دستگیری، فراخواند و در همین حال، رابرت لایتزر رهبر هیات امریکایی در مذاکرات تجاری با چین گفت که مهلت 1 مارس را مهلتی دشوار برای مذاکرات می‌داند.
ریک ریدر مسوول ارشد سرمایه‌گذاری بر دارایی‌ها با درآمد ثابت در موسسه سرمایه‌گذاری «بلک‌راک» با بیش از 6 هزار میلیارد دلار دارایی، گفت: «همه چشم‌ها به نظرها و بررسی‌ها درباره این توافق تجاری دوخته شده است برای اینکه تاثیر قابل‌توجهی بر جهان خواهد گذاشت.
در حالی که نوسانات شدید بازار در واکنش به اخبار مربوط به تجارت دیدگاه برخی از سرمایه‌گذاران را برجسته می‌سازد که معتقدند حل‌و‌فصل اختلافات بین ایالات متحده و چین دوام توسعه اقتصادی اهمیت زیادی دارد، اما این مساله تنها مخاطره سیاسی و اقتصادی پیش روی بازارها نیست. از جمله این مخاطرات، سقوط بازارها در واکنش به نتیجه احتمالی تحقیقات ویژه اف‌بی‌آی درباره دخالت روسیه در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2016 امریکا، عزل‌ها و انتصاب‌های بی‌شمار در دولت ترامپ، تلاش‌ها برای مذاکره خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا و ناآرامی‌های اجتماعی در فرانسه هستند. جولین امانوئل، استراتژیست سهام و مشتقات در شرکت کارگزاری «بی‌تی‌آی‌جی» گفت: «واقعیت این است که سیاست دارد اقتصاد را به مسیری غیرمعمول می‌کشاند.» هفته گذشته بازارها در واکنش به سرتیتر خبرهای مرتبط با جنگ تجاری به‌شدت نوسان داشتند. روز دوشنبه ارزش شاخص‌های سهام در واکنش به خبرهای مربوط به توافق دونالد ترامپ و شی جین‌پینگ رییس‌جمهوری چین بر سر آتش‌بسی
90 روزه در جنگ تعرفه‌ای 1.1 درصد افزایش یافت. روز بعد که رییس‌جمهوری امریکا در پیامی توئیتری خود را «مرد تعرفه» خواند، ارزش شاخص سهام «اس‌اند پی» 3.2 درصد افت کرد. بازارها روز چهارشنبه به مناسبت مراسم تدفین جورج بوش پدر رییس‌جمهوری پیشین امریکا تعطیل بودند، اما ارزش شاخص‌های سهام روز پنجشنبه و بلافاصله پس از بازگشایی بازارها در واکنش به دستگیری منگ وانژو مدیر مالی شرکت هوآوی و دختر بنیان‌گذار این شرکت، 2.9 درصد افت کرد. آنگاه در واپسین ساعات معاملات روز پنجشنبه، ارزش بیشتر شاخص‌های سهام به امید اینکه فدرال رزرو برنامه‌های خود برای افزایش نرخ بهره را با سرعت کمتری پیش ببرد، اندکی بهبود یافت؛ اگرچه این افزایش نسبی ارزش‌ها نتوانست افت ارزش‌ها در معاملات صبح را جبران کند. فروش سهام با ارزش پایین‌تر روز جمعه هم ادامه یافت و ارزش شاخص‌ها 2.3 درصد افت کرد.
جنگ تجاری همین حالا هم عواقب شدیدی برای اقتصاد جهانی داشته است. رشد اقتصادی چین که پس از امریکا دومین اقتصاد بزرگ جهان به شمار می‌رود، اکنون با کمترین سرعت در یک دهه گذشته پیش می‌رود و اقتصادهای متکی به صادرات مانند ژاپن و آلمان که به ترتیب سومین و چهارمین اقتصاد بزرگ جهان هستند در سه ماهه سوم سال جاری میلادی تحلیل رفته‌اند. ایالات متحده تا این لحظه به لطف شکوفایی اقتصادی ناشی از محرک‌های مربوط به سال‌های رکود مالی، از آسیب‌ها در امان بوده است. سرعت رشد اقتصادی امریکا از سال 2005 تاکنون بی‌سابقه بوده و نرخ بیکاری در این کشور نیز برابر با 3.7 درصد است که کمترین میزان در نزدیک به 50 سال گذشته به شمار می‌رود. اما حتی در ایالات متحده هم نشانه‌هایی از تضعیف اقتصاد مشاهده می‌شود. ریک ریدر از موسسه سرمایه‌گذاری «بلک‌راک» پیش‌بینی کرده که همین نوسانات شدید در بازارها و مسیر نامعلوم اقتصاد جهانی احتمالا سبب خواهد شد که فدرال رزرو از تصمیم خود برای افزایش نرخ بهره در جلسه روزهای 18 و 19 دسامبر (27 و 28 آذر)، خودداری کند.
