پیروزی سبزها و لیبرال‌ها، پیشروی پوپولیست‌ها
گروه جهان|
مشارکت بالای مردم، شکست سوسیال‌دموکرات‌ها و پیروزی سبزها و لیبرال‌ها شگفتی‌های انتخابات اخیر پارلمان اروپایی بود. ناظران بر این باورند که با وجود موفقیت‌های چشمگیر راست‌های افراطی و پوپولیست‌ها، در پارلمان آینده اروپا ۸۰ درصد کرسی‌ها همچنان در اختیار احزاب طرفدار اروپا خواهد بود.
خبرگزاری فرانسه نوشته، شهروندان اروپا در بسیجی پیش‌بینی نشده، یک شنبه بطور گسترده در رای‌گیری برای گزینش ٧۵١ نماینده پارلمان اروپا شرکت کردند. برنده اصلی انتخابات پارلمان اروپا لیبرال‌ها و سبزها بودند. در آلمان سبزها با به دست آوردن ۲۰ درصد آرا حتی از سوسیال دموکرات‌ها نیز پیشی گرفته و در جایگاه دوم پس از احزاب محافظه‌کار مسیحی نشستند. این بهترین نتیجه برای حزب سبزها در یک انتخابات سراسری تاکنون بوده است. به اعتقاد ناظران، سبزها که شمار نمایندگان خود را از ۵٢ نفر به ٦٧ نفر افزایش می‌دهند و می‌توانند با اتکا به توجه فزاینده شهروندان به محیط‌زیست و تغییرات اقلیمی، نقش پُراهمیتی در تدوین قوانین گوناگون در این زمینه ایفا کنند. مخالفت با تغییرات اقلیمی، اعتصاب دانش‌آموزان و دفاع در برابر اروپاستیزی و احزاب پوپولیست، مردم را در این انتخابات به حرکت واداشت.
بنا بر آمارهای اعلام شده، میانگین مشارکت در ٢٨ کشور عضو به ۵١ درصد می‌رسد و بنابراین رشدی 10 درصد را نسبت به آخرین انتخابات نشان می‌دهد. در آلمان میزان مشارکت به ۵٩ درصد رسیده است. در فرانسه نیز شرکت در رای‌گیری با افزایشی نزدیک به دو درصد همراه شده است. در بسیاری دیگر کشورها نیز همین پیشروی دیده می‌شود: در اسپانیا در حالی که تنها ٢٤درصد رای‌دهندگان در انتخابات گذشته شرکت کرده بودند، این‌بار ٣۵ درصد آنان پای صندوق‌های رای رفتند. در لهستان میزان رای‌دهندگان از ٧درصد در سال ٢٠١٤، امسال به ١۵درصد افزایش یافت. در مجارستان هر چند مشارکت با چنین افزایشی همراه نبود، اما از ١١،۵درصد به ١٧درصد رسید. میزان شرکت در انتخابات اروپا که از 20 سال پیش همچنان رو به کاهش داشت، پدیده غیرقابل انتظار این رای‌گیری محسوب می‌شود. تحلیلگران میزان بالای مشارکت را به عوامل مختلفی مثل ظهور احزاب پوپولیست و نگرانی فزاینده از گرمایش زمین نسبت می‌دهند.
پیشروی راست‌های افراطی
نتایج آراء از پیشروی نیروهای اروپاگریز و پوپولیست‌ها در پارلمان آینده حکایت می‌کند. این نیروها که تاکنون بطور پراکنده و شمار اندک در پارلمان اروپا حاضر بودند، این‌بار می‌توانند یک ائتلاف پارلمانی واقعی تشکیل دهند. گروه «اروپای ملت‌ها و آزادی‌ها» متشکل از احزاب راست افراطی، «اجتماع ملی» مارین لوپن در فرانسه، «لیگ» ماتئو سالوینی در ایتالیا، «حزب آزادی» اتریش تحت رهبری «هاینس کریستیان اشتراخه» و چند گروه کوچک دیگر بر اساس ارزیابی‌ها ۵٧ کرسی پارلمان اروپا را به دست می‌آورند. گروه «اروپای آزاد و دموکراسی مستقیم» که از تجمع احزاب اروپاگریز چون «حزب برگزیت» نایجل فاراژ در انگلستان، «جنبش پنج ستاره» ایتالیا و دو حزب فرانسوی «وطن‌پرستان» و «برپا فرانسه» فراهم آمده نیز ۵٤ کرسی پارلمان را از آنِ خود خواهد کرد.
حفظ اکثریت شکننده
هر چند گروه پارلمانی راست میانه کرسی‌های بسیاری را از دست می‌دهد، اما همچنان دارای بیشترین شمار نمایندگان در پارلمان اروپا خواهد بود. احزاب چپ میانه‌رو، سوسیالیست‌ها و سوسیال دموکرات‌ها نیز با وجود از دست دادن شماری کرسی، همچنان دومین گروه پارلمانی را تشکیل خواهند داد.
گروه محافظه‌کار و اصلاح‌طلب که خواستار اصلاحِ نهادهای اروپاست حزب محافظه‌کار انگلستان، «حق و عدالت» لهستان، حزب ملی‌گرای فلاماند بلژیک را در برمی‌گیرد و پیش بینی می‌شود که ٦١ کرسی پارلمان جدید را
در اختیار گیرد. گروه راست اروپاباور موسوم به «حزب مردم اروپا» که از احزاب «اتحادیه دموکرات مسیحی» آلمان به ریاست آنگلا مرکل ، «جمهوری‌خواهان» فرانسه، «به پیش ایتالیا»ی سیلویو برلوسکونی و «فیدس- اتحاد مدنی مجار» تحت رهبری ویکتور اوربان تشکیل شده، هر چند هنوز با کسب ١٨٠ کرسی، نخستین نیروی پارلمان اروپا را تشکیل می‌دهد، اما به نسبت ٢١٧ کرسی خود در دوره پیش،
یک پنجم نیروی خود را از دست می‌دهد. گروه «اتحاد لیبرال‌ها و دموکرات‌ها برای اروپا» که با پیوستن نمایندگان حزب امانوئل ماکرون قدرت بیشتری می‌گیرد، جناح میانه پارلمان را تشکیل می‌دهد و انتظار می‌رود که ١٠۵ کرسی پارلمان را در اختیار گیرند. «اتحاد لیبرال‌ها و دموکرات‌ها» هر چند پس از «حزب سوسیالیست اروپا» سومین گروه قدرتمند پارلمان را تشکیل خواهد داد، اما در صورتی‌که موفق به ائتلاف و جلب حمایت گروه دیگری و از جمله «طرفداران محیط‌زیست» شود، ممکن است بتواند ریاست پارلمان را در دست گیرد. «حزب سوسیالیست اروپا»، چنانکه از نام آن پیداست احزاب هم نام خود در آلمان، فرانسه، اسپانیا، ایتالیا، اتریش، هلند و حزب کارگر بریتانیا را گردهم می‌آورد. این گروه که در دوره پیش ١٨٦ کرسی را در دست داشت، در پارلمان آینده باید به ١۵٢ کرسی بسنده کند. گروه «چپ رادیکال» متشکل از «حزب چپ» آلمان، جنبشِ «فرانسه نافرمان»، «سیریزا – ائتلاف چپ رادیکال» یونان، حزب کمونیست فرانسه به ٣٨ کرسی دست خواهد یافت.
نشست افتتاحیه پارلمان اروپا دوم ژوئن تشکیل می‌شود. ریاست پارلمان تاکنون بر حسب سنت به رهبر بزرگ‌ترین گروه پارلمانی تعلق می‌گرفت، اما این قرار نانوشته می‌تواند با ائتلاف گروه‌ها تغییر یابد. نامزد به «حزب مردم اروپا» برای نشستن بر صندلی ریاست پارلمان اروپا «منفِرِد وِبِر» آلمانی است. اما چنین به نظر می‌رسد که امانوئل ماکرون با گزینش بی‌چون و چرای نامزد بزرگ‌ترین گروه مخالف است و انتظار می‌رود که در اجلاس آینده سران اروپا در این زمینه گفت‌وگو شود. این نشست سه‌شنبه آینده برای بررسی نتایج این انتخابات و به‌ویژه گزینش مسوولان جدید نهادهای مختلف اتحادیه در بروکسل تشکیل می‌شود. با پیروزی احزاب طرفدار اتحادیه اروپا در انتخابات پارلمانی این اتحادیه، ارزش یورو در برابر همتایانش صعودی شد. گفته شده، در معاملات بازارهای ارزی جهان، یورو با رسیدن به ۱.۱۲۱۱ دلار به بالاترین سطح ۱۰روز اخیر خود در برابر این ارز رسید. رویترز به نقل از مینوری اوچیدا تحلیلگر مسائل ارزی بانک میتسوبیشی، نوشته: «با وجود موفقیت‌های چشمگیر راست افراطی، طرفداران اتحادیه اروپا هنوز در اکثریت هستند. با راحت شدن خیال معامله‌گران از اروپا اکنون نگاه آنها منعطف به اخبار مذاکرات تجاری امریکا و چین خواهد بود. »
پارلمان اروپا نهاد قانون‌گذاری و تصمیم‌گیری برای زندگی اجتماعی ۵۱۲ میلیون شهروند اتحادیه است. در دوره پنج ساله گذشته، این پارلمان ۱۱۰۰ قانون تصویب کرد. نمایندگان برای دوره‌ای پنج ساله برگزیده می‌شوند. پارلمان اروپا تنها ارگان اتحادیه اروپاست که انتخاب نمایندگان آن با رای مستقیم شهروندان صورت می‌گیرد. مقر رسمی پارلمان، استراسبورگ فرانسه است اما کارهای اداری و نشست کمیته‌ها و فراکسیون‌های آن در بروکسل و لوکزامبورگ انجام می‌شود.
