راه تنفس صنایع کوچک چگونه گشوده خواهد شد؟

رونق تولید در صنایع کوچک و متوسط به دلیل شرایط حاکم بر اقتصاد ما یکی از اصلی‌ترین راهکارها برای تحقق شعار سال در بخش صنایع است. این در حالی است که بسیاری از قوانین حمایت از تولید، طی سال‌های اخیر به دلیل نبود ضمانت اجرا بی‌اثر مانده است.

«رونق تولید» شعار مبارکی برای سال جدید است و تحقق آن می‌تواند منجر به اتفاقات مبارکی هم در اقتصاد کشورمان شود اما تحقق این شعار آسان نخواهد بود. افزایش جهشی قیمت‌ها و تورم، دور جدید تحریم‌ها، کاهش واردات مواد اولیه، بروکراسی‌های بی‌انتهای اداری و پروسه‌های طولانی ثبت سفارش‌ها، و ... از جمله موانع بسیار سخت پیش روی بنگاه‌ها و صنایع تولیدی کشورمان است. بنابراین تنها زمانی رونق تولید از شعار فراتر می‌رود که نظام و دولت مصمم باشد از این بخش مهم و حیاتی کشور حمایت واقعی کند.

در این شرایط باید نگاه واقع بینانه از توان تولید داخل داشته باشیم تا در بخش‌هایی سرمایه‌گذاری شود که بیشترین بازدهی را دارند. طبق سند چشم‌انداز 1404، ایران باید به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی دست پیدا کند و همچنین بر اساس سند الگوی پایه اسلامی ایرانی قرار بر این است که کشورمان تا سال 1444 جزو چهار کشور برتر آسیا باشد. در این حوزه‌هایی که ایران در کوتاه‌مدت و بلندمدت باید در آن صاحب جایگاه برتر شود کشورهایی مانند چین، ژاپن و کره جنوبی هم حضور دارند که هر کدام صاحب نام در بخش‌های مختلف از جمله صنعت و تولیدند.

در حال حاضر سهم بخش صنعت از تولید ناخالص داخلی چیزی حدود 13 درصد است که این رقم در مقایسه با سهم صنایع کشورهای اروپایی و حتی برخی از کشورهای همسایه در نرخ رشد اقتصادی و تولید ناخالص داخلی کمتر است.

واقعیت این است که هزینه‌های تولید به دلیل برخی از ناکارآمدی‌ها بسیار گران‌تر از سایر کشورها است برای نمونه، در صنعت خودرو ما 49 پروانه خودرو و 32 پروانه در دست ساخت داریم، در مجموع 81 واحد تولید خودرو در کشورمان وجود دارد. تعداد واحدهای صنعت خودرو در آلمان 12، امریکا 29، فرانسه 8، ژاپن 11 و کره جنوبی 5 واحد است. حال اینکه ژاپن با 11 شرکت خودروسازی سالانه حدود 10 میلیون وسیله نقلیه تولید می‌کند که بخش بزرگ آن به کشورهای دیگر صادر می‌شود. در مقایسه، ایران با ده‌ها برابر شرکت خودروسازی کمتر از یک میلیون خودرو می‌سازد که تقریبا تمام آنها وارد بازار انحصاری داخلی می‌شود.

بسیاری از کارشناسان اقتصادی بر این باورند که در حال حاضر بهترین حوزه برای رونق تولید در کشور بنگاه‌های تولیدی در مقیاس کوچک و متوسطند چرا که در وهله اول به سرمایه کمتری برای راه‌اندازی، تقویت و احیا نیاز دارند. در وهله‌های بعدی میزان اشتغالزایی بالایی دارند و می‌توانند نیازهای منطقه‌ای و ملی را در بازارهای مختلف برآورده سازند.