ارتقاء مناسبات تجاری نیازمند توسعه زیرساخت‌ها
تعادل|
در پانزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و ترکمنستان مقام‌های دولتی ایران و ترکمنستان در کنار هم قرار گرفتند تا رایزنی‌های خود تجارت 2 کشور را به مناسب‌ترین سطح خود برسانند. آنها بر این باورند که ایران سومین شریک مهم تجارت خارجی ترکمنستان است و همکاری‌های 2 کشور به‌طور عمده روی بخش حمل و نقل و ترانزیت، ساخت جاده، تولید برق و گاز تمرکز یافته است. 2 کشور در سال 2014 روابط تجاری
2 میلیارد دلاری را تجربه کردند، اما از این سال به بعد حجم تجارت آنها رو به کاهش بوده است. با این حال همانطور که فعالان بخش خصوصی ایران و ترکمنستان اظهار می‌کنند، حجم مبادلات اقتصادی ایران و ترکمنستان تا ۱۰ برابر وضعیت فعلی قابل افزایش است. مقامات ایران معتقدند با توجه به مرز مشترک 2 کشور با استفاده از ظرفیت‌های آنها می‌توان دوره جدیدی در روابط اقتصادیشان آغاز شود و بر این باور هستند که می‌توان روابط تجاری را به 3 میلیارد دلار افزایش داد. همچنین در این اجلاس تاکید شد که به منظور ارتقای سطح همکاری‌های تجاری، رفاهی و اقتصادی، لازم است برنامه‌ریزی جامعی برای توسعه زیرساخت‌ها، کاهش هزینه‌های بالای حمل‌ونقل، افزایش واگن‌های باری، ارایه سهل روادید تجاری، توسعه روش‌هایی مانند تهاتر کالا و خدمات، روابط گمرکی، بیمه و برقراری پرواز مستقیم به ویژه میان استان‌های فعال 2 کشور صورت پذیرد. همچنین بر لزوم توجه جدی به حوزه حمل و نقل و ترانزیت تاکید شد که طی مذاکرات میان مقامات دو کشور مقرر شد تا خط هوایی مستقیم میان 2 کشور ایجاد شده، صدور روادید تسهیل شود، بازارچه‌های مرزی تقویت و روند ثبت شرکت‌های ایرانی در ترکمستان تسریع شود.
افزایش روابط تجاری تهران-عشق‌آباد در دستور کار
هم‌زمان با برگزاری پانزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و ترکمنستان، هیات تجاری اتاق ایران به سرپرستی حسین سلاح‌ورزی همراه با محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی به عشق آباد پایتخت ترکمنستان سفر کرده است. وزیر راه و شهرسازی به عنوان رییس ایرانی کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و ترکمنستان و رشید مردوف وزیر خارجه ترکمنستان نیز ریاست هیات کشور متبوعش را در نشست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکمنستان بر عهده دارند. محمدرضا کرباسی، معاون امور بین‌الملل اتاق ایران تاکید می‌کند: ما با ترکمنستان نیز هم‌مرز هستیم و معتقدیم با استفاده از ظرفیت‌های 2 کشور می‌توان دوره جدیدی در روابط اقتصادی دوجانبه آغاز کرد و باور داریم که می‌توان روابط تجاری را به 3 میلیارد دلار افزایش داد. هشتم فروردین امسال هم در جریان سفر حسن روحانی به عشق آباد و دیدار او با با قربانقلی بردی محمد اف رییس‌جمهور ترکمنستان، اقتصاد به عنوان محور توسعه همکاری‌های دو کشور مورد تاکید قرار گرفت. به اعتقاد روحانی، ایران و ترکمنستان 2 کشور توانمند در زمینه انرژی هستند و در مذاکرات تصمیم گرفته شد که همکاری‌های خود را در این حوزه بیش از پیش ارتقاء دهیم. علاوه بر این، ترکمنستان و ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی که از آن بهره مند هستند به عنوان 2 دروازه مهم برای آسیای مرکزی و آب‌های آزاد جنوب محسوب می‌شوند و می‌توانند ترانزیت منطقه را هم تسهیل کنند.
افزایش قابل توجه مبادلات اقتصادی
در این اجلاس که به سرپرستی حسین سلاح‌ورزی نایب‌رییس اتاق ایران در عشق‌آباد برگزار شد، پیشبرد اهداف اقتصادی و تجاری میان 2 کشور بر اساس رابطه برد-برد مورد تاکید قرار گرفت. به باور 2 طرف در این راه بخش خصوصی 2 کشور می‌تواند نقش بسزایی را ایفا کند. نایب‌رییس اتاق بازرگانی ایران در این اجلاس از فراز و فرودهایی سخن گفت که طی دهه‌ها میان روابط ایران و ترکمنستان به وجود آمده است و این مساله در فضای بین‌المللی امری طبیعی است به باور حسین
سلاح‌ورزی، تعاملات و ملاقات متقابل مسوولان 2 کشور و تبادل هیات‌های اقتصادی و تجاری بیانگر اهمیت توسعه همه‌جانبه روابط از جمله توسعه همکاری‌های تجاری میان ایران و ترکمنستان است. او به برنامه‌ریزی ایران برای افزایش مراودات تجاری و توسعه سرمایه‌گذاری‌ها و همکاری‌های اقتصادی، علمی و فناوری اشاره و همکاری با ایران را با توجه به نیروی انسانی تحصیل‌کرده، ذخایر طبیعی و پتانسیل‌های متعدد اقتصادی، به عنوان سکویی برای دسترسی سایر کشورها به بازار داخل و بازار کشورهای منطقه معرفی کرد. او معتقد است، از نظر اقتصادی شاهراه‌های بزرگ تجاری جهان در دریا و خشکی یا از ایران یا از نزدیکی ایران می‌گذرند و از طرفی ایران با 15 کشور مرز آبی و خاکی دارد؛ ضمن اینکه برخورداری از بخش قابل توجهی از انرژی جهان، داشتن موقعیت ژئوپولیتیکی و ژئواستراتژیکی مناسب، جایگاه مهم در میان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و همچنین، نقش بالقوه در تامین امنیت اقتصادی و انرژی جهان، شرایط منحصر به فردی را از آن ایران کرده است. سلاح ورزی به ویژگی‌های ترکمنستان اشاره و تاکید کرد: با اتصال خط ریلی ایران از طریق ترکمنستان به قزاقستان و وجود ظرفیت‌های حمل‌ونقلی و اقتصادی کم‌نظیر در منطقه، امکان اتصال ایران به راه‌آهن چین و روسیه نیز فراهم شده است. نایب‌رییس اتاق ایران حجم تجارت ایران و ترکمنستان با جهان در سال 2018 را بالغ‌بر 148 میلیارد دلار اعلام کرد، در حالی که حجم مبادلات تجاری میان 2 کشور در همان سال 409 میلیون دلار برآورد می‌شود؛ یعنی حدود 0.27 کل حجم تجارت دو کشور با جهان. او ادامه داد: با توجه به توانمندی‌ها و پتانسیل 2 کشور و عزم جدی هر 2 بر گسترش روابط دوجانبه، انتظار می‌رود این میزان به صورت قابل توجهی افزایش یابد.
لزوم ارتقای زیرساخت‌ها
نایب‌رییس اتاق ایران اظهار کرد: به منظور ارتقای سطح همکاری‌های تجاری، رفاهی و اقتصادی، لازم است برنامه‌ریزی جامعی برای توسعه زیرساخت‌ها، کاهش هزینه‌های بالای حمل‌ونقل، افزایش واگن‌های باری، ارایه سهل روادید تجاری، توسعه روش‌هایی مانند تهاتر کالا و خدمات، روابط گمرکی، بیمه و برقراری پرواز مستقیم به ویژه میان استان‌های فعال 2 کشور صورت پذیرد. او برنامه‌ریزی بلندمدت در راستای مدیریت و توسعه شبکه حمل‌ونقل، سازمان‌دهی خطوط کشتیرانی مسافری دریایی، ترغیب سرمایه‌گذاری مشترک برای تولید کالاهای مشترک مورد نیاز و توسعه زیرساخت‌های 2 کشور، حفاظت از محیط زیست و مبارزه با آلودگی‌های محیط زیست، استفاده از حمل‌ونقل ترکیبی، بهره‌برداری بهینه از راه‌آهن ترکمنستان- ایران- قزاقستان، تاسیس صندوق مشترک تامین مالی پروژه‌های مشترک، توسعه گردشگری به ویژه گردشگری سلامت را مورد تأکید قرار داد. سلاح ورزی وظیفه دولت‌ها را فراهم آوردن بسترهای لازم، تامین امنیت اقتصادی و تسهیلات تجاری عنوان و تشریح کرد: وظیفه بخش خصوصی نیز شناسایی فرصت‌های اقتصادی و تحقق نفع متقابل در ابتکارها و همکاری‌های مشترک و اجرای آنهاست. او ضمن اعلام آمادگی اتاق ایران برای تلاش در راستای گسترش روابط تجاری و صدور کالا و خدمات فنی و مهندسی در زمینه زیرساخت‌های ساختمانی، حمل‌ونقل، سنگ و سیمان، کود شیمیایی، مواد پتروشیمی، نفت و گاز، اتومبیل، صنایع غذایی، کشاورزی و تجهیزات کشاورزی، اطلاعات و ارتباطات، شیلات و فناوری اطلاعات به ترکمنستان، تاسیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکمنستان را یکی از اقدامات موثری دانست که با هدف توسعه روابط تجاری میان 2 کشور ایجاد شده است.در ادامه محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی ایران که ریاست این کمیسیون را از طرف ایران به عهده دارد، ارتباط با کشورهای همسایه را از لازمه‌های توسعه دانست و تصریح کرد: اسناد همکاری متعددی میان ایران و ترکمستان به امضا رسیده که متاسفانه عملیاتی نشده است. با اجرایی شدن آنها می‌توان به رشد و توسعه مناسبات امیدوار بود. این مقام مسوول با باین اینکه ظرفیت‌ها و زمینه‌های متعددی برای همکاری مشترک وجود دارد، افزود: ایران و ترکمستان هر دو از نظر در اختیار داشتن منابع، موقعیت خوبی دارند و می‌توانند با کمک همین شرایط، سطح روابط خود را با هم توسعه دهند. او از لزوم توجه جدی به حوزه حمل و نقل و ترانزیت سخن گفت و تشریح کرد: طی مذاکرات روز گذشته در مورد ایجاد خط هوایی مستقیم بین 2 کشور، تسهیل در صدور روادید، تقویت بازارچه‌های مرزی و تسریع در روند ثبت شرکت‌های ایرانی در ترکمستان صحبت شد. همچنین مجید محمدنژاد، رییس اتاق مشترک ایران و ترکمستان نیز از مقامات دولتی دو کشور تقاضا کرد بیش از گذشته به بخش‌های خصوصی توجه کنند و ضمن مهیا کردن زمینه و زیرساخت‌های تجارت، حمایت لازم را از سرمایه‌گذاری مشترک در هر دو کشور انجام دهند. محمدنژاد همچنین رفع مشکلات در صدور روادید فعالان اقتصادی را مورد تاکید قرار داد.
تلاش برای توسعه مناسبات تجاری
در ادامه همایش اوراز مراد قربان آزارف، وزیر تجارت و روابط خارجی ترکمنستان از سیاست‌های اقتصادی دولت این کشور سخن گفت و ضمن تاکید بر رشد و توسعه بخش‌های مختلف اقتصادی این کشور، تصریح کرد: اکنون حجم مناسبات میان ایران و ترکمنستان حدود ۵۶۰ میلیون دلار برآورد می‌شود که با ظرفیت‌های موجود در هر 2 کشور تناسب ندارد. دولتگلدی رجبو، رییس اتاق تجارت و صنعت ترکمستان نیز در این همایش به سیاست‌های اقتصادی این کشور برای پیشبرد اهداف خود و ارتباط با کشورهای همسایه به‌ویژه ایران اشاره و تاکید کرد: ایران و ترکمستان می‌توانند ضمن توسعه مناسبات خود، امکان حضور محصولات مشترک خود را در کشورهای دیگر فراهم کنند. بر اساس اظهارات او آنچه در این مسیر اهمیت دارد آشنایی دو طرف با یکدیگر است.
قوان چاریف، قائم مقام آژانس حمل و نقل ترکمستان از تلاش‌های این کشور در زمینه توسعه کریدورهای حمل و نقلی در منطقه خبر داد و گفت: با توسعه این مسیرها زمینه برای همکاری‌های تجاری ترکمستان و کشورهای همسایه فراهم می‌شود. خوشبختانه در همایش اقتصادی خزر که در سطح وزرا در ترکمستان برگزار شد، توافق‌های خوبی در حوزه ترانزیت و حمل‌ونقل صورت گرفت. او یادآور شد: اهتمام و اقدامات ترکمستان در راستای توسعه کریدورهای بین‌المللی مطابق با رهنمودهای ریاست‌جمهوری این کشور انجام می‌شود. خط آهن سه‌حانبه ایران- ترکمستان- قزاقستان نیز عواید خوبی برای این کشور به همراه خواهد داشت به همین دلیل در برنامه‌های توسعه‌ای ترکمستان قرار دارد. همچنین این خط ریلی امکان پیوستن این سه کشور به چین را فراهم می‌کند.
