عقب‌ماندگی سهم انرژی‌های نو در قالب برنامه ششم توسعه

براساس قانون پنج ساله برنامه ششم توسعه (۱۴۰۰- ۱۳۹۶) دولت باید سهم نیروگاه‌های تجدیدپذیر و پاک را تا پایان اجرای آن به حداقل پنج درصد برساند، امابه گفته سخنگوی سازمان ساتبا این سهم‌اکنون به یک درصد رسیده که نسبت به گذشت سال‌های برنامه، با عقب‌ماندگی روبروست.

به گزارش ایرنا ماده ۵۰ قانون برنامه ششم توسعه تاکید دارد که دولت مکلف است سهم نیروگاه‌های تجدیدپذیر و پاک را با اولویت سرمایه‌گذاری بخش غیر دولتی (داخلی و خارجی) با حداکثراستفاده از ظرفیت داخلی تا پایان اجرای قانون برنامه (سال ۱۴۰۰) به‌حداقل پنج درصدظرفیت برق کل کشور برساند.

همچنین براساس تصویب نامه هیات وزیران درسال ۹۵ و با استناد به اصل ۱۳۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مقرر شده وزارتخانه‌ها، موسسه‌ها و شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی، بانک‌ها، شهرداری‌ها، براساس فهرستی که وزارت نیرو تعیین و منتشر کرده، وظیفه دارند در دو سال حداقل ۲۰ درصد از برق مصرفی ساختمان‌های خود را از انرژی‌های تجدیدپذیر تعیین کنند.

 بررسی‌های کارشناسان نشان می‌دهد که بنا به دلایل مختلف از جمله نوسان قیمت ارز در سال ۹۷ و نیز جذاب نبودن فعالیت در بخش انرژی‌های تجدید‌پذیر و ناعادلانه بودن قیمت برق، عقب‌ماندگی توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر از برنامه توسعه کشور اجتناب‌ناپذیر بوده، اما گام‌هایی برای ترمیم این عقب‌ماندگی برداشته شده است.

سخنگوی سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری برق ایران سهم انرژی‌های نو در سبد تامین برق به خصوص برای خانه‌ها را کمی بیش از یک درصد اعلام کرد.

     وضعیت انرژی‌های تجدیدپذیر در منطقه

آمارها نشان می‌دهد سهم کشورمان از توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر اکنون دو درصد ظرفیت نیروگاه‌های نصب شده در مالزی است و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۰ ظرفیت این نیروگاه‌ها به ۲۰ درصد ظرفیت تولید برق این کشور برسد.

ژاپن ۳۲ هزار گیگاوات برق از طریق نیروگاه‌های تجدیدپذیر تولید می‌کند و در نظر دارد تا سال ۲۰۳۰ ظرفیت این نیروگاه‌ها را به ۲۴ درصد ظرفیت تولید برق این کشور برساند.

ترکیه در میان کشورهای همسایه ایران در زمینه تولید برق از انرژی‌های تجدیدپذیر بدون محاسبه نیروگاه‌های برق‌آبی، ۱۲.۵ گیگاوات برق از این طریق تولید کرده که ۱۵ درصد از ظرفیت کل برق تولید شده در تمام نیروگاه‌های این کشور را شامل می‌شود و این کشور در نظر دارد تا سال ۲۰۲۳ ظرفیت تولید برق از انرژی‌های تجدیدپذیر را به بیش از دو برابر تولید کنونی یعنی ۲۷ گیگاوات یا ۲۵ درصد برساند.

عراق اکنون ۱۰۰ مگاوات برق از طریق نصب نیروگاه‌های تجدیدپذیر به ویژه نیروگاه خورشیدی تولید کرده و تا سال ۲۰۳۰ قرار است ظرفیت تولید برق تجدیدپذیر خود را به ۱۰ درصد ظرفیت تولید برق این کشور، معادل ۳۵ گیگاوات برساند.

     بررسی عملکرد در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر

جعفر محمدنژادسیگارودی، سخنگوی سازمان انرژی‌های نو بیان کرد: اکنون میزان تولیدبرق از انرژی‌های تجدیدپذیر به ۸۵۰ مگاوات رسیده‌ و این درحالی است‌که ظرفیت تولید برق در کشور ۸۰ هزارمگاوات را نشان می‌دهد، سهم انرژی‌های نو و تجدیدپذیر کمی بیش از یک درصد است.

وی اضافه کرد: پیشتر از یک طرف به دلیل نوسان قیمت ارز و از سوی دیگر قیمت پایین خرید برق از این نیروگاه‌ها استقبال مردمی کاهش یافته بود که با تثبیت قیمت ارز و افزایش قیمت خرید برق میزان استقبال از این نوع انرژی بیشتر خواهد شد.

سخنگوی سازمان ساتبا درباره عقب ماندگی سهم انرژی‌های تجدیدپذیر از برنامه پیش بینی شده در قانون برنامه ششم توسعه گفت: سال‌های قبل به دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌های توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر که در برنامه پنجم توسعه هم به آن تاکید شده بود روند رشد این نوع انرژی در کشور به کندی صورت گرفت.

به گفته محمدنژاد‌سیگارودی، کندی توسعه این نوع انرژی‌ها سبب شد برنامه‌ریزان کشور تداوم رشد آن را بنا به ضرورت‌ها در برنامه ششم توسعه نیز مورد نظر قرار دهند.

     گام‌های اجرایی برای افزایش سهم انرژی‌های تجدیدپذیر

مدیرکل روابط عمومی ساتبا افزود: قانون برنامه ششم توسعه چند فاکتور مهم برای توسعه انرژی‌های تجدید‌پذیر را مورد توجه قرار داده که توسعه آنها از طریق بخش خصوصی یکی از این موارد است و برای آن روش‌هایی مورد توجه قرار گرفت. وی افزود: براساس‌بندی از قانون برنامه، وزارت نیروقیمت خرید تضمینی برق از تولید‌کنندگان انرژی‌های تجدیدپذیر را افزایش داد تا تعرفه‌ها برای مشارکت بخش خصوصی جذاب‌تر شود. سخنگوی سازمان ساتبا اضافه کرد: پیش از تدوین قانون برنامه ششم وظایف بخش انرژی‌های تجدیدپذیر دربخش‌های مختلف وزارت نیرو پراکنده بود و این مساله سرگردانی را درپی داشت، اما قانون گذار ورود کرده و اجازه داد وظایف در یک نهاد خاص متمرکز شود و برهمین اساس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری برق ایران از ادغام دو سازمان انرژی‌های نو و سازمان بهره‌وری انرژی شکل گرفت. محمدنژادسیگارودی با بیان اینکه با شکل‌گیری سازمان ساتبا همه وظایف در بخش انرژی‌های تجدید پذیر به این سازمان محول شده، خاطرنشان ساخت: ریاست سازمان هم به عنوان معاون وزیر نیرو دارای اختیارات ویژه است. بیست و دوم مهرماه امسال «همایون حائری» معاون برق و انرژی وزیر نیرو ظرفیت فعلی نیروگاه‌های تجدیدپذیر را ۸۴۱ مگاوات اعلام کرد و گفت: این میزان نسبت به سال گذشته دو‌برابر شده است. این مقام مسوول افزود: تا پایان امسال ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر کشور به یکهزارمگاوات خواهد رسید.