شکست رکورد ۶ ساله اونس طلا

4 میلیارد و 564 میلیون یورو فروش ارز نیمایی تا 28 خرداد

گروه بانک و بیمه| احسان شمشیری|

بازار طلای داخلی روندی برخلاف بازار جهانی طی می‌کند به طوری که با وجود افزایش نرخ دلار و اونس جهانی طلا، نرخ ارز و طلا در بازار ایران روند کاهشی به خود گرفته است. کارشناسان می‌گویند که با وجود افزایش نرخ برابری دلار در بازار جهانی و افزایش اونس طلا به 1405 دلار، نرخ دلار در بازار سنا به زیر 13 هزار تومان و متاثر از آن نرخ طلا و سکه در بازار طلا کاهش یافته است.

به گزارش «تعادل»، روز چهارشنبه ۵ تیر ماه ۱۳۹۸نرخ لحظه‌ای دلار در سامانه سنا به 12هزار و 950 تومان و یورو به 14 هزار و 850 تومان رسید. همچنین نرخ دلار در سامانه سنا و بر اساس نرخ‌های روز سه‌شنبه 12 هزار و 979 تومان، یورو 14 هزار و 936 تومان، پوند 16 هزار و 547 تومان و یوان 2هزار و 1 تومان اعلام شد.

در بازار آزاد و معاملات نقدی نیز نرخ دلار به 13120 تومان و درهم 3590 تومان داد و ستد شد.

همچنین بانک‌ها و صرافی‌های مجاز بانک مرکزی، روز چهارشنبه قیمت ارز را نسبت به روزهای گذشته کاهش دادند. صرافی‌های مجاز بانک مرکزی قیمت دلار را نسبت به روز سه‌شنبه ۱۵۰ تومان کاهش دادند؛ به‌طوری که قیمت خرید دلار در این صرافی‌ها ۱۲ هزار و ۹۰۰ تومان و قیمت فروش آن ۱۳ هزار تومان است. این صرافی‌ها همچنین، هر یورو را به قیمت ۱۴ هزار و ۸۰۰ تومان می‌خرند و ۱۴ هزار و ۹۰۰ تومان می‌فروشند که این نرخ‌ها نیز نسبت به روز سه‌شنبه ۱۵۰ تومان کاهش داشته است. بانک‌ها روز چهارشنبه پنجم تیر قیمت ارز را نسبت به روز سه‌شنبه کاهش دادند به‌طوری که قیمت خرید دلار در بانک‌ها که روز سه‌شنبه ۱۲ هزار و ۷۲۰ تومان بود، روز چهارشنبه با کاهش همراه بوده و به ۱۲ هزار و ۶۲۵ تومان رسید.

همچنین شعب ارزی بانک‌ها هر یورو را ۱۴ هزار و ۳۳۷ تومان می‌خرند که قیمت این ارز نیز حدود ۲۵۰ تومان کاهش داشته است. هر پوند انگلیس نیز روز چهارشنبه در شعب ارزی بانک‌ها به قیمت ۱۶ هزار و ۱۳ تومان خریداری می‌شد.

قیمت ارز مسافرتی در بانک‌ها همچنان از قیمت فروش آن در بازار بالاتر است؛ به‌طوری که قیمت فروش ارز مسافرتی در بانک‌ها ۱۵ هزار و ۵۸ تومان اعلام شده که با احتساب کارمزد به حدود ۱۵ هزار و ۴۰۰ تومان می‌رسد. در بازار طلا نیز اونس جهانی به 1405 دلار رسید و با اعلام نرخ دلار 13120 تومانی بازار آزاد، هر گرم طلای ۱۸ عیار ۴۳۴ هزار و ۶۹۰ تومان و مظنه مثقال 17 عیار یا طلای آب‌شده 1 میلیون و 882 هزار تومان معامله شد.

قیمت سکه بهار آزادی طرح جدید، در معاملات بازار آزاد تهران روز چهارشنبه، ۵ تیر ۹۸ به ۴ میلیون و ۶۲۰ هزار تومان رسید. همچنین هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم ۴ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان، نیم سکه ۲ میلیون و 410هزار تومان، ربع سکه ۱ میلیون و 600 هزار تومان و سکه یک گرمی 1 میلیون و 10 هزار تومان معامله شد.

    تصویب آیین‌نامه ورود و صدور فلزات گرانبها

از سوی دیگر، آیین‌نامه ورود، صدور و معاملات طلا، نقره و پلاتین در جلسه شورای پول و اعتبار مورد بازنگری قرار گرفت.

در یک هزار و دویست و هفتاد و سومین جلسه شورای پول و اعتبار که به ریاست دکتر عبدالناصر همتی تشکیل شد، به پیشنهاد بانک مرکزی و با هدف تسهیل واردات شمش و طلای ذوب شده، صادرات مصنوعات فلزات گرانبها و رفع موانع تسویه تعهدات صادراتی صادرکنندگان مصنوعات فلزات گرانبها، آیین‌نامه ورود، صدور و معاملات طلا، نقره و پلاتین بازنگری و شورا ضمن تغییر نام آن به آیین‌نامه ورود و صدور فلزات گرانبها آیین‌نامه مزبور را تصویب کرد.

    نیما برای رانت جویان جذابیت ندارد

در شرایطی که رییس کل بانک مرکزی می‌گوید که نرخ بازار آزاد با سامانه نیما بسیار نزدیک شده فعالان بازار ارز نیز آن را تایید و معتقدند که سامانه نیما برای رانت‌جویان، جذابیت سابق را ندارد.

رییس کل بانک مرکزی می‌گوید که نرخ ارز در سامانه نیما با بازار آزاد به‌شدت نزدیک شده و تفاوت چشمگیری در این زمینه وجود ندارد. آن‌گونه که عبدالناصر همتی ظرف روزهای گذشته اعلام کرده، بازار آزاد برای معاملات اسکناس، نرخ‌های حدود ۱۳ هزار تومانی را برای هر اسکناس دلار به خود می‌بیند و در سامانه نیما هم، این نرخ بر اساس آخرین اطلاعات، ۱۱ هزار تومان است.

وی البته به این نکته هم اشاره می‌کند که اگر قرار باشد پولی از خارج کشور جابه‌جا شده و به دست فروشنده یا صادرکننده برسد، چیزی حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد هزینه جابه‌جایی خواهد داشت. البته آن‌گونه که همتی می‌گوید، دولت خود تلاش دارد که تا حدی که ممکن است نرخ ارز را کاهش دهد و بنابراین عمق بخشی به بازار نیما می‌تواند زمینه‌ساز کاهش نرخ در بازار آزاد هم باشد.

   کارنامه نیما در سال جدید

آمار رسمی از سامانه نیما نشان می‌دهد، میزان فروش ارز در سامانه نیما در فروردین امسال حدود یک میلیارد و ۲۷۰ میلیون یورو و در اردیبهشت امسال دو میلیارد و ۱۶۱ میلیون یورو بوده است؛ ضمن اینکه از اول تا ۲۸ خرداد امسال نیز یک میلیارد و ۱۳۳ میلیون یورو در سامانه نیما به فروش رسیده است. به عبارت دیگر، 4 میلیارد و 564 میلیون یورو فروش ارز نیمایی از اول فروردین تا 28 خرداد 98 صورت گرفته است.

بر اساس گزارش‌های رسمی از سامانه نیما، بیشترین معاملات ارز در سامانه نیما از ابتدای امسال تا ۲۸ خرداد مربوط به روزهای ۱۱ و ۱۸ اردیبهشت بود که در هر کدام ۱۴۰ میلیون حواله یورو به فروش رسیده؛ ضمن اینکه در ۲۶ فروردین نیز ۱۳۶ میلیون یورو ارز در سامانه نیما برای فروش عرضه شد.

بیشترین میزان فروش ارز در خرداد امسال نیز به ۸ خردادماه اختصاص داشته که بر اساس آن، در آن روز ۱۱۰ میلیون یورو به فروش رسید. از سوی دیگر، پایین‌ترین میزان فروش ارز نیمایی از ابتدای امسال تاکنون مربوط به ۶ اردیبهشت است که در آن هیچ معامله‌ای انجام نشده است.

بر اساس گزارش عملکرد سامانه نیما، کمترین حجم فروش ارز نیمایی در خرداد امسال نیز در دوم این ماه ثبت شد که طی آن دو میلیون یورو به مشتریان واگذار شده است.

   مدیریت سفته بازی، شرط موفقیت بازار متشکل ارزی

در این رابطه یک کارشناس اقتصادی، لازمه موفقیت بازار متشکل ارزی را مدیریت سفته‌بازان و واسطه‌گران در بازار ارز عنوان کرد. عباس آرگون درباره راه‌اندازی بازار متشکل معاملات ارز و تاثیر آن بر بازار گفت: براساس آنچه تاکنون مسوولان بانک مرکزی اعلام کرده‌اند، این بازار معاملات عمده اسکناس ارز را شامل می‌شود. وی لازمه موفقیت این بازار را مدیریت بحث‌های سفته بازانه ارز و واسطه‌گری دانست و افزود: در صورتی که فعالیت‌های سفته بازانه مدیریت نشود، بازار متشکل ارز نیز کارکرد خود را از دست می‌دهد.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی همچنین تصریح کرد: شرایط با راه‌اندازی بازار متشکل معاملات ارز باید به گونه‌ای پیش برود که مردم از ابزار ارز به عنوان کالایی برای حفظ ارزش پول استفاده نکنند.

وی اظهار داشت: لازمه رشد و توسعه اقتصادی ثبات در نرخ‌هاست. شاید آن اندازه که نوسان قیمت مخرب است، افزایش قیمت مخرب نباشد. نایب‌رییس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی گفت: اگر به عنوان نمونه بدانیم که محدوده نوسانی نرخ ارز برای سه سال آینده چقدر است، تمام برنامه‌ریزی خود را براساس آن انجام می‌دهیم و مشکلی پیش نخواهد آمد، اما وقتی واردکننده‌ای با نرخ بالا کالایی را وارد می‌کند، در زمان فروش کالا ممکن است نرخ‌ها کاهش یافته باشند و آن زمان تمام اندوخته‌هایش از بین می‌رود.

    اصرار ترامپ بر گران بودن دلار!

تنها کمی پس از آنکه رییس‌جمهور امریکا خواستار کاهش ارزش دلار شد، اسکناس سبز در برابر بسیاری از ارزهای جهانی صعودی شد.

دلار در معاملات روز چهارشنبه از پایین‌ترین سطح ثبت شده خود در طول سه ماهه اخیر فاصله گرفت و توانست کاهش ارزش خود در برابر بسیاری از همتایانش را تا حدودی جبران کند.

این در حالی است که افزایش تنش در خاورمیانه همزمان با بالا رفتن احتمال کاهش نرخ بهره توسط بانک‌های مرکزی اروپا و امریکا، چشم‌انداز آتی قیمت طلا را بیش از پیش صعودی کرده است.

جروم پاول، رییس بانک مرکزی امریکا در مصاحبه‌ای با تاکید بر استقلال فدرال رزرو تاکید کرد که تحت تأثیر اظهارات ترامپ که خواهان کاهش وسیع نرخ بهره است قرار نمی‌گیرد. اگر چه این اظهارات باعث کاهش امیدها نسبت به کاهش ۰.۵ درصدی نرخ بهره توسط این بانک در ماه جولای شد اما فعالان بازار کماکان انتظار دارند نرخ بهره دست کم ۰.۲۵ درصد کمتر از مقدار فعلی شود.

در معاملات روز چهارشنبه، شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه می‌گیرد بار دیگر به کانال ۹۶ واحدی بازگشت و در سطح ۹۶.۱۷۶ واحد قرار گرفت.

صعود دلار بلافاصله پس از آن صورت گرفت که دونالد ترامپ در سخنانی گفته بود ارزش دلار بالاتر از مقداری که باید باشد است و به‌طور ضمنی بانک مرکزی اروپا را متهم به دستکاری تعمدی در ارزش یورو برای حفظ مزیت رقابتی محصولات اروپایی کرد. روز چهارشنبه یورو با عقب‌نشینی محسوس از ۱.۱۴۱۲ دلار به ازای ۱.۱۳۶۷ دلار مبادله شد و پوند نیز با عقب‌نشینی از کانال ۱.۲۷ دلار به ۱.۲۶۹۰ دلار رسید.

اکنون نگاه معامله گران به دیدار این هفته بین روسای جمهور چین و امریکا دوخته شده است و انتظار می‌رود این دیدار در تعیین تکلیف جنگ تجاری بین دو اقتصاد نخست جهان اهمیت زیادی داشته باشد.

از بازار جهانی خبر می‌رسد که رییس‌جمهور امریکا در ادامه حملات خود به رییس بانک مرکزی این کشور، بار دیگر بر موضع همیشگی خود درباره لزوم پایین آمدن ارزش دلار تاکید کرد. دونالد ترامپ در ادامه مواضع اقتصادی‌اش بار دیگر تصریح کرد که از نظرش دلار بیش از حد گران است؛ موضوعی که می‌تواند با کاهش نرخ بهره از سوی فدرال رزرو امریکا جبران شود.

این نخستین‌باری نیست که ترامپ از سیاست‌های بانک مرکزی و وزارت خزانه‌داری امریکا انتقاد می‌کند. نزدیک‌شدن به انتخابات سال ۲۰۲۰ امریکا و تلاش شدید ترامپ برای انتخاب دوباره باعث شده موضع‌گیری‌های وی درباره مسائل مختلف، به عنوان بخشی از کمپین تبلیغاتی در آستانه انتخابات مورد ارزیابی قرار بگیرد. انتقادات مداوم رییس‌جمهور امریکا از رییس بانک مرکزی این کشور شایعات درباره برکناری جروم پاول را به اوج رسانده بود، اما ترامپ تاکنون تاکید کرده که برنامه‌ای برای برکناری رییس بانک مرکزی ندارد.

    قیمت طلا تا کجا بالا می‌رود؟

از سوی دیگر، رکوردشکنی طلا در روزهای اخیر، گمانه‌زنی‌ها در مورد چشم‌انداز بازار طلا را رونق بخشیده به‌طوری که بیشتر پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که بهای اونس فلز گرانبهای زرد در سال جاری میلادی پتانسیل رشد تا هزار و ۵۰۰ دلار را خواهد داشت. البته برخی کارشناسان افق هزار و ۵۵۰ دلاری را نیز برای طلا برآورد کرده‌اند.

کارشناسان بازار جهانی طلا چند عامل بنیادین را به عنوان دلایل اصلی افزایش مستمر قیمت اونس مطرح می‌کنند. از جمله ادامه جنگ تجاری میان امریکا و چین که با کاهش رشد اقتصادی چین و جهان می‌تواند با حاکم کردن رکود بر بازارهای سهام شرایط را برای رشد قیمت جهانی طلا فراهم نگه دارد.

همچنین تازه‌ترین گزارش‌ها از وضعیت رو به رشد اقتصاد امریکا نشان می‌دهد که با کاهش شتاب خلق فرصت‌های شغلی تازه، اقتصاد این کشور می‌تواند به زودی وارد دوره رکود شود.

مساله‌ای که بانک مرکزی امریکا را بر آن داشته تا با عقب‌نشینی از تثبیت نرخ بهره از احتمال کاهش این نرخ در سال آینده میلادی سخن بگوید. انتشار این خبر از روز چهارشنبه گذشته نرخ بهره اوراق قرضه را در بازار امریکا کاهش داده و همین امر بر شتاب افزایش قیمت طلا افزوده است. همچنین تحت تاثیر مجموعه شرایط حاکم بر اقتصاد امریکا ارزش برابری دلار در مقابل ارزهای عمده جهان طی یک ماه گذشته ۱.۸۵ درصد کاهش یافته است. رخدادی که از سال ۲۰۱۸ میلادی تاکنون بی‌سابقه بوده است. برخی تحلیلگران بازارهای مالی معتقدند که بازتاب عوامل بنیادین در نرخ طلا موجب حفظ قیمت ۱۴۳۰ دلار در کوتاه‌مدت خواهد شد.

اما آنها بر این باورند که از میان رفتن امکان مذاکره میان ایران و امریکا به عنوان یک عامل غیرسیستماتیک بازار طلا را در میان‌مدت تحت تاثیر خود قرار می‌دهد و احتمال دارد با تشدید تنش میان این دو کشور، قیمت هر اونس طلا تا ۱۵۰۰ دلار افزایش یابد. در چنین شرایطی نمودار شدن بحران فزاینده نرخ بازده منفی اوراق قرضه دولتی در میان کشورهای اروپایی و ژاپن عامل جدیدی است که به اعتقاد برخی کارشناسان می‌تواند به جهش قیمت طلا تا ۱۵۵۰ دلار بینجامد. براین اساس، فعالان بازار جهانی طلا همچنان به ادامه رشد قیمت فلز گرانبهای زرد امیدوارند؛ فلزی که اواخر اوت سال ۲۰۱۱ میلادی رکورد تاریخی ۱۸۸۴ دلار را ثبت کرد و از آوریل ۲۰۱۳ میلادی تا هفته گذشته به بالای ۱۴۰۰ دلار صعود نکرده بود.