طراحی مدل توسعه بر اساس فرهنگ بومی

رییس مرکز مطالعات بین‌المللی و منطقه‌ای دانشگاه جرج‌تاون می‌گوید هیچ تقدمی بین توسعه اقتصادی و سیاسی وجود ندارد و باید دوشادوش هم پیش روند. و همچنین درباره برنامه توسعه «اجماع واشنگتن» که توسط بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول به کشورهای درحال توسعه ارایه شده است، معتقد است این برنامه‌ها‌ نه تنها در عمل موثر واقع نشد بلکه پیامدهای منفی هم به دنبال داشت که از جمله آنها می‌توان به عدم برابری دایمی، بیکاری، توسعه وابسته، وابستگی به سرمایه‌گذاران خارجی و فساد در اولیگارشی بومی و محلی اشاره کرد. مهران، کامروا، رییس مرکز مطالعات بین‌المللی و منطقه‌ای دانشگاه جرج تاون درباره این موضوع که توسعه سیاسی مقدم است یا توسعه اقتصادی به فارس بیان کرد: در واقع توسعه سیاسی و اقتصادی را نمی‌توان از هم جدا کرد و هر دو لازم است وجود داشته باشند. از نظر تاریخی دیده‌ایم که این توسعه اقتصادی است که اول اتفاق می‌افتد. گاهی بعد از آن شاهد توسعه سیاسی هستیم مانند آنچه در کره جنوبی و تایوان اتفاق افتاد و گاهی اینگونه نیست، مانند چین. در دنیای امروزی توسعه اقتصادی به معنی داشتن زیرساخت‌های عمیق و قوی، توانایی تولید، توانایی رقابت جهانی در زمینه تکنولوژی‌های پیشرفته، داشتن سیستم مالی و بانکی کارآمد و برخورداری از شبکه‌های ارتباطی و حمل و نقل است. وی ادامه داد: توسعه سیاسی هم به معنی مسوولیت‌پذیری سیاسی، داشتن شفافیت و داشتن مشارکت موثر سیاسی از طریق نهادهایی است که از ساختار خوبی برخوردارند مانند احزاب سیاسی و انتخابات. بهترین حالت آن است که هیچکدام از این دو به دیگری ترجیح داده نشود. این استاد دانشگاه درباره اینکه آیا کشورها برای توسعه نیاز به الگوی بومی دارند، یا خیر؟ اضافه کرد: هر فرهنگی می‌تواند خود یک مدل جداگانه باشد و لازم نیست از مدل خاصی پیروی کند. در هر فرهنگی ارزش‌ها و نُرم‌هایی وجود دارد که ارزشمند هستند و لازم است حفظ شوند. ارزش‌هایی هم هستند که دیگر نیازهای زمان خود را برآورده نمی‌کنند و لازم است اصلاح شوند. در دنیایی که فرهنگ‌ها و ارزش‌ها با هم در حال رقابت است چیزی که مهم است توانایی هدایت درست و تشخیص این است که کدام وجوه یک فرهنگ باید حفظ شود و کدام وجوه لازم است اصلاح شود و با زمان تطبیق داده شود. کامروا درباره برنامه‌های توسعه سازمان ملل نیز بیان کرد: سازمان ملل اغلب اهدافی را تعیین می‌کند که توسط کارشناسان دانشگاهی و سیاست‌گذاران بین‌المللی که با شرایط محلی آشنایی کمی دارند یا اصلا با آن آشنا نیستند تعیین می‌شوند. همیشه تئوری‌های دانشگاهی که برای توسعه وجود دارند راه‌گشا نیستند، به ویژه وقتی قرار است برای شرایطی که در بخش‌های مختلف جهان وجود دارند به کار برده شوند. وی اضافه کرد: چیزی‌که در مورد سیاست‌گذاران محلی مهم است این است که از محیط و شرایط محلی آگاهی عمیقی داشته باشند تا بتوانند تصمیمات ضروری و بلندمدتی بگیرند که بدون آنکه عواقب ناخواسته مضری داشته باشند باعث هموار شدن راه توسعه شوند. کامروا درباره مدل توسعه‌ای صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی اظهار کرد: صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی مدل‌های توسعه کشورهای پیشرفته را ارتقا داده که معمولا به آن «اجماع واشنگتن»  اطلاق می‌شود. اجماع واشنگتن بر اساس این مفروضات پایه‌گذاری شده است: برداشت و عدم‌برداشت سرمایه توسط دولت از کارخانه‌ها و پروژه‌های زیرساختی و تکیه بر سرمایه‌گذاری خارجی. مشکل اینجا است که «اجماع واشنگتن» نه تنها در عمل موثر واقع نشد بلکه پیامدهای منفی هم به دنبال داشت، پیامدهایی از قبیل عدم برابری، بیکاری، توسعه وابسته، وابستگی به سرمایه‌گذاران خارجی و فساد در اولیگارشی بومی  . این چیزی است که ما در امریکای لاتین و در جاهایی مانند مصر شاهد آن هستیم. در نتیجه در کشوری مانند ایران، دولت نیاز است از طریق سیاست‌هایش هم به عنوان شریک حامی سرمایه‌گذاران محلی و هم در کنترل مستقیم مالی برخی صنایع و پروژه‌های زیرساختی شرکت داشته باشد. مانند قبول مسوولیت در صنایع عمده مانند صنایع هواپیمایی، صنایع نفتی و غیره.