چرا طالبان تن به صلح نمی‌دهد
گروه جهان|
دونالد ترامپ رییس‌جمهوری امریکا، در پی امضای توافق‌نامه صلح میان کشورش و طالبان اعلام کرده به‌زودی با رهبران طالبان دیدار خواهد کرد. او همچنین گفته خروج ارتش امریکا از افغانستان به‌زودی آغاز می‌شود. ناظران بر این باورند، ایالات متحده از این پس نه تنها با طالبان دشمن نیست که دوست هم هست. وضعیت به‌گونه‌ای رقم خورده که ایالات متحده را در موقعیت میانجی قرار داده است. امریکا که نتوانست از راه نظامی مشکل طالبان را حل کند، با آنان قرارداد آشتی امضا کرد. پیش از این ایالات متحده به تضاد ارزشی خودش با گروه طالبان اذعان داشت و آن را برجسته می‌کرد ولی حالا می‌گوید که هدف اصلی نظامیان آنان جلوگیری از بدل‌شدن افغانستان به پایگاه القاعده بود. موضع امریکا در حال حاضر این است که افغانستان و طالبان با یکدیگر مذاکره کنند. حل سیاسی جنگ هم وقتی تحقق می‌یابد که طالبان با دولت افغانستان مذاکره کند. بر همین اساس سخنان روز یکشنبه اشرف غنی رییس‌جمهوری افغانستان، مبنی بر رد درخواست آزادی 5هزار زندانی طالبان می‌تواند نقشه راه واشنگتن را به هم بریزد. اشرف غنی با رد درخواست آزادی زندانیان طالبان گفته: «دولت افغانستان هیچ تعهدی ندارد که ۵هزار زندانی طالبان را آزاد کند.» او گفته این موضوع پیش‌شرطی برای شروع مذکرات با طالبان نیست و امریکا در این موضوع صلاحیت ندارد و هیچ کسی نمی‌تواند دولت افغانستان را به انجام این کار وادار کند.
گفته شده، در توافق‌نامه خروج نیروهای امریکایی از افغانستان نیز منظور شده است. دونالد ترامپ در پاسخ به اینکه خروج سربازان ارتش امریکا کی آغاز می‌شود، گفته ارتش ایالات متحده این روند را بی‌درنگ آغاز می‌کند. رییس‌جمهوری امریکا در عین حال تصریح کرده، در صورتی که طالبان به تعهدات خود در قبال این توافق‌نامه عمل نکند، امریکا با قدرتی بی‌سابقه به افغانستان بازخواهد گشت. طالبان در توافق‌نامه صلح که اکنون به امضا رسیده، متعهد شده دست به هیچ‌گونه سوءقصد تروریستی علیه امریکا و هم‌پیمانان این کشور در افغانستان نزند.
نیروهای طالبان همچنین تعهد کرده‌اند که ظرف دو هفته پس از امضای این توافق‌نامه مذاکرات خود با دولت افغانستان را آغاز کنند. ایالات متحده در مقابل متعهد شده ظرف ۱۳۵روز شمار سربازان خود در افغانستان را از ۱۳ هزار به ۸ هزار و ۶۰۰ نفر کاهش دهد. امریکا در صورت پایداری و اجرای موفق توافق‌نامه صلح تعهد کرده است که تمامی نیروهای خارجی مستقر درافغانستان در ۱۴ماه، یعنی تا پایان ماه آوریل سال آینده میلادی خاک این کشور را ترک کنند.
دلایل رویگردانی طالبان از صلح
داگلاس لندن مامور سابق سازمان سیا در امور خاورمیانه و آسیایجنوبی و استادیار مرکز مطالعات امنیتی دانشگاه جرج‌تاون، در نیویورک‌تایمز نوشته: بسیاری بر این باورند که امضای توافق‌نامه می‌تواند به معنای پایان جنگ 19ساله امریکا در افغانستان باشد اما این باور به‌طرز خطرناکی غلط است... چرا که موانع فراروی صلح در افغانستان به حدی عمیق است که شانس امضای توافق صلح معنادار، چه برسد به تطبیق آن، در برابر این موانع ناچیز به‌نظر می‌رسد. نخست اینکه رهبری طالبان هیچ انگیزه‌ای ندارند تا عمل به توافقی که مستلزم دادن امتیاز است را بپذیرند. این یک دلیل عمده دارد: طالبان معتقدند که در آستانه پیروزی هستند. آنها بر سر کنترل مناطق روستایی دولت افغانستان را با موفقیت به چالش کشیده و با این کار، کنترل جاده‌های تدارکاتی اصلی مناطق شهری بزرگ را در دست گرفته‌اند. با اینکه دولت کابل می‌تواند ادعا کند که حمایت درصدی بیشتری از مردم افغانستان، عمدتا ساکنان کلان‌شهرها را با خود دارد، اما طالبان همچنان به گسترش قلمرو حکومت خود ادامه می‌دهند.
در عین‌حال، حکومت غنی با بحران سیاسی بزرگی بر سر انتخابات روبه‌رو است. عبدالله عبدالله رقیب انتخاباتی او، تهدید کرده در صورتی که به عنوان رییس‌جمهور معرفی نشود دولت موازی تشکیل خواهد داد. علاوه براین، به‌نظر می‌رسد که دولت ترمپ به کاهش شمار نیروهای امریکایی مستقر در افغانستان از حدود ۱۴هزار سرباز به حدود ۸ هزار سرباز، چه طالبان به تعهدات خود عمل کنند چه نکنند، مصمم است. پس چرا طالبان با چیزی موافقت کنند که امکان دارد مانع پیش‌روی اجتناب‌ناپذیر آنها به سوی قدرت شود؟ آنها هم انگیزه رسیدن به قدرت و هم انرژی آن را دارند.
همچنین رهبران طالبان با مقاومت داخلی چشم‌گیر در برابر امضای توافق صلح معنادار روبه‌رو هستند. امریکا اصرار خواهد کرد که طالبان با دولت تحت حمایت امریکا در کابل مذاکره کنند و اجازه دهند که تعدادی از نیروهای امریکایی برای مقابله با داعش و القاعده در خاک افغانستان باقی بمانند. اما تصور اینکه رهبری طالبان بتواند جنگجویان و هواداران سرسخت خود را متقاعد کند که این شرایط را پس از سال‌ها مسخره‌کردن دولت کابل به عنوان دست‌نشانده نامشروع امریکا و تلاش برای خروج تمام نیروهای خارجی از خاک افغانستان، قبول کنند، دشوار است. رهبران طالبان می‌دانند که دادن هریک از این امتیازات به واشنگتن و به این ترتیب دولت کابل می‌تواند کنترل ضعیف رهبری این گروه بر اعضای طالبان را به خطر اندازد و پیروزی حتمی را به شکست مبدل کند.
