گام اول در نهضت ساخت داخل
تعادل|
«برگزاری نخستین نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید» که 27 تیرماه 98 کلید می‌خورد، در راستای اقتصاد مقاومتی، تحقق برنامه ششم توسعه کشور، بهبود وضعیت معیشت مردم، اشتغال و کسب کار صورت می‌گیرد. از این رو، هر اقدام و برنامه‌ای که به این سیاست کمک کند، باید مورد توجه و حمایت واقع گیرد. اما به گفته صاحبان بنگاه‌ها، برگزاری این نوع نمایشگاه‌ها برای نشان دادن توانمندی‌ها و ظرفیت‌های داخل و در راستای حمایت از تولید و تولیدکننده داخلی است. از این رو، فعالان صنعتی این اقدام وزارت صنعت، معدن وتجارت را مثبت ارزیابی کرده و می‌گویند: این اقدام باید مورد حمایت همه دستگاه‌ها، نهادها و مسوولان قرار گیرد. با چنین نگاهی، این نمایشگاه را می‌توان بزرگ‌ترین و مناسب‌ترین آوردگاه ملی برای مذاکرات دو و چند جانبه میان طرفین تقاضا در گروه‌های صنعت خودرو و قطعات آن، لوازم خانگی، صنایع معدنی، صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، مخابرات و صنایع دریایی با طرفین عرضه نظیر دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی، شرکت‌های دانش‌بنیان، سرمایه‌گذاران، کارآفرینان و صندوق‌ها و ساختارهای حمایتی و...» به کمک واسط‌های فناوری و صنعتی عنوان کرد. از دیگر سو، برگزاری نمایشگاه نهضت ساخت داخل، واردات کالاهای خارجی را بر تولید داخل سوق می‌دهد.
اما محورهای مهم فعالیت ساخت داخل و رونق تولید در این نمایشگاه چیست؟ مشاور معاون امور صنایع وزارت صمت، در این باره به ارایه توضیحاتی پرداخت. به گفته او، برگزاری نمایشگاه نهضت ساخت داخل، واردات کالاهای خارجی را بر تولید داخل سوق می‌دهد. کیومرث فروتنی، با اشاره قانون حداکثر توان تولیدی و خدماتی کشور اظهار می‌کند که وزارت صنعت، معدن و تجارت در انجام رسالت خود با استناد به وظایفی که طی قوانین مختلف به ویژه قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور برعهده دارد، از سال‌های قبل در جهت توسعه ساخت داخل و حمایت از تولید داخلی فعالیت‌هایی را انجام داده و گام‌های قابل قبولی را برداشته است.
او همچنین با اشاره به انتشار فهرست کالاهای تولید داخل بیان می‌کند: فهرست کالاهای تولید داخل را با کمک تشکل‌های تولیدی ذی‌ربط گردآوری و در درگاه ویژه‌ای در پرتال وزارت به نشانی
www.mimt.gov.ir/tavanmandi قرار داده‌ایم که این فهرست به روزرسانی می‌شود. در این میان نیز، سامانه جدید و روز آمدی در این زمینه راه‌اندازی شده که بنا به توضیحات فروتنی، علاوه بر فهرست کالاها و خدمات داخلی، نیازمندی‌های کشور نیز در این سامانه بارگذاری و زمینه به‌هم‌رسانی نیازها و توانمندی‌ها و در نتیجه حرکت سریع‌تر در جهت توسعه ساخت داخل فراهم می‌گردد.
البته پیش از این با استناد به قانون حداکثری توان تولیدی فهرست نیازهای خارجی دستگاه‌های دولتی، سازمان‌ها، نهادها و شرکت‌های دولتی را دریافت و جمع‌بندی کرده است و زمینه لازم برای داخلی‌سازی آنها فراهم آمده است.
فروتنی می‌افزاید: در این جهت و با توجه به تاکیدات رهبر معظم انقلاب اسلامی، برگزاری نمایشگاه‌های عرضه نیازمندی‌های بخش صنعت کشور، به منظور فراهم کردن شرایط بازدید مستقیم و نزدیک واحدهای توانمند، فناور و پژوهشگران عرصه تولید طراحی کرده و اجرا آن شروع شده که از آن جمله می‌توان به برگزاری نخستین نمایشگاه بزرگ فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید که از 27 تا 30 تیرماه در محل نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران اشاره کرد.
او همچنین با اشاره به برگزاری نمایشگاه دایمی نیازمندی‌های کارخانجات بزرگ کشور در محل همان کارخانه‌ها ادامه می‌دهد: برگزاری غرفه نیازمندی‌های هر رشته صنعت در کنار نمایشگاه تخصصی ذی‌ربط در محل نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران که تا پایان سال به صورت پی در پی برگزار می‌گردد، برقرار خواهد شد. مشاور معاون صنایع ادامه می‌دهد: غرفه نیازمندی‌ها نیز در نمایشگاه‌های صنعتی در هر استان برگزار می‌شود.
فروتنی با اشاره به دیگر فعالیت‌های انجام گرفته در زمینه ساخت داخل و در وزارت صنعت به مدیریت واردات کالاهای مختلف اشاره و بیان می‌کند: با اطلاع یافتن از برخی خریدها و ارجاع کار پروژه‌های دستگاه‌ها و سازمان‌های دولتی به خارج از کشور، با بررسی‌های لازم چنانچه سفارش مورد نظر امکان تامین از داخل کشور را داشته باشد، با پیگیری و اقدام‌های لازم، فرآیند خرید یا ارجاع کار سازمان مربوط تغییر داده شده و به سمت خرید داخل سوق داده می‌شود. فروتنی به لغو برنامه خرید خارجی و عقد قراردارد با یک شرکت تولیدکننده بزرگ داخلی در زمینه لوله‌های مورد مصرف در صنعت نفت به عنوان نمونه در این باره اشاره کرد.
در این میان، اما سکاندار وزارت صنعت هم بر ضرورت برگزاری نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید تاکید می‌کند و می‌گوید: حضور مراکز علمی، پژوهشی و فناوری برای تحقق «نهضت ساخت داخل» در این نمایشگاه از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابه اظهارات او، خودکفایی، فعال‌سازی ظرفیت‌های خالی واحدها، افزایش صادرات، مدیریت ارز، ایجاد اشتغال پایدار در ایران و در شرایط امروز منوط به عملیاتی شدن اهداف نهضت ساخت داخل است.
رضا رحمانی با بیان اینکه همه واحدهای بزرگ صنعتی مستقلا و همه واحدهای کوچک و متوسط در قالب انجمن‌ها و تشکل‌های صنفی خود مکلف به برگزاری نمایشگاه دایمی معرفی نیازمندی‌های خود در بخش تامین قطعات وتجهیزات هستند، می‌افزاید: در همین راستا شرکت‌های خودروسازی و تولید فولاد در این موضوع باید به عنوان پیشگام عمل می‌کنند. او معتقد است که نمایشگاه‌هایی از این دست بهترین شرایط ممکن را برای معرفی نیازمندی‌های بخش صنعت به همه دانشگاهیان و محققان کشور فراهم می‌کند. وزیر صمت با بیان اینکه داخلی‌سازی نیازمندی‌های صنعتی و معدنی کشور، محدود به زمان نیست و باید تا تحقق خودکفایی کامل در بسیاری از صنایع این برنامه را با جدیت دنبال کرد، می‌گوید: بدون هیچ تردیدی حتی اگر شرایط تحریمی هم به ما تحمیل نشده بود، باید برای قطع برخی وابستگی‌ها و پایداری اقتصادمان ضرورت دارد که ساخت داخلی را جدی بگیریم.
آثار درونی و بیرونی این رویداد
اما صاحبان صنایع در مورد برگزاری نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید چه نظری دارند؟ صاحبان بنگاه‌های اقتصادی در گفت‌وگو با «تعادل» با ضمن مثبت ارزیابی کردن این رویداد از مزایای و کاربردهای این نمایشگاه می‌گویند. به‌طور نمونه، رییس خانه صنعت معدن و تجارت جوانان ایران، برگزاری این رویداد را یک اقدام مثبت و حرکت رو به جلو در فضای مایوس‌کننده اقتصاد امروز ایران که غربی‌ها به تصویر کشیدند، می‌داند و می‌گوید: صاحبان بنگاه‌ها می‌توانند آخرین دستاوردهای خود را در این نمایشگاه به نمایش بگذارند. رضا امیدوار تجریشی البته پیشنهاد می‌دهد که نهادهای مالی و بانکی هم می‌توانند در این نمایشگاه حضور داشته باشند و کمک‌های خود را به واحدهای تولید ارایه کنند و همکاری چند جانبه‌ای به وجود بیاید. از نگاه دیگر صنعتگران، با برگزاری چنین نمایشگاه‌های می‌توان نقاط ضعف و کمبودها را نیز شناسایی و در مسیر بهتر شدن برنامه‌ریزی و پیش رفت.
در همین رابطه، محمدرضا نجفی‌منش رییس انجمن صنایع همگن قطعه‌سازان، هم پیشنهاد می‌کند که یک نمایشگاه دایمی در یک فضای مشخص برگزار شود تا تمام نیازمندی‌های کشور که از طریق واردات تامین می‌شود را در اینجا عرضه و برای تولید آن اقدامات و برنامه‌ریزی‌های لازم صورت بگیرد. او در عین حال نقش رسانه‌ها در ترویج و تبلیغ این رویدادهای صنعتی در سطح ملی را پررنگ توصیف می‌کند.
در همین حال، رییس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران با مثبت ارزیابی کردن این رویداد بزرگ صنعتی که برای نخستین‌بار در کشور قرار است کلید بخورد، می‌گوید: تولیدکنندگان می‌توانند تولیدات و توان تولیدی خود را اطلاع‌رسانی و در معرض نمایش بگذارند.
سید عبدالوهاب سهل آبادی تاکید می‌کند که تولیدکنندگان باید با حضور در این نمایشگاه، محصولات تولیدی خود را تبلیغ کنند؛ چراکه برگزاری این نمایشگاه می‌تواند فرصت خوب برای معرفی دستاوردهای آنها باشد. در همین حال، سخنگوی اتحادیه تولیدکنندگان لوازم خانگی هم درباره ضرورت برگزاری این نمایشگاه، می‌گوید: قطعا برگزاری این نوع نمایشگاه‌ها می‌تواند اثرات مثبتی بر تعمیق ساخت داخل و رونق تولید داشته باشد. محمدرضا غزنوی تاکید می‌کند، که هر تولیدکننده‌ای که توان تولید داشته باشد، می‌تواند در این نمایشگاه کالاها را مشاهده و در صورت تولید به ما ارایه کند، که اثرات مثبتی را در پی دارد. از این منظر و به گفته این فعال صنعتی، برگزاری این نوع نمایشگاه‌ها شرایط مناسبی برای تولید ایجاد می‌کند.
اما از آن‌سو، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی هم با بیان اینکه برگزاری نمایشگاه «فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید» آثار داخلی و بین‌المللی دارد، بر این باور است که این نمایشگاه می‌تواند در خنثی‌سازی تحریم‌ها علیه ایران موثر باشد. بنابه اظهارات علی ادیانی نماینده قائمشهر، سوادکوه و سیمرغ در مجلس شورای اسلامی، اینگونه نمایشگاه‌ها چندین ویژگی خاص و مهم دارند که می‌تواند برای اقتصاد کشور و بهبود وضعیت اقتصادی مفید باشد.
او به نمایش گذاشتن ظرفیت‌ها و پتانسیل‌ها را ویژگی اصلی این نمایشگاه ذکر می‌کند و می‌گوید: در این نمایشگاه ظرفیت‌ها، توانمندی‌ها و پتانسیل‌های داخل یک جا به نمایش گذاشته می‌شود و وقتی تمام ظرفیت‌ها در یک مکان و در زمان خاص توسط تولیدکنندگان به نمایش گذاشته شود، مردم به توانمندی داخل واقف می‌شوند.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به نقش این نمایشگاه در خنثی‌سازی تحریم‌ها علیه ایران می‌گوید: این نمایشگاه توانمندی‌ها و ظرفیت‌های داخلی‌سازی قطعات را به جهانیان معرفی خواهد کرد. او با بیان اینکه گام اول در اقتصاد مقاومتی شناخت مجموعه تولیدات داخل است، اظهار می‌کند: این نمایشگاه خود مصداق تقویت اقتصاد مقامتی است و می‌تواند در رونق تولید، اقتصاد مقاومتی و برنامه اقتصادی کشور نقش بسزایی داشته باشد و این از دیگر مزیت‌های برگزاری این نمایشگاه خواهد بود.
او در نهایت با مثبت ارزیابی کردن اقدام وزارت صنعت، معدن و تجارت در برگزاری نخستین نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید پیشنهاد می‌دهد که در کنار وزارت صمت دیگر وزارتخانه‌ها اقتصادی، نهادها، سازمان‌ها می‌توانند مجموعه ظرفیت و توانمندی‌های خود در حوزه انرژی، خودرو و زیر ساخت‌ها را به نمایش بگذارند.
«نمایشگاه ساخت داخل و رونق تولید» که قرار است از ۲۷ الی پایان تیرماه ۱۳۹۸ در محل دایمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار شود، فرصت مناسبی برای متخصصان و فناوران به منظور شناسایی چالش‌ها و نیازهای صنعت و عقد تفاهم‌نامه همکاری برای داخلی‌سازی این نیازها خواهد بود. علاقه‌مندان می‌توانند جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص حضور در نمایشگاه ساخت داخل و رونق تولید به نشانی tavaniran.idro.ir مراجعه کنند.
