سایه کرونا بر نمایشگاه صنایع پایین‌دستی نفت
گروه انرژی|
امسال برای نخستین‌بار فعالیت‌های نمایشگاهی شرکت‌های پایین دستی نفت از بالادستی‌ها جدا و به بهمن‌ماه منتقل شد. نتیجه اما ظاهرا رضایت‌بخش نبود. پایین‌دستی‌ها فقط دو سالن 6 و 7 نمایشگاه بین‌المللی تهران را در اختیار قرار گرفته بودند و تقریبا اثری از حضور پتروشیمی‌ها در نمایشگاه دیده نمی‌شد. سالن‌ها هم کمابیش خلوت بودند و غرفه‌ها و بازدیدکنندگان خارجی به چشم نمی‌خوردند. به گزارش «تعادل»، شرکت‌کنندگان می‌گفتند که با توجه به تجربه نخست برگزاری نمایشگاه مستقل پایین‌دستی‌های نفت، حضور کمرنگ شرکت‌ها و بازدیدکنندگان قابل پیش‌بینی بود، اما مسائلی مانند تبلیغات نامناسب، شیوع ویروس کرونا در چین، تحریم‌ها و حتی نامگذاری نمایشگاه به خلوتی آن دامن زده است.
از آنجا که نمایشگاه‌ها محیط‌های با جمعیت بالایی هستند و معمولا از نقاط مختلف دنیا برای شرکت یا بازدید در آن حضور می‌یابند، از ترس ویروس کرونا مجهز به ماسک و مواد ضدعفونی‌کننده دست به نمایشگاه صنایع پایین‌دستی نفت که از 13 بهمن‌ماه در محل نمایشگاه بین‌المللی تهران آغاز شده و تا 16 بهمن ادامه دارد رفتم. طی سال‌های اخیر مشاهده چینی‌ها در نمایشگاه‌های نفتی ایران تبدیل به امری عادی شده است. آنها که در صنعت نفت ایران حضور پررنگی دارند، هر ساله هم شرکت‌هایشان علاقه‌مند به در اختیار گرفتن غرفه‌هایی در نمایشگاه‌های نفتی ایران بوده‌اند و هم برای بازدید حضور پررنگی داشته‌اند. اما نمایشگاه پایین‌دستی‌های امسال خالی از حضور آنها بود. به نظر می‌رسید که انتشار ویروس کرونا در چین که این روزها هم بازار نفت جهانی را تحت تاثیر قرار داده و هم تردد مردم این کشور به نقاط دیگر دنیا را بسیار محدود کرده است، در نمایشگاه پایین‌دستی‌ها هم خودنمایی می‌کند.
به گزارش ایرنا، ویروس کرونا برای نخستین‌بار، اواخر دسامبر گذشته (آذر/دی) میلادی در بازار غذاهای دریایی شهر ووهان واقع در استان هوبی چین مشاهده شد. این ویروس اکنون علاوه بر ۳۰ استان و منطقه در چین به ۱۲ کشور دیگر از جمله امریکا، استرالیا، تایلند، کره جنوبی، ژاپن، کانادا و فرانسه هم سرایت کرده است. ویروس کرونا تاکنون در چین ۱۷ هزار و ۳۳۶ تن را مبتلا کرده و ۳۶۱ تن را هم به کام مرگ فرستاده است. آمارها حاکی است که تاکنون ۵۱۶ نفر نیز بعد از درمان ترخیص شده‌اند، در حالی که ۲۱ هزار و ۵۵۸ نفر دیگر هم به ابتلای به این ویروس مشکوک هستند.
در همین راستا، یکی از مسوولان یکی از غرفه‌های حاضر در نمایشگاه به «تعادل» گفت که «دیروز دو نفر ژاپنی از غرفه ما بازدید کردند و در پایان که قصد ترک غرفه را داشتند، دست راستشان را جلو آوردند تا برای خداحافظی دست بدهند. اما من گفتم که نه، به خاطر اینکه نمی‌خواهم به کرونا مبتلا شوم، از دست دادن معذورم. به نظر رسید که آنها ناراحت شدند، اما بالاخره ما هم نمی‌توانیم بی‌ملاحظگی کنیم.»
فقط دو سالن 6 و 7 نمایشگاه بین‌المللی تهران به پایین‌دستی‌های نفت اختصاص یافته بود و در این فضا هم بازدیدکنندگان کمی که همگی ایرانی بودند، حضور داشتند. تمام غرفه‌ها نیز متعلق به شرکت‌های ایرانی بود. به گفته غرفه‌داران، کرونا ویروس چینی‌ها را از نمایشگاه پایین‌دستی‌های نفت ایران محروم کرده بود و تحریم‌های امریکا نیز در عدم حضور شرکت‌های خارجی دیگر کشورها بی‌تاثیر نبود.
حضور کمرنگ خارجی‌ها در پایین‌دست
مدیرعامل یکی از شرکت‌های حاضر در نمایشگاه به «تعادل» گفت که از یک سال پیش فشارها بر شرکت‌های پایین‌دستی نفت بیشتر شده و این شرکت‌ها در خرید مواد اولیه وارداتی و فروش محصولات خود به خارجی‌ها با مشکلاتی واجه هستند. محدودیت‌های خرید کاتالیزور‌هایی که در ایران تولید نمی‌شوند، برای این شرکت‌ها مشکل‌ساز است. به گفته او، هم فروشندگان مواد اولیه و کاتالیزور خارجی و هم مشتریان خارجی شرکت متبوعش تمایل زیادی برای تداوم معامله دارند؛ زیرا آنها سیاست‌مدار نبوده و برایشان مهم نیست که شرکت‌های طرف حسابشان در کدام نقطه از دنیا قرار گفته است. آنها فقط به دنبال انجام فعالیت‌های اقتصادی خود هستند. اما از طرف دیگر، نگرانی آنها از دردسرهای ناشی از تخطی از مقررات یک‌طرفه امریکا علیه صنعت نفت ایران باعث می‌شود که در معاملاتشان با شرکت‌های ایرانی با احتیاط زیادی رفتار کنند. او بیان کرد که طی یک سال گذشته حجم مبادلات شرکتش با شرکت‌های خارجی کمتر شده است.
دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا در اردیبهشت‌ماه سال 97 از توافق هسته‌ای 5 به علاوه یک با ایران خارج شد و تحریم‌های نفتی این کشور علیه ایران را دوباره اعمال کرد. از چهارم نوامبر سال 97 خورشیدی این تحریم‌ها وارد مرحله اجرایی شدند و تاکنون مرحله به مرحله بر شدت آنها افزوده شده است.
مدیرعامل این شرکت پایین‌دستی حوزه نفت در خصوص دلایل استقبال ضعیف از نمایشگاه حاضر چند دلیل را مهم دانست. به گفته او علاوه بر سنگینی سایه شیوع ویروس کرونا در چین که عدم حضور آنها در این نمایشگاه را باعث شده و همچنین مساله تحریم‌های امریکا علیه حوزه نفت ایران، نامگذاری نمایشگاه به «نمایشگاه صنایع پایین‌دستی نفت» احتمالا باعث شده که شرکت‌های پتروشیمی ایران که پتانسیل افزایش قابل توجه استقبال از نمایشگاه را دارند، از حضور در آن اجتناب کنند. یعنی پتروشیمی‌ها اینطور قلمداد کرده‌اند که از آنجا که خود را پایین‌دستی نمی‌دانند نباید در این نمایشگاه حضور پیدا کنند. مسوول فروش یکی دیگر از شرکت‌های حاضر در نمایشگاه صنایع پایین‌دستی نفت نیز بیان کرد که اکنون زمان مناسبی برای برگزاری نمایشگاه نیست و تاریخ این رویداد نیز باعث کاهش حضور بازدیدکنندگان شده است. او همچنین تبلیغات و اطلاع‌رسانی ضعیف برای این نمایشگاه را هم عامل موثری در خلوت بودن آن دانست.
البته همه شرکت‌کنندگان در این نمایشگاه از وضعیت فعلی حاکم بر بازار پایین‌دستی نفت ایران ناراضی نبودند و حتی برخی از آنها خبر از افزایش درآمد شرکتشان طی یک سال اخیر دادند. مسوول صادرات یکی از شرکت‌های تولیدکننده گلایکول، مونواتیلن و... به «تعادل» گفت که آنها توانسته‌اند در یک سال اخیر با تمرکز بر امر بازاریابی، صادرات خود به کشورهای عراق و افغانستان را بالا ببرند و سود خوبی هم کسب کنند. به گفته او، نباید از بازار افغانستان غافل شد و سودآوری این کشور برای پایین‌دستی‌های حوزه نفت بسیار مطلوب است.
شرکت‌کنندگان همچنین برگزاری مستقل نمایشگاه صنایع پایین‌دست نفت ایران برای نخستین‌بار را از دلایل استقبال کم از آن برشمردند و معتقد بودند که در سال‌های آتی این نمایشگاه می‌تواند موقعیت خود را تثبیت کند و در نتیجه، حضور بازدیدکنندگان پررنگ‌تر خواهد شد.
به گزارش «تعادل»، از نظر حاضران در نخستین نمایشگاه پایین‌دستی‌های نفت ایران، حضور نیافتن شرکت‌ها و بازدیدکنندگان چینی، مسائل پیرامون تحریم‌های امریکا علیه صنعت نفت ایران، تبلیغات و اطلاع‌رسانی نامناسب و همچنین حضور پیدا نکردن شرکت‌های پتروشیمی ایرانی در این نمایشگاه از جمله مهم‌ترین دلایل عدم استقبال از آن بودند.
