کدام خانوار‌ها مشمول حذف یارانه نقدی می‌شوند
گروه اقتصاد کلان|
«خانوار شما مشمول حذف دریافت یارانه نقدی است»، عنوان پیامکی است که شاید این روزها لرزه به جان خیلی‌ها بیندازد. چندی پیش محمد شریعتمداری وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی طی نشستی در جمع خبرنگاران اعلام کرده بود که از انتهای شهریور ماه و اوایل مهر فرآیند حذف یارانه نقدی سه دهک پردرآمد آغاز می‌شود و طی آن اعمال دقت و حساسیت در فرآیند حذف ضرورت دارد چرا که تعداد زیادی از یارانه‌بگیریان به دهک‌های میانی جامعه تعلق دارند و دولت تصمیم ندارد که به این قشر فشار وارد کند. اکنون و در روزهای اخیر دولت اقدام به حذف یارانه نقدی 200 هزار خانوار مشمول بر 600 هزار نفر از دهک‌های بالا درآمدی کرده است. اقدامی که با ارسال پیامک «خانوار شما مشمول حذف یارانه نقدی است!»، به خانوار اعلام می‌شود و البته راه اعتراض به آن باز است. به گزارش «تعادل» سخن از حذف یارانه نقدی دهک‌ها که به میان می‌آید، گروه‌های از مردم به طرق مختلف به دنبال این هستند که بفهمند آیا مشمول حذف یارانه نقدی شده‌اند یا خیر؟ هر چند که با توجه به تورم دو رقمی فزاینده سال‌های اخیر 45 هزار تومان یارانه نقدی در ماه ارزش خود را از دست داده است. با این حال همین شرایط بد اقتصادی منجر به آن شده است دهک‌های پایین درآمدی همچنان به آن 45 هزار تومان هم خوش‌بین باشند. البته دهک‌های بالایی هم هستند که نیازمند نیستند ولی یارانه می‌گیرند. این نقدی است که از آغاز توریع یارانه‌های نقدی در دوران احمدی‌نژاد بر دولت وارد بود هم‌اکنون هم همچنان وجود دارد.
دولت در منگنه حذف یارانه‌های نقدی
گرچه از ابتدای دولت یازدهم، مسوولان این دولت مدام قول می‌دادند که یارانه‌های نقدی ثروتمندان را حذف کنند ولی عمدتا با این توجیه که دولت ابزارهای اطلاعاتی لازم را برای حذف یارانه ثروتمندان ندارد، این تصمیم مهم به تاخیر می‌افتاد. البته بخت با دولت یار نبود که همیشه بتواند کسری‌های خود را با فروش نفت جبران کرده و از حذف یارانه‌های ثروتمندان بی‌نیاز بماند، بنابراین با توجه به موج تحریم‌ها و شرایطی که دولت با کسری در بودجه مواجه شد، برای کابینه دوازدهم دیگر میسر نبود که به استفاده از روش توزیع یارانه میان همگان ادامه دهد. از این رو ناگزیر تصمیم به حذف یارانه سه دهک بالادرآمدی با هدف بهبود معیشت دهک‌های پایین درآمدی و صرفه جویی در استفاده از منابع درآمدی خود گرفت.
در پی اعلام این خبر دولت اکنون عزم خود را جزم کرده است که مکانیزم حذف را در دستور کار خود قرار دهد بطوری که حسین میرزایی سخنگوی ستاد اجرایی تبصره 14 قانون بودجه 98 در گفت‌وگویی حذف یارانه نقدی خانوارهای پردرآمد را اقدامی ضروری دانسته و با اشاره به حذف یارانه نقدی 200 هزار نفر پردرآمد در شهریور ماه، بیان کرده است: از امروز برای سرپرستان خانوارهایی که یارانه نقدی آنها در این مرحله قطع شده پیامکی با عنوان «خانوار شما مشمول حذف دریافت یارانه نقدی است» ارسال می‌شود که به جای سرشماره، عبارت «یارانه» در آن قید شده است و آن دسته از سرپرستان خانوار که بعد از دریافت پیامک قطع، نسبت به حذف یارانه خود اعتراض دارند، در ابتدا می‌توانند با مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت همراه با کارت‌های شناسایی معتبر مانند شناسنامه، کارت ملی، گذرنامه یا گواهینامه جهت احراز هویت همراه، کد رهگیری دریافت کرده و سپس با مراجعه به سامانه‌ای که از اول مهر ماه در وزارت تعاون راه‌اندازی می‌شود اعتراض خود را اعلام کنند.
همچنین میرزایی تاکید کرده است که پیامک‌های دریافتی حتماً با سربرگ لاتین (Yarane) برای عموم ارسال شده باشد چرا که درگذشته پیامک‌هایی از سوی یک شماره ناشناس برای افراد مختلف ارسال می‌شد و به آنها درباره قطع شدن یارانه نقدی‌شان هشدار می‌داد. این پیامک‌ها روشی جدید برای دزدی اطلاعات حساب بانکی توسط سودجویان به کار برده می‌شود. وی در ادامه تاکید کرده است که پس از مراجعه افراد به دفاتر پیشخوان دولت و ارایه شماره سرپرست خانوار، پیامکی با محتوای کد رهگیری دریافت خواهند کرد که پس از آن باید همراه با کد ملی به سامانه
yaraneh10.mcls.gov.ir مراجعه کنند و اطلاعات بانکی خود را مشاهده کنند، اگر دوباره معترض بودند می‌توانند به صورت نظام مند اعتراض خود را ثبت کنند البته تا دو ماه پس از ثبت اعتراض، نتیجه از طریق همان شماره پیامک اطلاع‌رسانی خواهد شد.
حسین میرزایی لازم به ذکر دانسته که در دفاتر پیشخوان خدمات دولت از سرپرستان خانواری که به حذف یارانه نقدی خود معترض هستند اجازه کتبی گرفته خواهد شد که دولت اختیار دارد به حساب‌های بانکی آنها دسترسی داشته باشد تا مبتنی بر تراکنش‌های بانکی بتوان دقت تشخیص اولیه در توان مالی افراد را افزایش داد و تصمیم گرفت که آیا این فرد مشمول دریافت یارانه هست یا خیر.
سخنگوی ستاد اجرایی تبصره 14 قانون بودجه 98 در انتها از شیوه اجرایی حذف یارانه نقدی خانواده‌های پردرآمد گفته است که این شیوه مبتنی بر اطلاعات دریافتی از دستگاه‌های مختلف است یعنی افراد برای خرید یا فروش خودرو به جا‌های مختلف مراجعه کردند، تملک یک خانه به نام آنها است، شغل و درآمدی دارند یا جایی اظهارنامه مالیاتی از آنها ثبت شده است؛ در کل در هر جا اطلاعات افراد متصل به کد ملی آنها جمع‌آوری و براساس آن وضع مالی افراد سنجیده شده و افرادی که توان مالی بالایی داشتند و جزو سه دهک بالا بودند شناسایی شدند. حساسیت دولت بر این است که حقی از کسی ضایع نشود و سنجش و تخمین توان مالی افراد با دقت بالا انجام شود.
براساس آن وضع مالی افراد سنجیده شده و افرادی که توان مالی بالایی داشتند و جزو سه دهک بالا بودند شناسایی شدند. حساسیت دولت بر این است که حقی از کسی ضایع نشود و سنجش و تخمین توان مالی افراد با دقت بالا انجام شود.
