نیاز فوری به ۲۵۰ میلیون یورو اعتبار برای درمان کرونا در کشور
چهار هفته پس از شیوع کرونا در کشور، براساس آخرین اعلام وزارت بهداشت تا ظهر روز گذشته ۱۴هزار و ۹۹۱ نفر به بیماری کووید- ۱۹ مبتلا شدهاند. همچنین ۸۵۳ نفر بر اثر ابتلا به این بیماری فوت شده و ۴هزار و ۹۶۴ نفر بهبود یافتهاند اما مسوولان شبکه بهداشت و درمان کشور معتقدند مردم به خصوص تهرانیها هنوز کرونا را جدی نگرفتهاند و بیتوجه به تمامی هشدارها نسبت به خطرناک بودن و همهگیری این ویروس در تکاپوی خرید عید، میان صفهای طولانی آجیلفروشیها وقت میگذرانند. این درحالی است که زیرساختهای بهداشت و درمان کشور چه از نظر نیروی انسانی و چه از نظر منابع مالی در فشار بوده و توانشان تحلیل میرود. تا جایی که روز گذشته وزیر بهداشت درنامهای از رییسجمهور درخواست فوری ۲۵۰ میلیون یورو ارز برای درمان بیماران کرونایی کرد. در نامه سعید نمکی وزیر بهداشت، به حسن روحانی، آمده است: «همانگونه که در هفتمین جلسه ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا در محضر حضرتعالی به استحضار رسید، امسال بهرغم فشار ناشی از سیلابهای بهار، ۳.۵ میلیون نفر زائرین اربعین و آنفلوآنزای پاییزه N۱H۱با صرفهجویی ۶۰۰ میلیون یورویی، قسمت عمده داروهای درمان کرونا را نیز به محض خبر یافتن از تاثیر نسبی آن در کشور چین از یک ماه قبل با همان سهمیه ارزی قبلی وارد کردیم و در حال حاضر مصرف میشود. مع الوصف جهت استمرار درمان بیماران جدید از یکسو و تهیه لباس و ماسک و تجهیزات بیمارستانی برای حدود ۲۰ هزار تخت و پرسنلی که آماده کردهایم نیاز فوری به ۲۵۰ میلیون یورو ارز داریم.»
این درحالی است که از نخستین روزهای شیوع کرونا در ایران، دولت در کنار تامین مالی بسته حمایتی سهگانه، تاکنون حدود ۳۶۱۰ میلیارد تومان به وزارت بهداشت بابت تأمین هزینهها پرداخت شده است. در مدت اخیر دو گروه پرداختی در دستور کار دولت بوده است که پرداخت به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین هزینههایی که برای کمکهای حمایتی در نظر گرفته شده است. این در حالی است که آخرین وضعیت پرداختها نشان میدهد که تاکنون ۳۶۱۰ میلیارد تومان از سوی دولت به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اختصاص پیدا کرده تا برای پیشگیری و مقابله با ویروس کرونا اختصاص پیدا کند.
این منبع ۳۶۱۰ میلیارد تومانی در چند بخش هزینه شده که ۵۳۰ میلیارد تومان به ستاد ملی کرونا، ۴۰۰ میلیارد به دانشگاه علوم پزشکی تهران، ۴۸۰ میلیارد به سایر دانشگاههای علوم پزشکی، ۲۰۰ میلیارد برای پرداخت پاداش ویژه به کادر درمان، ۳۰۰ میلیارد بابت مطالبات شرکتهای پیمانکار طرف قرارداد دانشگاهها، ۱۰۰ میلیارد تومان به اورژانس برای خرید آمبولانس، ۱۶۰۰ میلیارد تومان برای پرداخت به بیمه سلامت جهت تسویه مطالبات اختصاص پیدا کرده است.
در کنار منابعی که بابت درمان به وزارت بهداشت پرداخت شده دولت بسته حمایتی در نظر گرفت که در آن از سه محل بتواند تا حدودی افرادی که معیشت آنها بیشتر در معرض آسیبهای ناشی از کرونا بود جبران شود؛ بهطوری که پرداخت وامهای یک تا دو میلیون تومانی با سود چهار درصد به حدود چهار میلیون نفر، پرداخت ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان به حدود سه میلیون نفر و همچنین تعویق وامهای مربوط به مشاغلی که در جریان ویروس کرونا دچار آسیب شده بودند، در این بسته قرار دارد. البته تاکنون مجموعه هزینهای که دولت بابت بسته حمایتی سهگانه خود در نظر گرفته اعلام نشده است و تأمین هزینههای مربوطه به ویژه در حوزه بهداشت و درمان موضوعی بود که بهطور خاص تامین آن متوجه دولت است و ظاهرا هنوز منبع دیگری تعریف نشده است؛ هر چند که بحثهایی در رابطه با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی نیز مطرح بود اما تاکنون به صورت رسمی پیشنهادی از سوی دولت مطرح نشده است.
رفتارشناسی کرونا در ایران
بر اساس روزنگار اپیدمیولوژی کووید-۱۹ که از سوی وزارت بهداشت منتشر شده، میتوان نتیجه گرفت که در گروههای سنی کمتر از ۴۰ سال، فراوانی موارد پنومونی رد شده از لحاظ کووید-۱۹، بیشتر از موارد قطعی آزمایشگاهی کووید-۱۹ است؛ اما به تدریج و با افزایش سن، این روند معکوس میشود؛ به نحوی که فراوانی نسبی موارد کرونا در گروههای سنی بالاتر، بیشتر از موارد منفی آزمایشگاهی میشود که شاید یکی از دلایل این یافته، عدم امکان تهیه نمونه صحیح از کودکان باشد و ممکن است بخشی از موارد منفی در گروه سنی پایین، از نوع منفی کاذب باشد. پایین بودن فراوانی کووید-۱۹ در کودکان، یافتهای است که تاکنون در سایر کشورها نیز به آن اشاره شده است و علل زمینهساز آن، نیازمند بررسیهای بیشتر است.
این در حالی است که فراوانی بیماریهای زمینهای در موارد قطعی آزمایشگاهی کووید-۱۹ نشان میدهد، وجود حداقل یک بیماری زمینهای از بین موارد بیماریهای قلبی، خونی، کبدی، کلیوی، اعصاب، نقص ایمنی، آسم، انسداد مزمن ریوی و سایر بیماریهای مزمن بوده است. نتایج نشان میدهد که فراوانی بیماری زمینهای با شدت بیماری و پیامد فوت رابطه دارد. از سوی دیگر با بررسیهای انجام شده بر روی روند موارد بیماری با تایید قطعی آزمایشگاهی، از روز ۳۰ بهمن و همزمان با آغاز شیوع بیماری در کشور تا روز ۲۵ اسفند ماه، به ترتیب در روزهای ۲۳ و ۱۶ اسفند بالاترین روند ابتلا به بیماری کووید-۱۹ گزارش شده است. این درحالی است که در همین مدت زمان یاد شده بیشترین موارد فوتی ناشی از ابتلای قطعی به کروناویروس مربوط به تاریخ ۲۵ اسفند ماه است و بررسیهای اپیدمیولوژی حکایت از آن دارد که متاسفانه روند موارد فوتی در بین بیماران قطعی، روندی افزایشی است.بر اساس تحقیقات صورت گرفته مشخص شده است در میان مبتلایان با تایید قطعی آزمایشگاهی، مردان ۵۷ درصد و زنان ۴۳ درصد سهم دارند. همچنین توزیع جنسی موارد فوت شده ناشی از کرونا حاکی از آن است که مردان بیش از زنان بر اثر ابتلا به کروناویروس جان خود را از دست دادهاند به شکلی که ۵۹ درصد جانباختگان را مردان و ۴۱ درصد را زنان تشکیل میدهند.
معلوم نیست کرونا با تغییرات فصلی از بین برود
ادامه روند شیوع کرونا و دست به دست شدن این اظهارنظر که با گرم شدن هوا ویروس کرونا از بین میرود، درحالی است که روز گذشته علیرضا زالی، رییس دانشکده علومپزشکی شهیدبهشتی و فرمانده عملیات مقابله با کرونا در کلانشهر تهران درباره این موضوع بیان کرد: تغییرات فصلی ممکن است به ضعیف شدن این ویروس کمک کند، گرما میتواند این ویروس را در محیط تا حدی دچار اختلال کند، از طرفی اشعه ماورای بنفش خورشید نیز قابلیت از بین بردن این ویروس را دارد اما هنوز نمیتوان این مساله را تایید کرد و قطعی در مورد آن نظر داد.
وی با بیان اینکه ویروسهایی مانند آنفلوآنزا با پایان فصل زمستان کمرنگ میشوند، افزود: اما مطالعات در مورد کووید- ۱۹ هنوز این مساله را تایید نکرده است که آیا واقعا تغییر شرایط اقلیمی بهطور قطعی میتواند این ویروس را از بین ببرد یا خیر.
زالی ادامه داد: مطالعاتی که در روزهای اخیر توسط دانشگاه آکسفورد انجام شد، نشان داد که تضمینی وجود ندارد که شرایط جدید اقلیمی بتواند مانند سایر ویروسها بر روی کووید- ۱۹ اثر داشته باشد. اما یکی از نکات مهم این است که چون در فصل سرما افراد در محیطهای متراکمتری زندگی میکنند، با آغاز فصل گرما با فاصله بیشتری از یکدیگر زندگی میکنند و سرایت بیماری کمتر میشود، اما در حال حاضر نمیتوان اعلام کرد که چه زمانی ویروس در عرصه جهانی از بین خواهد رفت.
وی در عین حال اظهار امیدواری کرد که با تغییرات فصلی و گرم شدن هوا و میزان تابش اشعه خورشید این ویروس در محیط کمتر باقی بماند و یادآور شد: ممکن است یک ویروس ضعیف نیز کماکان امکان سرایت داشته باشد و افرادی که استعداد بیشتری برای ابتلا دارند را بیمار کند.زالی همچنین درباره مصرف دارو برای پیشگیری از ابتلا به کرونا اظهار کرد: افرادی که علائم خفیف کووید- ۱۹ را دارند یا دچار بدن درد و سر درد و تب هستند ممکن است از مسکنهای معمول مثل بروفن و ژلوفن استفاده کنند، متاسفانه ثابت شده که تمامی داروهای ضدالتهابی اثر نامطلوبی بر روی وضعیت ایمنی بدن دارند. مطالعات در ایتالیا نشان داده است که افراد مبتلا به کرونایی که بدحال شدهاند، افرادی بودهاند که از مسکنها استفاده کرده بودند، بنابر این داروهای ضدالتهابی مانند بروفن برای افرادی که مشکوک به کرونا هستند مجاز نیست و مصرف آنها عوارض بیماری را تشدید میکند. وی با تاکید بر اینکه تنها داروی مجاز برای افرادی که تب یا درد عضلانی دارند استامینوفن ساده است، گفت: مصرف کورتن میتواند مرگ و میر افراد مبتلا به کووید- ۱۹ را بهشدت بالا ببرد، بنابراین مصرف هرگونه کورتن و اصطلاحا داروی استروییدی برای این بیماری ممنوع است. البته این مساله یک استثنا دارد؛ برخی افراد مانند بیماران مفصلی و بیماران مبتلا به آسم در طول زندگی خود نیازمند به مصرف کورتن هستند، این افراد نباید بدون مشورت با پزشک داروی خود را قطع کنند.او با بیان اینکه کورتن به صورت ناگهانی سیستم ایمنی بدن را دچار ضعف میکند یادآور شد: مصرف کورتن در موارد غیرضروری و بدون تجویز پزشک میتواند عوارض بیماری کووید -۱۹ را تشدید کند.
تهرانیها کرونا را جدی نگرفتهاند
فرمانده عملیات مقابله با کرونا در کلانشهر تهران با بیان اینکه متاسفانه تهرانیها هنوز کرونا را جدی نگرفتهاند، گفت: کرونا یک بیماری مهلک و بسیار جدی است.
علیرضا زالی، با اشاره به وضعیت کرونا در تهران گفت: به نظر من رسانهها به اندازه کافی در زمینه کرونا به شکلهای مختلفی اطلاعرسانی کردهاند و هشدارهای گروه پزشکی به آحاد مردم منتقل شده است اما هنوز مردم به اندازه کافی شرایط را جدی نگرفته و حساسیت بسیار مهم این بیماری را درک نکردهاند.
وی با بیان اینکه کرونا یک بیماری مهلک و بسیار جدی است، گفت: هیچکس از این ویروس مصون نیست و نمیتوان هیچ تضمینی داد که اگر هر فردی امروز به این بیماری مبتلا شد، علامتدار باشد، بلکه ممکن است بیعلامت باشد. نظرسنجی ما و آنچه در سطح شهر میبینیم، نشان میدهد که متاسفانه کماکان فعالیتها جاری است و شب عید امسال با سال گذشته هیچ تفاوتی ندارد. در حالی که باید توجه کرد که امسال عید متفاوتی داریم.زالی با اشاره به صفهای تشکیل شده برای خرید آجیل و… از سوی مردم گفت: باید توجه کرد که مردمی که در موارد غیر ضروری بیرون رفته و در صفهای خرید آجیل و… قرار میگیرند، خودشان را در مهلکه خطر و مرگ قرار میدهند. این شهامت نیست؛ بلکه به استقبال مرگ رفتن است. ما در جامعه با هر اشتباه میتوانیم قربانی ویروس کرونا باشیم و تضمینی نیست که ما قربانی بعدی نباشیم. بنابراین بحث حیات و جان است و شوخی ندارد.
وی تاکید کرد: خواهشم از همه شهروندان این است که توجه کنند. آمار روزانه در تهران رو به افزایش است و این نشان میدهد که مردم در تهران توجه لازم را نداشتهاند. هر روز آمارها و تعداد بستریها رو به افزایش است. مردم در داخل شهر تصور انتزاعی از کرونا دارند و تصویر بیمارستانهای ما را ندارند. در حالی که اگر حجم بیماران بستری در بیمارستانها را ببینند و بیماران بدحال را مشاهده کنند، متوجه عمق ماجرا میشوند. در عین حال در اطراف خودمان آگهیهای ترحیم را شاهدیم این نشان میدهد که مساله جدی است.
آیا کرونای شایع در ایران با چین متفاوت است؟
زالی درباره شباهت و تفاوت ویروس کووید- ۱۹ شایع در کشور با چین، تصریح کرد: هنوز مطالعات نشان نداده که ویروسی که در کشور ما وجود دارد دچار جهش ژنتیکی شده باشد و طبق آخرین مطالعات این ویروس در کشور ما، کره جنوبی، ایتالیا و کشورهای مجاور چین از نظر ژنتیکی مشابهت قابل توجهی با ویروس چین دارد.
وی یادآور شد: کیتهای تشخیصی که در کشور مورد استفاده قرار میگیرد بر اساس ساختار ژنتیکی ویروس در چین است و نمیتوان به صورت قطعی در این باره نظر داد، البته ویروسها موجودات زندهای هستند که میتوانند در محیط دچار جهش شوند اما شواهد علمی مبنی بر جهش این ویروس در کشور ما وجود ندارد.
فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلانشهر تهران با اشاره به سردرگمی در اروپا درباره ساختار این ویروس، گفت: در اروپا نیز این موضوع مطرح است که ممکن است ویروس کووید-۱۹ در ایتالیا وحشیتر از این ویروس در فرانسه باشد، اما این فرضیهها احتیاج به مطالعات علمی دارد.
وی با بیان اینکه وجود دو سویه اس و ال برای این ویروس نیز در حد فرضیه است و هنوز به اثبات نرسیده است، تاکید کرد: مهمترین عاملی که در حدت ویروس میتواند تغییر ایجاد کند بحث ایمنی افراد و ساختار ژنتیکی انسانهاست، برای مثال فرضیاتی وجود دارد مبنی بر اینکه ساختار ژنتیکی مردم ایتالیا با کشور ما مشابهت دارد، اما همه اینها در حد فرضیه است و نمیتوان در مورد آن نظر قطعی داد.