تحریم، ابزار امریکا برای بازاریابی نفت
گروه انرژی|
قرارداد‌های نفتی در راستای افزایش تولید نفت ایران در حالی که شدیدترین تحریم‌ها دامن صنعت نفت را گرفته، همچنان بسته می‌شوند. دیروز وزیر نفت در یکی از همین مراسم، یعنی آیین امضای قرارداد طرح بهبود بازیافت، افزایش تولید و بهره‌برداری از میدان‌های پارسی و پرنج، بین شرکت ملی نفت ایران و گروه مپنا بیان کرد که معتقد است یکی از انگیزه‌های مهم امریکا در استفاده از ابزار تحریم، تسلط بر بازار نفت و اشغال بازار کشورهای دیگر است و از همین رو پیش‌بینی کرد که در صورت کاهش قیمت‌های نفت، ممکن است ایالات متحده به تحریم صنعت نفت چند کشور دیگر هم مبادرت بورزد.
دیروز آیین امضای قرارداد طرح بهبود بازیافت، افزایش تولید و بهره‌برداری از میدان‌های پارسی و پرنج، بین شرکت ملی نفت ایران و گروه مپنا با حضور وزیر نفت برگزار شد و بیژن زنگنه در حاشیه این مراسم، در پاسخ به پرسش خبرنگاران مبنی بر اینکه آینده بازار جهانی نفت خام را چگونه پیش‌بینی می‌کند، گفت که امریکایی‌ها خواهان سقوط قیمت نفت نیستند و اگر قیمت‌ها در آینده روند کاهشی خود را ادامه دهند، ممکن است که دولت ایالات متحده دو کشور صادرکننده نفت دیگر را هم علاوه بر ایران و ونزوئلا هدف تحریم قرار دهد.
زنگنه بیان کرد که معتقد است بخش مهمی از دلایل اعمال تحریم‌های نفتی علیه ایران و ونزوئلا از جانب امریکا، با انگیزه‌های صرفا نفتی قابل توضیح است و این کشور در جهت ایجاد فضای بازار برای شرکت‌های نفتی امریکایی به چنین اقداماتی روی آورده است.
پیش‌تر محمدصادق جوکار، عضو هیات علمی موسسه مطالعات انرژی در گفت‌وگو با «تعادل»، تعریف شدن انرژی در راهبرد امنیت ملی امریکا و احتمام دولت این کشور در بازاریابی انرژی صادراتی خود در سطح راس حکومتی را مطرح کرده بود. جوکار درباره نقش انرژی در راهبرد امنیت انرژی امریکا عنوان کرده بود که «از نظر استراتژی‌هایی که خود امریکایی‌ها در سال 2017 منتشر کردند، امنیت ملی امریکا بر سلطه انرژی استوار شده است. بدین معنا که قیمت نفت نباید در امریکا رشد پیدا کند و دوم اینکه انقلاب تولید نفت شیل باید به انقلاب صادرات نفت منجر شود. از طرف دیگر، دستورالعمل انرژی جهان را باید امریکا تعیین کند.»
او افزوده بود که «در راستای تحقق راهبرد انرژی ایالات متحده و انقلاب صادرات نفت، بازاریابی دیپلماتیک جزو رئوس تصمیم‌گیری رفتار ایالات متحده شده است و بازاریابی نفت و گاز خود را چه در بازار جنوب شرقی آسیا و چه در اروپا از رأس حکومت پیگیری می‌کند. بنابراین با توجه به نقش انرژی در راهبرد امنیت انرژی امریکا، اظهارنظرهای آقای ترامپ درباره بازار نفت معنا پیدا می‌کنند.»
محمود خاقانی، دیگر تحلیلگر حوزه انرژی نیز پیش‌تر در مصاحبه‌ای که با «تعادل» انجام داد، تحریم صنعت نفت ایران را در راستای تلاش امریکا برای تسلط بر بازار نفت دانسته و گفته بود که «به دلیل آنکه امریکا کنترلی بر نفت ایران ندارد، تحریم ایران در دستور کار قرار گرفت. در این راستا، در ژوئن سال 2017، دونالد ترامپ رسما استراتژی دیپلماسی انرژی امریکا را اعلام کرد و گفت که امریکا می‌خواهد تسلط کامل بر بازار نفت داشته باشد. دولت ایالات متحده تاکنون هم در همین مسیر در حال حرکت بوده است.»
سرانجام نشست اضطراری اوپک
زنگنه در حاشیه مراسم امضای قرارداد برای میدان‌های نفتی پارسی و پرنج درباره برگزاری نشست فوق‌العاده اوپک با توجه به شیوع ویروس کرونا اظهار کرد: صحبت‌هایی در این زمینه مطرح شد، اما بعد فروکش کرد، فعلا نشست فوق‌العاده اوپک در همان تاریخ چهارم و پنجم مارس (۱۵ و ۱۶ اسفندماه) برگزار می‌شود.وی درباره اینکه آیا ایران با کاهش بیشتر تولید موافق است، گفت: ایران از کاهش تولید نفت به میزانی که اکثریت با آن موافق باشند، حمایت خواهد کرد.وزیر نفت درباره این پرسش که آیا از نظر او کاهش ۶۰۰ هزار بشکه‌ای نفت از سوی اوپک و غیراوپک برای متعادل کردن بازار کافی است، بیان کرد: میزان کاهش تولید را تنها نباید با نگاه ریاضی و اعداد دید، بلکه هر کشور دلایل خاص خود را برای کاهش تولید دارد که پیچیده است.
نخستین حضور نفتی مپنا
زنگنه دیروز با اشاره به افزایش برداشت ۱۲۱ میلیون بشکه‌ای نفت در طول اجرای قرارداد توسعه میادین پارسی و پرنج، در خصوص جزییات این قرارداد گفت: نخستین‌بار است که شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب پس از پیروزی انقلاب اسلامی، قراردادی مهم را در زمینه بالادستی نفت در سطح بین‌المللی طراحی و اجرا می‌کند.به گفته او فناوری مهم‌ترین رکن فعالیت‌های نفتی است و بعد از آن تامین مالی باید مورد توجه قرار گیرد.زنگنه با بیان اینکه قرارداد طرح بهبود بازیافت، افزایش تولید و بهره‌برداری از میدان‌های پارسی و پرنج، پنجمین قرارداد در قالب IPC است که البته کمی بومی شده است، این قرارداد را به شرکت ملی نفتخیز جنوب و گروه صنعتی مپنا تبریک گفت. گفتنی است پیش از این، توافقنامه توسعه میدان‌های پارسی و پرنج در مردادماه سال گذشته، بین شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب و گروه مپنا امضا شده بود. وزیر نفت درباره اینکه آیا قرارداد مشابه با این نوع قرارداد باز هم امضا خواهد شد، تصریح کرد: مذاکره با شرکت‌های ایرانی برای توسعه میدان شادگان نیز در حال انجام است.
هزینه و فایده پارسی و پرنج
به گفته زنگنه، با اجرای این طرح با احتساب نفت ۵۰ دلاری، به شکل ناخالص، ۶ میلیارد دلار به درآمدهای نفتی ایران افزوده می‌شود. اصل مبلغ این قرارداد ۸۷۶ میلیون دلار است که با موارد جانبی سرمایه‌گذاری به ۱.۳ میلیارد دلار می‌رسد. دوره این قرارداد ۱۰ ساله است، اما دوره اجرای آن کمتر است و زودتر به تولید می‌رسد.او با بیان اینکه همه مبلغ سرمایه‌گذاری باید از سوی سرمایه‌گذار تامین شود، تصریح کرد: بازپرداخت سرمایه‌گذاری این طرح از محل حداکثر ۵۰ درصد از افزایش درآمدهای حاصل از اجرای طرح است. طرح بزرگی است که ابعاد مختلفی دارد.
زنگنه با بیان اینکه بخشی از منابع مالی طرح‌ها را می‌توان از بازار سرمایه تامین کرد، درباره استفاده از منابع صندوق توسعه ملی برای چنین طرح‌هایی گفت: صندوق توسعه ملی یکی از منابع تامین مالی است، اما هم‌اکنون با توجه به وضعیت اقتصادی کشور باید به منابعی غیر از صندوق توسعه ملی توجه کرد.
به گزارش شانا، مدت قرارداد طرح بهبود بازیافت، افزایش تولید و بهره‌برداری از میدان‌های پارسی و پرنج که در قالب مدل قراردادی نفتخیز جنوب امضا شده است، ۱۰ سال، ارزش قرارداد حدود یک میلیارد و ۳۸۰ میلیون دلار و هدف از اجرای قرارداد، افزایش تولید روزانه میدان‌های پارسی و پرنج از ۵۲ هزار بشکه فعلی به ۸۵ هزار بشکه است. بر اساس این گزارش، افزایش ۳۳ هزار بشکه‌ای تولید نفت این میدان‌ها (با احتساب هر بشکه ۵۰ دلار) مطابق هدف‌گذاری قرارداد، در حکم یک میلیون و ۶۵۰ هزار دلار درآمدزایی روزانه برای کشور است و اجرای این قرارداد ضمن ایجاد ثروت، فرصت خوبی را برای نقش‌آفرینی شرکت‌های داخلی در طرح‌های توسعه‌ای نفت و گاز ایجاد خواهد کرد.
میدان نفتی پارسی در منطقه دزفول جنوبی و در ۱۲۵ کیلومتری شهر اهواز واقع شده است. این میدان در سال ۱۳۴۳ کشف و بهره‌برداری از آن در سال ۱۳۴۵ با تولید روزانه ۷ هزار و ۴۰۰ بشکه آغاز شد و تاکنون ۸۹ حلقه چاه در آن حفاری شده است. میدان پرنج نیز در میان میدان‌های کرنج و پارسی، در امتداد جنوب شرق-شمال غرب در ۷۵ کیلومتری شهر بهبهان و ۴۰ کیلومتری رامهرمز قرار گرفته است. بهره‌برداری از این میدان از سال ۱۳۸۶ آغاز شد و تاکنون ۱۱ حلقه چاه در آن حفاری شده است.
