مشوقهای قیمتی به رانت خوراک تبدیل نشود
مدیرعامل اسبق شرکت ملی صنایع پتروشیمی گفت: قیمت خوراکهای گازی پتروشیمیها منطقی نیست و باید حواسمان باشد مشوقهای قیمتی به پتروشیمیها به رانت خوراک تبدیل نشود.
عبدالحسین بیات مدیرعامل اسبق شرکت ملی صنایع پتروشیمی در گفتوگو با خبرگزاری فارس درباره شیوه قیمتگذاری خوراک پتروشیمیها گفت: شیوه قیمتگذاری خوراک
گاز مایع پتروشیمیها متفاوت است. واقعیت امر آن است که خوراکهای مایع در افق بینالملل قیمت دارند و بر سر آن رقابت شکل میگیرد زیرا امکان نقل و انتقال و صادرات خوراکهای مایع با وسایل حمل ونقل روز مخصوصا ناوگان دریایی فراهم و دست بازارهای جهانی هم برای خرید و فروش آنها بازتر است.
وی ادامه داد: در ایران هم خوراکهای مایع از جمله نفتای سبک و سنگین و میعانات گازی امکان صادرات دارند و اگر در داخل مصرف نشوند، بیرون از مرزها خریدارانی هستند که مایل به تهیه آن باشند. بنابراین، این بحث وجود دارد که باید این خوراکها با شرایط رقابتی قیمتگذاری و مصرف شوند.
بیات به شیوه قیمتگذاری خوراک گاز اشاره کرد و گفت: اما خوراکهای گازی این وضعیت را ندارند و عمدتا خوراکهای محلی (Local) محسوب
میشوند. این خوراکها در هر منطقه بسته به شرایط اقتصادی و مزیتهای توسعهای که از جمله در حوزه پتروشیمی دارد، قیمتگذاری میشوند.
مدیرعامل اسبق شرکت ملی صنایع پتروشیمی گفت: اگرچه تجهیزاتی برای تبدیل خوراک اتان به مایع و صادرات آن به بازارهای بینالمللی ایجاد شده ولی به این سادگی مقدور نیست ضمن اینکه هزینه سرمایهگذاری برای مایعسازی و انتقال آن نیز زیاد است در نتیجه قیمت آن در بازارهای جهانی افزایش مییابد. از این رو هر کشوری خوراک گاز را به صورت منطقهای قیمتگذاری کرده است.
وی افزود: مثال مشابه آن در بحث بنزین و سیانجی است. ما نمیتوانیم بگوییم قیمت سیانجی معادل بنزین باشد. زیرا بنزین فرآورده مایعی است که امکان صادرات دارد ولی سیانجی به راحتی و در حجم انبوه قابل صادرات نیست. در نتیجه شیوه قیمتگذاری آنها نیز متفاوت است.
بیات اظهارداشت: توسعه صنعت پتروشیمی مزیت ایران محسوب میشود و حجم اندکی از مواد هیدروکربوری مایع به عنوان خوراک و سوخت در این صنعت مصرف میشود، با این اوصاف معتقد هستم که با هدف توسعه این صنعت، مشوقهایی در بحث معادلسازی قیمت خوراک داشته باشیم. این کار هوشمندانه است ولی باید مرزش خیلی دقیق باشد تا تبدیل به مسائل رانتی نشود.
مدیرعامل اسبق شرکت ملی صنایع پتروشیمی اظهار داشت: نمیتوان اینگونه استدلال کرد که به پتروشیمیهای خوراک گاز تخفیف داده میشود ولی به پتروشیمیهای خوراک مایع داده نمیشود. من قبول دارم قیمت خوراکهای گازی منطقی نیست و به همین دلیل زمانی که من مسوولیت داشتم قیمت را تا مرز 13 سنت رساندیم ولی بعد از اینکه دولت عوض شد مجدد به قیمت 8.5 سنت رسید. آن زمان ما محاسبه کردیم که 13 سنت جواب میدهد.
وی ادامه داد: الان اینگونه نیست که پتروشیمیهای خوراک مایع از حاشیه سود منطقی نسبت به سایر فعالیتهای اقتصادی خارج باشند ولی این حاشیه سود به میزان پتروشیمیهای خوراک گاز نیست. بنابراین میتوانیم قیمت خوراک گازی را منطقیتر کنیم و به خوراک مایع هم تخفیف بیشتری بدهیم. در دوره مسوولیتم ما این معادلسازی را انجام دادیم و پیشنهادش را هم به وزارت نفت ارایه کردیم ولی وزارت نفت آن را نپذیرفت.