قرار نبود به میدان مین «سلامت» بیایم

بهداشت و درمان با مشکلات جدی رو‌به‌رو است و مساله بودجه، طرح تحول سلامت را بحرانی کرده است. سرپرست وزیر بهداشت پس از حضور در این جایگاه مدام از اقتصادی نبودن طرح تحول می‌گوید و اینکه بیمه رایگان برای افرادی که تمکن مالی دارند، منطقی نیست. به عقیده او، باید هزینه درمان بیماران و نیازمندان را از افرادی که پول بیشتری دارند تامین کرد در غیر این صورت بیمه رایگان برابر برای همه، کل طرح را زیر سوال خواهد برد.

سرپرست وزارت بهداشت با اشاره به چالش‌های پیش روی نظام سلامت کشور، گفت: قرار نبود به این میدان مین بیایم، زیرا از افتادن به ورطه‌ای که در آن خیلی اوضاع و احوال را خوش نمی‌دیدم، تردید داشتم. با این حال، مشیت الهی بود و توفیق یافتم که در این عرصه در خدمت مردم باشم.

سعید نمکی، در نشست مجمع انجمن‌های علمی گروه پزشکی گفت: اعتقاد من به انجمن‌های علمی، زبانی نیست بلکه با این نگاه بزرگ شده‌ام که قطره دریاست اگر با دریاست، ورنه او قطره و دریا، دریاست. او با بیان اینکه انسان توسعه یافته از خرد جمعی به عنوان یکی از اهرم‌های زندگی استفاده می‌کند، به اهمیت انجمن‌های علمی گروه پزشکی در پیشبرد برنامه‌های نظام سلامت، گفت: هر وزیری یا تصمیم‌گیری که از ظرفیت انجمن‌های علمی برای سیاست‌گذاری‌های کلان ملی استفاده نکند، به بیراهه رفته و من امیدوارم بتوانم بعد از تأیید مجلس به عنوان وزیر بهداشت در ساختار و اتاق فکر وزارت بهداشت از این ظرفیت استفاده کنم.

وی ادامه داد: برنامه وزارت بهداشت را بلند پروازانه نوشتم اما این برنامه با همکاری انجمن‌های علمی

واقع بینانه می‌شود.

 چالش جدی این روزهای بهداشت

نمکی با اشاره به دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزه سلامت، گفت: باید از همه کسانی‌که طی سال‌های انقلاب به عنوان وزیر پرچم‌دار حوزه سلامت بودند، قدردانی کرد؛ چراکه می‌بینیم که پیشرفت‌های حوزه سلامت از همه عرصه‌ها چشمگیرتر بوده است. ما در عرصه سلامت و بعد از انقلاب با ۵ دلار بچه‌هایمان را علیه شش بیماری مهلک و مسری واکسینه کردیم. همچنین با توسعه نظام ارایه خدمات در خانه‌های بهداشت و تمرکز بر دو گروه آسیب پذیر کودکان و زنان، نتایج خوبی گرفتیم. حال امروز با چالش جدی به نام بیماری‌های غیرواگیر در نظام سلامت طرفیم. باید بدانیم که وزارت بهداشت به تنهایی قادر به کنترل این بیماری‌ها نیست و باید از مشارکت همه به خصوص انجمن‌های علمی، کمک بگیرد.

او با بیان اینکه امروز توسعه بار بیماری‌ها ناشی از تلنبار ندیدن‌های دیروز ماست، ادامه داد: اگر در توزیع منابع درباره بیماری‌ها دچار رانش و کشمکش شویم، در آینده ما را غافلگیر می‌کنند. در آینده پژوهی وضعیت بار بیماری‌ها نیز انجمن‌های علمی می‌توانند به ما کمک کنند.

نمکی با بیان اینکه در همه عرصه‌های سلامت با وجود دستاوردها، همچنان چالش‌های فراوانی هم داریم، گفت: من هم قرار نبود به این میدان مین بیایم زیرا از افتادن به ورطه‌ای که در آن خیلی اوضاع و احوال را خوش نمی‌دیدم، تردید داشتم. با این حال مشیت الهی بود و توفیق یافتم که در این عرصه در خدمت مردم باشم.

  «تحول سلامت»

یکی از دغدغه‌های‌مان است

سرپرست وزارت بهداشت، با بیان اینکه طرح تحول سلامت یکی از دغدغه‌های آنهاست، گفت: این طرح دستاوردهای مهمی به ویژه برای فرودستان در زمینه حمایت از هزینه‌های درمانی شأن داشت و به بیماران خاص و صعب العلاج کمک کرده و ماندگاری و مقیمی طبیب را در نقاط دورافتاده ممکن کرد.

نمکی با بیان اینکه طرح تحول با دو مشکل اساسی مواجه بوده است، ادامه داد: گره نخوردن طرح تحول سلامت به منابع پایدار مالی برای ادامه حیات و توزیع ناعادلانه و غیرمنطقی منابع در بعضی جاها، از مشکلات اساسی طرح تحول سلامت محسوب می‌شوند. حال یکی از ماموریت‌های معاون درمان وزارتخانه را تشکیل کمیته‌ای با حضور انجمن‌های علمی برای برنامه‌ریزی در حوزه کلان نظام سلامت و طرح تحول سلامت اعلام کرده‌ام. ما باید اقتصاددانان سلامت را قانع کنیم، گام‌هایی که برمی‌داریم، منطقی است. سرپرست وزارت بهداشت، با انتقاد از بیمه رایگان ۵.۵ میلیون نفر در کشور که توان مالی برای پرداخت هزینه‌های درمان داشته‌اند، گفت: ما باید بیشترین خدمات را برای فرودستان ارایه بدهیم و کمتر به افراد توانمند خدمات رایگان بدهیم زیرا در هیچ جای دنیا، خدمات درمانی برای همه رایگان نیست. در عین حال ما باید به سمت ایجاد زیرساخت‌هایی چون پزشک خانواده، نظام ارجاع و پرونده الکترونیک سلامت برویم و نظام پرداخت معیوب‌مان را اصلاح کنیم تا طبیب ما دو سال معطل پرداخت معوقات خود نباشد.

او همچنین به وضعیت آموزش پزشکی اشاره و اظهار کرد: فارغ‌التحصیلان ما جامعه نگر تربیت نمی‌شوند و هنوز بین دانشگاه و جامعه دیوارهای بتنی است. هنوز مهارت‌های ارایه خدمت به مردم را به دانشجویان‌مان یاد نمی‌دهیم و دانش‌آموختگان‌مان تک بعدی تربیت می‌شوند. در گذشته طبیبان ما حکیم بودند، طبیبی که حکمت، عرفان و عشق به مردم را آموخت، حکیم است.

نمکی با بیان اینکه ما در حوزه پژوهش هم جزیره‌ای عمل می‌کنیم، افزود: ما به اندازه یک قاره امکانات داریم اما به اندازه یک شهر هم از امکاناتمان استفاده نمی‌کنیم. هنوز اولویت‌های پژوهشی مان، حل معضلات نظام ارایه خدمت نیست. حال انجمن‌های علمی باید اولویت‌های تحقیقاتی نظام سلامت را تعیین کنند.

نمکی تاکید کرد: در عین حال در حوزه بهداشت هم مشکلات عدیده‌ای چون بیماری‌های غیرواگیر و بهداشت روان داریم و در آینده هم با سالخوردگان پر هزینه مواجه خواهیم بود. در حوزه سلامت مردان هم ضعف‌های عمیق فرهنگی داریم؛ به‌طوری‌که مردان کمتر برای چک آپ می‌روند و می‌بینیم که نان اوران خانه ناگهان فرو می‌ریزند. مشکلات حاشیه شهرها که زیرپوست شهر هستند نیز گریبانگیر سلامت می‌شوند.

  صنعت داخلی دارو لگدمال می‌شود

وی همچنین به مشکلات صنعت دارو اشاره کرد و گفت: در عرصه دارو مشکلات زیادی داریم، صنعت داروی کشور در حال فروپاشی است و لگدمال می‌شود به‌طوری‌که ۹۷ درصد داروی تولید داخل ما ۵۵۰ میلیون دلار ارزبری داشته، اما سه درصد داروی وارداتی مان یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان ارز می‌برد. باید درب‌ها را به روی صنعت دارو باز کنیم. باید استانداردها را هم رعایت کنیم اما اینقدر به پای صنعت دارو نپیچید.

نمکی با بیان اینکه ما برای حل این چالش‌ها نیازمند حضور انجمن‌ها هستیم، گفت: من به تنهایی نمی‌توانم این چالش‌ها را رفع کنم. بنابراین «همراه شو‌ای عزیز که این درد مشترک، تنها، جدا جدا، درمان نمی‌شود». امروز زمان وفاق ملی و کنار هم بودن است.

نمکی در ادامه صحبت‌هایش درباره تخریب‌هایی که جامعه پزشکی را هدف قرار داده است، گفت: من با تمام قدرت می‌ایستم تا کسی در خارج از عرصه سلامت، به همکاران من کوچک‌ترین توهینی نکند. اما شما هم باید به ما کمک کنید اگر لکه ناپاکی در حرفه و جامعه پزشکی هست، خودمان آن را پاک کنیم.

وی ادامه داد: من به عنوان سکاندار سلامت، نمی‌توانم نسبت به حقوق مردم بی‌اعتنا باشم و باید این پیام را بدهیم که خودمان داوطلبان اصلی پاکیزگی در حرفه پزشکی هستیم. در این صورت محکم در برابر هر تعرضی به درون حرفه پزشکی می‌ایستم.

  تکمیل پرونده الکترونیک سلامت تا بهار سال ۹۸

وزیر پیشنهادی بهداشت همچنین از تکمیل پرونده الکترونیک سلامت تا بهار ۹۸ خبر داد و گفت: اگر بتوان پرونده الکترونیک سلامت را به عنوان ریل اصلی اطلاعاتی برای نظام سلامت تکمیل کرد از تقاضاهای القایی، دوباره کاری در نظام سلامت و مفقود شدن اطلاعات بیماران جلوگیری می‌شود.

سعید نمکی در مورد طرح پزشک خانواده با بیان اینکه همواره از این طرح تحت عنوان پزشکی خانواده نام می‌برم، گفت: خدمات نظام سلامت را نباید پزشک محور دید زیرا تیم پزشکی یعنی پزشک، دندانپزشک، داروساز، پرستار، ماما و روانشناس با هم ارایه خدمت می‌کنند. وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه پزشکی خانواده به عنوان دروازه بان نظام سلامت در دنیای مترقی جایگاه خود را دارد، افزود: متاسفانه ما از این ابزار به درستی استفاده نکردیم.

او یادآور شد: سیستم ارجاع، پزشک خانواده، پرونده الکترونیک سلامت و گایدلاین‌های بالینی 4 پایه نظام سلامت هستند که متاسفانه بطور یکسان مورد توجه قرار نگرفته‌اند.