اقتصاد دیجیتال چیست؟
اقتصاد دیجیتال که بر مبنای ویژگیهای متغیرِ اطلاعات، محاسبات و ارتباطات تعریف میشود، در حال حاضر محرک اصلی رشد اقتصادی و تغییرات اجتماعی به شمار میآید. درک بهتر از این تحولات اساسی به ما کمک میکند تا تصمیمهای هوشمندانهتری اتخاذ کنیم و به این ترتیب در پی سرمایهگذاری در تحقیق، تولید و خدمات به دنبال تطبیق دادن قوانین و سیاست هایمان با واقعیات یک عصر جدید باشیم. امروزه موفقیت اینترنت و تجارت الکترونیک، مسائل جدیدی از پیمایش و مدیریت امور را پیش رو قرار میدهد و شرایط در حال تغییر است. رایانهها سکویی برای اینترنت تجاری فراهم آوردند و اینترنت زمینه را برای شبکه ایجاد کرده و در نهایت شبکه به نوبه خود، سکویی توانمندکننده برای تجارت الکترونیک ایجاد کرده است. اینترنت و شبکه همچنین تغییرات عمدهای را در ساختار شرکتها و فرایندهای درون شرکتها به وجود آوردهاند. اینترنت، اطلاعات را به مکانها( خواه واقعی وخواه مجازی )، ارتباط میدهد و منطق اعداد را به قدرت بیانگری و نفوذ کلمات و تصاویر پیوند میزند.
اکنون فناوری اینترنت، اشکال جدیدی از فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی ارایه داده و در روابط و شراکتهای تجاری انعطافپذیری ایجاد کرده است. ضمن اینکه قلمرو و قابلیتهای نوینی به بازارها هم ارایه شده است. اکنون اینترنت تجاری تنها برای شش سال است که به شکل جدی فعالیت داشته، اما با این وجود آمار، حاکی از افزایش چشمگیر این پدیده است (دو برابر شدن سالانه شمار اتصال به اینترنت و ارقام مختلف جدید درباره تجارت الکترونیک که حاکی از رشدی حتی سریعتر برای این پدیده دارد) .
هزینههای مبادلات شبکهای چیزی در حدود 33 تا 56 درصد کمتر از هزینههای مبادله مرسوم هستند. وجود این زنجیره از محرکها و نتایج آن برای کل اقتصاد و جامعه، دلیلی است که ما را به سمت بحث درباره اقتصاد دیجیتال سوق میدهد.
اقتصاد اطلاعات چیست؟
واژه «اقتصاد اطلاعات»، به معنای گرایش فراگیر و بلندمدت به سمت گسترش ارزش و داراییهای مبتنی بر اطلاعات و دانش نسبت به داراییها و محصولات عینی مرتبط با کشاورزی، معدن و صنعت است. واژه «اقتصاد دیجیتال» بطور خاص، به تحول تازه و هنوز کاملا تحقق نیافته همه بخشهای صنعت از راه دیجیتالی کردن اطلاعات از طریق رایانه اطلاق میشود. همچنین باید توجه داشت که در حال حاضر، پیمایش اقتصادی و سیاستهای توسعه، توسط فناوریهای به سرعت در حال تکامل و کنشهای بازار به چالش کشیده میشود. ماهیت و حوزه اقتصاد دیجیتال برای همه ملتها و در همه سطوح توسعه موضوعاتی مهم هستند. همانند قوانین اساسی منسجم، وجود یک ساختار روشن و آزمون پذیر از اطلاعات اقتصادی عمومی، برای سرمایهگذاری و تصمیمهای اقتصادی ضروری است.
چنین زیربنایی برای تصمیمات مالی مناسب و تنظیم مالیاتها و بودجههای دولتی نیز ضروری است و نهایتا، فهم اقتصاد دیجیتال با طیف وسیعی از سیاستها در ارتباط است؛ سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه، حقوق مالکیت فکری، فعالیتهای دولتی، استانداردهای حسابداری، تجارت و موارد متعدد دیگر.
همه کشورها ناگزیر به رویارویی با جریان نامحدود اطلاعات روی اینترنت و تسهیل مبادلات و سرمایهگذاریهای بینالمللی هستند.
اقتصاد دیجیتال که به ارایه مدلهای جدید تجاری و ثروتهای جدید مشهور است، در حال تضعیف کردن مدلهای اقتصادی قبلی است و تهدیدی برای سرمایهگذاریها و کسب وکار در برخی مشاغل دارای قدمت محسوب میشود. البته این تمایل و هیجان، با نگرانیهایی درباره چگونگی سازماندهی عناصر اقتصاد دیجیتال به منظور انتفاع حداکثری نیز همراه است.