تلاش‌های دیپلماتیک جمعی تنها راه‌حل است
وزیر امور خارجه ایران که در نیویورک به سر می‌برد بامداد پنجشنبه به وقت تهران در نشست عالیرتبه مجمع عمومی ملل متحد برای بزرگداشت و ارتقای «روز بین‌المللی چندجانبه‌گرایی و دیپلماسی برای صلح» شرکت و سخنرانی کرد؛ صحبت‌هایی که بازتاب‌های فراوانی در رسانه‌های بین‌المللی پیدا کرد و اظهارنظرهای مختلفی درباره آن شد. ظریف بعد از سخنرانی این جلسه دیدارهای دو‌جانبه‌ای را با روسای دیپلماسی کشورهایی چون ونزوئلا، فنلاند و... ترتیب داد؛ نشست‌هایی درجریان آن برنامه‌های ایران برای مقابله دیپلماتیک با حاشیه‌سازی‌های طرف امریکایی نیز تشریح شد.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه ایران همیشه از چندجانبه‌گرایی و دیپلماسی برای صلح دفاع کرده است، تصریح کرد: برای دفاع از چندجانبه‌گرایی لازم است مانع دستیابی امریکا به منافع مورد تصورش از اقدامات غیرقانونی‌اش شد و با قوت تمام هرگونه فشاری را که به دیگران وارد می‌آورد تا حقوق بین‌الملل و قطعنامه‌های شورای امنیت را نقض کنند، رد کرد.
ظریف در ابتدای سخنانش گفت: ایران همیشه از چندجانبه‌گرایی و دیپلماسی برای صلح حمایت کرده است. من امروز به اینجا آمده‌ام تا اعلام کنم تلاش‌های دیپلماتیک جمعی دیگر فقط یک گزینه خردمندانه نیست، بلکه تنها راه‌حل است؛ حتی اگر زمانی در سیاست بین‌الملل نظام تک‌قطبی وجود داشت، دیگر قطعاً از بین رفته است. کشور من همواره تعهد خود به چندجانبه‌گرایی را به عنوان رکن یک سیاست خارجی قوی نشان داده است. فقط نگاهی گذرا به مراودات دیپلماتیک ما در چند هفته گذشته این امر را کاملاً روشن می‌کند. در غرب ما، آخر هفته گذشته روسای مجالس همسایگان عراق گرد هم آمدند تا رهیافت فراگیر جدیدی را برای مراودات منطقه‌ای بیابند و من هفته گذشته در رأس هیاتی به دمشق و آنکارا رفتم تا همکاری با سوریه، ترکیه و روسیه را در چارچوب روند آستانه گسترش دهیم.
ساز و کار گفت‌وگوی منطقه‌ای
رییس دستگاه دیپلماسی ایران در ادامه تاکید کرد: در شرق ما، نماینده ویژه جدید ما برای افغانستان در حال تعامل طبق یک رویکرد منطقه‌ای واقع‌گرایانه برای صلح و ثبات است. در همین حال ما دو روز پیش میزبان نخست‌وزیر پاکستان برای گفت‌وگو در مورد یک رهیافت چندجانبه برای ثبات منطقه‌ای و مبارزه با تروریسم بودیم. در شمال ما، هفته گذشته مقامات ارشد دولت‌های ساحلی دریای خزر گرد هم آمدند تا اجرای کنوانسیون تاریخی خزر را آغاز کنند که در سال ۲۰۱۸ بعد از ۲۲ سال مذاکره، نهایی کردیم. همزمان ما در حال نیل به یکپارچگی اقتصادی از جمله از طریق اتحادیه اقتصادی اوراسیا هستیم.
در جنوب ما، روند استکهلم را در مورد یمن تسهیل کرده و همچنین «سازوکار گفت‌وگوی منطقه‌ای» در خلیج‌فارس را به عنوان رهیافت چندجانبه فراگیر برای همکاری و حل اختلافات پیشنهاد داده‌ایم.
ظریف خارجه کشورمان در ادامه تاکید کرد: در سطح جهانی، ۱۴ گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی موید تعهد ما به برنامه جامع اقدام مشترک، یک توافق چندجانبه مورد تأیید قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است. با وجود ناتوانی اعضای غربی برجام در عمل به تعهداتشان در مورد منافع اقتصادی ملت ایران متعاقب خروج غیرقانونی امریکا، ما به قول خود عمل کرده‌ایم.
نیازی نیست که سیاست‌های یکجانبه‌گرایانه غیرقانونی گسترده دولت فعلی امریکا در قبال کشورم یا منطقه‌مان را فهرست کنم. فقط به ذکر چند نمونه اکتفا می‌کنم: اعمال فراسرزمینی قوانین داخلی، نادیده گرفتن تعهدات بین‌المللی و احکام دیوان بین‌المللی دادگستری، اعلام خودکامانه نیروهای مسلح یک دولت به عنوان «تروریست»، پرورش افراط‌گرایی از طریق جنگ‌های دایمی بی‌هدف و بدون ملاحظه، حمایت از اذناب حامی تروریسم‌اش در قبال جرایم جنگی آنها و شناسایی الحاق نژادپرستانه و غیرقانونی قلمرو. از آنجا که به نظرشان این بی‌قانونی هنوز کافی نبوده است، امریکا همچنین کسانی را مجازات می‌کند که به دنبال عمل به تعهداتشان تحت قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت هستند؛ قطعنامه‌ای که خواهان عادی‌سازی روابط اقتصادی با ایران است. خانم‌ها و آقایان! برای دفاع از چندجانبه‌گرایی لازم است مانع دستیابی امریکا به منافع مورد تصورش از اقدامات غیرقانونی آن کشور شد و با قوت تمام هرگونه فشاری را که به دیگران وارد می‌آورد تا حقوق بین‌الملل و قطعنامه‌های شورای امنیت را نقض کنند، رد کرد.
در رد یکجانبه‌گرایی، همه ما مسوولیت داریم تا به صورت دسته‌جمعی هر دولتی را برای عواقب هر گونه بی‌قانونی آن مسوول بدانیم. از توجه شما سپاسگزارم.
امریکایی‌ها با پیشنهاد تبادل زندانیان برخورد یکجانبه داشتند
وزیر امور خارجه کشورمان به مکاتبه با مقام‌های امریکایی برای تبادل زندانیان طرفین اشاره کرد و گفت که واشنگتن با پیشنهاد مبادله زندانیان برخورد یکجانبه داشت.
به گزارش تارنمای خبری المانیتور، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران تایید کرد که نامه‌ای از «رابرت اوبرین» نماینده ویژه امریکا در امور گروگان‌ها دریافت کرده که خواستار آزاد کردن زندانیان امریکایی در ایران بوده است.
به نوشته المانیتور، ظریف یادآور شد که به معاون خود گفته نامه‌ای به مایک پمپئو وزیر خارجه امریکا بنویسد که ظاهرا درباره پیشنهاد مبادله زندانیان یا طرح موضوع ایرانیانی بوده که به اتهام نقض قوانین تحریمی ایالات متحده دستگیر شده‌اند. وزیر خارجه ایران همچنین گفت که 6 ماه پیش به دولت ترامپ رییس‌جمهوری امریکا پیشنهاد مبادله زندانیان داده اما هیچ پاسخی دریافت نکرده است.
ظریف در پاسخ به پرسش خبرنگار المانیتور که آیا نامه‌ای از «اوبرین» دریافت کرده، با تایید این موضوع محتوای نامه را یکسویه توصیف کرد.
وی که در جمع خبرنگاران در دفتر نمایندگان ایران در سازمان ملل سخن می‌گفت، افزود: می‌دانید در نامه چه نوشته بود؟ نوشته بود لطفا آزاد کنید. محتوای آن پیشنهاد نبود. گرایش فکری واشنگتن این است که از ما انتظار اقدام یکجانبه داشته باشند.
وی همچنین به وعده انتخاباتی نامزدهای دموکرات ریاست‌جمهوری سال 2020 اشاره کرد و گفت: نمی‌توانیم به چیزی که دو سال دیگر اتفاق خواهد افتاد، تکیه کنیم. نمی‌دانیم که سیاست دولت جدید امریکا چه دموکرات چه جمهوری‌خواه چگونه خواهد بود.
وزیر خارجه ایران هشدار داد که ممکن است جان بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ نگذارد وعده او برای پیشگیری از دخالت بزرگ دیگری در خاورمیانه محقق شود.
