پیشبینی رفتار آتی قیمت نفت در اوج بیثباتی
گروه انرژی|
بیثباتی قیمت نفت در 7 ماه گذشته کمنظیر بوده است. از اردیبهشت ماه که امریکا از توافق هستهای با ایران خارج شد و وعده داد که علاوه بر بازگرداندن تحریمهای هستهای پیشین، سختترین تحریمهای تاریخ را علیه این کشور مهم تولیدکننده نفت به اجرا خواهد گذاشت، قیمت نفت روند صعودی سریعی به خود گرفت و مرز 85 دلار را نیز رد کرد. اما پس از آنکه امریکا در آبانماه معافیتهایی را برای کشورهای خریدار نفت ایران در نظر گرفت، قیمتها به سرعت کاهش یافت. کاهش تقاضای نفت به دلیل کاهش چشمانداز رشد اقتصادی جهان، جنگ تجاری امریکا و چین و افزایش عرضه به خصوص از سوی عربستان و روسیه، بر شتاب گرفتن یکی از سریعترین کاهشهای قیمت نفت موثر بودند. اما اکنون چین و امریکا به توافقات کوتاهمدتی برای متوقفساختن جنگ تجاری دست یافتهاند و اعضای اوپک و غیراوپک نیز برای کاهش تولید نفت توافق کردهاند؛ البته پایبندی طرفها در هر دو توافق شکننده است.با این تفاسیر به نظر میرسد پیشبینی قیمت نفت در سال آینده بیش از هر زمان دیگری دشوار باشد، با این حال «اویلپرایس» در گزارشی 8 عامل را در تعیین قیمت نفت در سال آینده موثر دانسته است که بر 5 عامل احتمال افزایش قیمت نفت و 3 عامل احتمال کاهش آن را قوت میبخشند.
قیمت نفت پس از نشست اوپک افزایش یافته است. آژانس بینالمللی انرژی اعلام کرد که توافق اوپک حداقل قیمتی برای نفت تعیین کرده است، هرچند به نظر نمیرسد بیثباتی از بین رفته باشد. به گزارش تسنیم، اویلپرایس فهرستی از متغیرهایی که بر نفت در سال 2019 تاثیر میگذارند، هم از نظر عرضه و هم از نظر تقاضا را برای قیمتهای خوشبینانه و بدبینانه شناسایی کرده است.
عوامل خوشبینانه
ایران- بزرگترین و واضحترین ریسک برای عرضه نفت از طرف ایران است. معافیتهایی که امریکا به هشت کشور برای خرید نفت ایران داده است در ماه مه به پایان میرسند. به نظر نمیرسد دولت ترامپ قصد داشته باشد این معافیتها را تمدید کند و با افزایش ناگهانی عرضه نفت به بازار در دو ماه گذشته، دولت امریکا موضع سختتری خواهد گرفت. تولید نفت ایران در ماه نوامبر 380 هزار بشکه در روز کاهش یافته و به کمتر از روزانه 3 میلیون بشکه رسیده است.
لیبی- لیبی به تازگی 40 هزار بشکه در روز تولید خود را به خاطر فعالیتهای نظامی از دست داده است. لیبی چند هفته قبل توانسته بود با موفقیت تولیدش را افزایش دهد. این کشور شمال آفریقا سالهاست در زمینه عرضه نفت بیثبات است و هدفهای بزرگی برای افزایش تولید در 2019 دارد. ولی میتواند همچنان بازار نفت را با توقف غیرمنتظره تولید غافلگیر کند.
ونزوئلا- تولید ونزوئلا یک میلیون بشکه در روز کاهش یافته که 600 هزار بشکه از ماه ژانویه تا حالا کمتر شده است. نمیتوان تحلیلگری را پیدا کرد که انتظار داشته باشد تولید این کشور در کوتاهمدت یا میان مدت افزایش مییابد.
شیل امریکا- انتظار میرود شیل امریکا به رشد خیرهکننده خود ادامه دهد. در واقع تولیدکنندگان شیل یک میلیون بشکه در روز از پیش بینیهای 2018 فراتر رفتهاند ولی کاهش قیمت اخیر نفت، فشار مالی و مشکلات خط لوله بالاخره تولید را کم میکند.
کاهش تولید اوپک- کاهش 1.2 میلیون بشکهای باید به حذف نفت اضافی از بازار کمک کند. اوپک و متحدانش شاید مجبور شوند مقدار کاهش تولید را بیشتر کنند ولی سختترین قسمت آن رسیدن به توافق برای این کاهش بود. این گروه میتوانند به سادگی توافقشان را در انتهای سال تمدید کنند تا از پایین نیامدن قیمت نفت مطمئن شوند.
عوامل بدبینانه
رکود اقتصادی- شاید بزرگترین خطر قیمت نفت و یکی از سختترین آنها احتمال رکود اقتصادی باشد. اقتصاد جهان الان هم با کند شدن اقتصاد چین، کاهش تولید ناخالص داخلی در بخشهایی از اروپا، بحران ارزی در بازارهای نوظهور و بیثباتی مالی در سراسر جهان به تلاطم افتاده است.
رشد نفت شیل- آژانس بینالمللی انرژی هنوز هم انتظار دارد عرضه اعضای غیر عضو اوپک در سال 2019، 1.5 بشکه در روز افزایش یابد که از تقاضای کل جهان بیشتر خواهد بود. با راهاندازی خط لولههای جدید در نیمه دوم سال آینده، موج بعدی شیل در راه است.
عدم اطاعت از اوپک- روسیه اعلام کرده که در ژانویه کل قرار کاهش تولید نفت خود را عملی نخواهد کرد. بنابراین خطر این وجود دارد که کل کاهش توافق شده در نشست وین در ماه ژانویه عملی نشود.
عربستان بیشترین کاهش تولید را بر عهده دارد و چون شدیداً خواستار قیمت بالای نفت است، این کاهش را اجرا خواهد کرد هرچند هنوز مطمئن نیستیم اوپک و متحدانش بتوانند بازار را متعادل کنند.