نقش صندوق‌های سرمایه‌گذاری در جذب سرمایه
همانطور که پیش‌بینی می‌شد با اشباع بازارهای موازی از جمله بازار ارز، فلزات گرانبها، مسکن، خودرو و کالاهای سرمایه‌ای و نبود بازدهی مناسب سپرده‌های بانکی و ریسک‌های موجود در آن، توجه سرمایه‌گذاران با توجه به بازار سرمایه جلب شد. حسن رضایی‌پور، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با سنا ضمن بیان این مطلب، اظهار کرد: بازار سرمایه در مدت زمان مشابه نسبت به بازارهای دیگر از رشد بسیار کمتری بهره‌مند شده بود و از سوی دیگر رونق بازارهای یاد شده، سبب افزایش بازدهی شرکت‌ها در بازار سرمایه شد. همان‌گونه که در صورت‌های مالی منتشره سال مالی گذشته مشاهده می‌شود، بسیاری از شرکت‌های صادرکننده، تولید‌کننده و به خصوص گروه غذایی با توجه به افزایش قیمت کالاهای تولیدی رشد قابل توجهی را تجربه کردند. وی اضافه کرد: از سوی دیگر با افزایش چشمگیر نرخ ارز و ملک در سال ۹۷ و تجدید ارزیابی صورت گرفته توسط برخی از بانک‌های بورسی، علاوه بر ترمیم ساختار مالی از وضعیت قرمز خارج شده و مورد استقبال سرمایه‌گذاران در بازار قرار گرفت. رضایی‌پور، افزایش قیمت جهانی نفت و قیمت ارز را نیز از عواملی دانست که با حاشیه بردن بحث تحریم‌ها، گروه‌های پالایشی و پتروشیمی را مورد توجه قرار دادند. گروه‌های اشاره شده، به عنوان گروه‌های پیشرو در بازار باعث رشد بی‌سابقه شاخص شده و سایر سرمایه‌گذاران بازارهای دیگر را تشویق به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه کرد.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه افزود: همانطور که اشاره شد، اصلاح و بهبود سرمایه شرکت‌های بزرگ از عوامل مهم روند صعودی بازار بود. گزارش‌های منتشره در کدال موید بهبود وضعیت سود‌آوری شرکت‌هاست؛ هرچند کیفیت سود در صورت‌های مالی از نظر تحلیلگران محل سوال است؛ چرا که ساختار سرمایه شرکت‌های مورد نظر و سود ایجاد شده متاسفانه از محل عملیات شرکت نبوده و عمدتا از محل تجدید ارزیابی، تسعیر ارز، افزایش قیمت موجودی مواد و کالا است. باید یادآوری کنم در بازار صعودی، متاسفانه کمتر به تحلیل بنیادی و صنعت پرداخته شده و بیشتر بحث‌های تکنیکالی روند بازار را تعیین می‌کند.
وی اشاره کرد: با توجه به نزدیک شدن فصل مجامع و انتشار صورت‌های مالی انتظار می‌رود سرمایه‌گذاران با اتکا به شفاف‌سازی مالی و ارایه بودجه‌های عملیاتی، شرکت‌ها را تحلیل و برای ورود یا خروج از سهم تصمیم‌گیری می‌کنند؛ اما آنچه که در فصل مجامع اهمیت دارد اعلام سیاست تقسیم سود است که کیفیت سود را مشخص می‌کند. رضایی‌پور توضیح داد: بطور قطع، شرکت‌هایی که با روش‌های غیر عملیاتی مانند تجدید ارزیابی، تسعیر ارز سود ارایه داده‌اند در این فصل با چالش جدید روبرو خواهند شد. با توجه به اینکه قسمت عمده‌ای از بازار سرمایه (حتی اشخاص حقوقی بزرگ) با دید کوتاه‌مدت و استفاده از سود قیمتی سرمایه‌گذاری می‌کنند وضعیت را برای شرکت‌هایی که نقدینگی کافی برای توزیع سود ندارند بدتر کرده و فشار عرضه سهام را بیشتر می‌کنند.
وی افزود: شاخص این شرکت‌ها با توجه به سرعت افزایش در هفته‌های گذشته دور از انتظار نیست؛ با توجه به اینکه قسمت عمده‌ای از رشد شاخص توسط شرکت‌های این گروه بوده می‌توان گفت باید منتظر استراحت یا اصلاح شاخص بود. این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: با توجه به توسعه بازار سرمایه در سال‌های اخیر و معرفی ابزارهای مالی نوین، می‌توان با اخذ سیاست‌های درست در جهت حمایت از ناشران خوشنام و سرمایه‌گذاران، سرمایه وارد شده به این بازار را حذف و درصورت اصلاح در بازار سهام، آن را به سمت ابزارهای مالی تولید محور (شامل انواع صکوک، سلف‌های موازی کالایی، قراردادهای آتی و اختیار) هدایت کرد.
رضایی‌پور تاکید کرد: در این میان نباید نقش مهم صندوق‌های سرمایه‌گذاری در جذب و نگهداری سرمایه را نادیده گرفت؛ به خصوص که در سال گذشته اکثر صندوق‌ها با سود مناسب سرمایه‌گذاران را منتفع کردند. وی در ادامه، عمده شرکت‌های تولیدی کالا محور را وابسته به مواد اولیه دانست و گفت: با این وجود اما، عمده مواد اولیه وارداتی است. در این شرایط، با وجود ساختن سود مناسب شرکت‌های حاضر در سال گذشته (عمدتا از محل موجودی کالا و مواد اولیه)، آنها با چالش جدی دراین خصوص مواجه هستند. این کارشناس بازار سرمایه اضافه کرد: از طرفی افزایش نرخ ارز و سیاست‌های کنترلی وزارت صمت در صدور مجوزهای واردات قیمت مواد اولیه را به‌شدت تحت تاثیر قرار داده و از طرف دیگر کاهش قدرت خرید و اعمال تحریم‌ها و افزایش هزینه‌های صادراتی احتمالا فروش این شرکت‌ها در سال جاری با ادامه این وضعیت به‌شدت تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
