تکرار حادثه بویینگ 737 این ‌بار در ایران

گروه راه و شهرسازی| زهره علامی|

هشتمین حادثه مرگبار سقوط هواپیمای بویینگ 737 سری 800 صبح دیروز 18دی ماه حوالی تهران به وقوع پیوست و بر اثر آن تمامی ۱۷۶ مسافر و خدمه پروازی آن در این حادثه جان باختند، بیشتر مسافران هواپیما، اتباع جمهوری اسلامی ایران بودند و تنها ۳9 غیر ایرانی‌ در این پرواز حضور داشتند.

این هواپیما که متعلق به شرکت هواپیمایی اوکراین اینترنشنال (Ukraine International) بود 6 دقیقه بعد از پرواز، در نزدیکی فرودگاه امام خمینی(ره) سقوط کرد، پرواز 752 که قرار بود در ساعت 5:15 به مقصد کی‌یف پایتخت اوکراین انجام شود با تاخیر یک ساعته 6:12 صبح پرواز کرد و هنوز معلوم نیست که این تاخیر به علت نقص ایمنی بوده یا دلیل دیگری داشته است. رییس سازمان هواپیمایی کشوری در پاسخ به دلیل سقوط هواپیمای اوکراینی گفت: درباره علت تاخیر و مساله نقص فنی اطلاعی ندارم؛ علت سانحه مشخص نیست و تا زمان تجزیه و تحلیل اطلاعات جعبه سیاه هواپیما، نمی‌توان نتیجه را اعلام کرد.علی عابدزاده افزود: بر اساس مقررات ایکائو جعبه سیاه هواپیما توسط کمیته رسیدگی به سوانح که درسازمان هواپیمایی ایران تشکیل شده، تجزیه و تحلیل می‌شود اما اوکراینی‌ها هم می‌توانند در جلسات رسیدگی حضور داشته باشند.

عابدزاده در ارتباط با تعداد ایرانی‌های جان‌باخته در این حادثه افزود: تعداد ۱۴۰ نفر ایرانی در حادثه سقوط جان خود را از دست دادند.به گفته او، خلبان از لحظه شروع پرواز هیچ تماسی با برج و اپروچ (کنترلر) نداشته و صدای خلبان بعد از بررسی جعبه سیاه هواپیما مشخص می‌شود، ‌ضمن اینکه هواپیما اعلام وضعیت اضطراری نکرده است. عدم اعلام وضعیت اضطراری برای هواپیما از سوی خلبان موضوعی است که کارشناس کنترل فضای کشور که در شیفت کاری زمان سقوط هواپیمای اوکراینی در محل کار حضور داشته هم به آن اشاره کرد و گفت: سقوط هواپیما بلافاصله پس از برخاستن و به قدری سریع رخ داد که خلبان مجالی برای مکالمه با برج مراقبت پیدا نکرد و هیچ مکالمه‌ای بین خلبان و برج مراقبت ثبت نشده است.

    خلبان ارتباط داشته است

درحالی که مسوولان سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرده‌اند که خلبان هیچ گونه تماسی با برج مراقبت و اپروچ نداشته است، کاپیتان هوشنگ شهبازی، ‌خلبان با سابقه کشور در گفت‌وگو با «تعادل» گفت: خلبان با برج مراقبت و اپروچ فرودگاه امام خمینی ارتباط داشته است، البته برج مراقبت بخش‌های مختلفی دارد، خلبان در آغاز پرواز با گراند سپس با برج، اپروچ و پس از آن با تهران سنتر (مرکزکنترل ترافیک هوایی) گفت‌وگو می‌کند.شهبازی افزود: این پرواز در 6 دقیقه ابتدایی پرواز موظف بوده که با برج فرودگاه امام سپس برج مراقبت فرودگاه مهرآباد تماس داشته باشد که این سانحه پیش از آغاز ارتباط با برج مراقبت فرودگاه مهرآباد رخ داده البته این پرواز با برج مراقبت فرودگاه امام در ارتباط بوده است.او ادامه داد: مابقی کنترل پرواز 752 اوکراین با فرودگاه مهرآباد بوده که پیش از ارتباط با برج مراقبت این فرودگاه، هواپیما سقوط می‌کند.به گفته کاپیتان باسابقه کشورمان، نمی‌توانیم اعلام کنیم که دو موتور هواپیما با هم آتش گرفته است چون هوا تاریک بوده و فقط آتش در آسمان دیده شده است و نمی‌توان با قطعیت از آتش سوزی دو موتور

هواپیما گفت.

شهبازی بیان کرد: این احتمال وجود دارد که یکی از موتورهای هواپیما آتش گرفته و خلبان نتوانسته هواپیما را کنترل کند البته جعبه سیاه هواپیما باید آنالیز شود  سپس درباره علت دقیق حادثه اظهارنظر کرد. او اضافه کرد: احتمالات بسیاری درباره سانحه سقوط هواپیما وجود دارد، مثلا اگر یک موتور هواپیما آتش گرفته باشد، خلبان باید موتور را خاموش کرده و کپسول‌های آتش‌نشانی در موتور خالی شود مثلا این احتمال وجود دارد که خلبان موتوری را که سالم بوده خاموش کرده و همین موضوع باعث سقوط شده است.

    سقوط هواپیما تروریستی نبود

یکی از شایعاتی که پس از سقوط هواپیمای بویینگ 737 داغ شد بحث تروریستی بودن این سانحه بود. این شایعه به سرعت با عکس العمل سفارت اوکراین در تهران روبه‌رو شد، این سفارتخانه اخبار مبتنی بر اصابت موشک یا تروریستی بودن حادثه سقوط هواپیمای بویینگ ایرلاین اوکراینی در تهران را تکذیب و اعلام کرد که این اتفاق تنها به علت نقص موتور هواپیما رخ داده است.

گزارش‌های منتشر شده در آسوشیتدپرس حاکی از آن است که ولادیمیر زلنسکی، رییس‌جمهور اوکراین هم ضمن تسیلت و همدردی با خانواده جان باختگان این حادثه ناگوار بلافاصله برنامه سفر خود را به عمان لغو کرد و به منظور پیگیری مسائل مربوط به سقوط هواپیما در کی‌یف، پایتخت این کشور، باقی ماند.

اگرچه سفارت اوکراین بحث تروریستی بودن حادثه را تکذیب کرد، رییس سازمان هواپیمایی کشوری در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است این حادثه تروریستی باشد، گفت: هیچ اظهارنظری در ارتباط با تروریستی بودن حادثه سقوط تا زمان بررسی جعبه سیاه نمی‌توان داشت و چنانچه ایران نتواند جعبه سیاه هواپیما را بخواند بسته به سخت افزار و نرم افزار مورد نیاز تعیین می‌شود که در کدام کشور جعبه سیاه هواپیما باز شود.البته قاسم بی‌نیاز، رییس مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی وزارت راه و شهرسازی در این ارتباط گفت: علت سقوط هواپیمای اوکراینی که تهران را به مقصد کی یف پایتخت اوکراین ترک و در نزدیکی شهر جدید پرند سقوط کرد، آتش سوزی در قسمت موتور هواپیما بود.او با رد هرگونه شایعه درخصوص اصابت موشک به بویینگ ۷۳۷ شرکت هواپیمایی اوکراینی گفت: در صورتی که این حادثه به دلیل اصابت موشک بود هواپیما در آسمان منفجر می‌شد اما آتش سوزی در قسمت موتور این هواپیما و تلاش ناموفق خلبان برای کنترل هواپیما منجر به سقوط و فوت تمام سرنشینان آن شد.در این میان کاپیتان شهبازی هم با رد تروریستی بودن سقوط حادثه هواپیمای بویینگ 737 سری 800 گفت: این سانحه معمولی بوده و تنها 3 تا 4 سال از عمر این هواپیما می‌گذشته است و تروریستی نیست و فضای ایران برای هواپیماهای مسافربری امن است.

    هواپیمای سقوط کرده ‌737 مکس نیست

پس از سقوط هواپیمای بویینگ اوکراینی در نزدیکی صبا شهر تهران این موضوع مطرح شد که این هواپیما از سری 737 مکس است، رییس سازمان هواپیمایی کشوری به این مساله واکنش نشان داد و تصریح کرد: هواپیمای سقوط کرده، هواپیمای ۷۳۷ مکس نبوده است چون این هواپیما اجازه پرواز در دنیا ندارد و ایران هم اجازه پرواز این نوع هواپیما را از فراز کشور نداده است.عابدزاده همچنین تاکید کرد: دو جعبه سیاه پیدا شده هواپیما تحویل تیم هواپیمایی ایران داده می‌شود و توسط کمیته رسیدگی به سوانح هواپیمایی این سازمان بررسی خواهد شد.

    تحلیل سانحه در کمیسیون بررسی سوانح

درهمان ساعات نخست پس از سقوط هواپیمای بویینگ 737 سری 800 وزیر راه و شهرسازی با تسلیت جان باختن مسافران پرواز تهران-کی‌یف در سانحه سقوط هواپیما بر بررسی دقیق علت سانحه تاکید کرد.محمد اسلامی افزود: کمیسیون بررسی سوانح سازمان هواپیمایی کشوری موظف است براساس آیین نامه، این سانحه را با دقت بررسی و گزارش نهایی را به منظور پیشگیری از بروز رویدادهای مشابه درآینده صادر کند، اعضای کمیسیون بررسی سوانح به محض اطلاع در محل حادثه حاضر شده‌اند و بررسی‌ها در حال انجام است.او گفت: ضمن بررسی کارشناسی و پیگیری دقیق موضوع در اسرع وقت، علل بروز این حادثه تاسف‌بار به استحضار ملت شریف ایران خواهد رسید.

    لغو پروازهای شرکت اوکراینی به ایران

درپی سقوط هواپیمای اوکراینی در نزدیکی شهر پرند، شرکت هواپیمایی بین‌المللی اوکراین پروازهای این شرکت به تهران را متوقف کرد.به گزارش اسپوتنیک، سرویس مطبوعاتی شرکت هواپیمایی بین‌المللی اوکراین پس از سقوط هواپیمای این کشور در ایران از توقف پروازهای این شرکت به تهران خبر داد.در این بیانیه آمده؛ شرکت هواپیمایی بین‌المللی اوکراین تصمیم گرفته است پروازهای خود به تهران را به مدت نامشخص متوقف کند.شرکت هواپیمایی بین‌المللی اوکراین اعلام کرد که تمام تلاش خود را برای مشخص شدن دلیل بروز این حادثه انجام خواهد داد.