وام درخواستی ایران برای مبارزه با کرونا است

گروه بانک و بیمه|

رییس کل بانک مرکزی در گفت‌وگو با بلومبرگ آخرین وضعیت وام از صندوق بین‌المللی پول را اعلام کرد و گفت: صندوق بین‌المللی پول مانند اتحادیه اعتباری است، کشورهای عضو با این امید که صندوق بین‌المللی پول در صورت لزوم وام برای آنها و سایر کشورها در این سال‌ها در آن مشارکت می‌کند. در راستای مقررات و محدودیت‌های صندوق بین‌المللی پول، ما حدود ۳.۶ میلیارد SDR را در قالب RFI تقاضا کرده‌ایم. این برابر با 100 درصد از سهمیه ما در صندوق بین‌المللی پول است و باید از تجمیع منابعی باشد که صندوق بین‌المللی پول برای مبارزه با بحران اخیر ویروس جمع کرده است.

 وی در پاسخ به این پرسش که چقدر پول ایران به دلیل تحریم‌ها در حساب‌های خارج از کشور منجمد شده است؟ گفت: ما ارقام مربوط به ذخایر خود را در حساب‌های تراز پرداخت خود منتشر می‌کنیم، این تعداد مطابق با آنچه در چند سال گذشته داشته‌ایم، است.  وی در پاسخ به این پرسش که آیا می‌توانید آخرین پیشرفت‌های درخواست خود را برای تأمین مالی از صندوق بین‌المللی پول ارایه دهید؟ اظهار داشت: ما جزو اولین کشورهایی بودیم که بیش از ۴۰ روز پیش، از طریق ابزار سریع تأمین مالی (RFI) درخواست کمک کردیم. به یاد داشته باشید، ما جزو پنج کشور اولی بودیم که به سختی تحت تأثیر ویروس کرونا قرار گرفتیم و زمانی که رییس صندوق بین‌المللی پول اعلام کرد صندوق بین‌المللی پول آماده کمک به کشورها از طریق ابزار تأمین مالی سریع (RFI) است، ما نیز به عنوان یکی از کشورهای عضو درخواست خود را برای دسترسی به این امکان ثبت کردیم. 

ما تمام اطلاعات و داده‌های مورد نیاز صندوق بین‌المللی پول را برای ارزیابی صلاحیت مان ارایه داده‌ایم. این اطلاعات و آخرین اطلاعات اقتصادی در وب سایت بانک مرکزی ایران موجود است. من همچنین نامه‌ای به رییس صندوق بین‌المللی پول ارسال کرده‌ام و از اینکه صندوق بین‌المللی پول می‌خواهد در سرتاسر جهان کمک کند، قدردانی کرده‌ام و از او خواسته‌ام سریعا درخواست ما را به هیات عامل صندوق بین‌المللی پول ارایه دهد. 

وی در پاسخ به این پرسش که ایالات متحده گفته است که مانع درخواست می‌شود و با آن مخالف است. پاسخ شما به موضع دولت امریکا چیست؟ گفت: ما از ایالات متحده امریکا درخواست کمک نکرده ایم! ما از صندوق بین‌المللی پول تقاضا کردیم که یک نهاد بین‌المللی غیرسیاسی، وابسته به سازمان ملل متحد  است که ما در طول ۷۵ سال گذشته یکی از اعضای بنیانگذار و شرکت‌کننده در آن بودیم. ایالات متحده امریکا به مانند ۱۹۰ کشور یا بیشتر کشورها، عضو صندوق بین‌المللی پول است. آخرین باری که من بررسی کردم، ایالات متحده امریکا صندوق بین‌المللی پول را اداره نمی‌کند، و این رییس صندوق و هیات‌مدیره آن هستند که بر کارها نظارت می‌کنند و اطمینان حاصل می‌کنند که صندوق بین‌المللی پول تعهدات و وظایف خود را انجام می‌دهند. اما می‌خواهم تکرار کنم که همه نهادهای مرتبط با سازمان ملل، صندوق بین‌المللی پول یا سازمان بهداشت جهانی (WHO)، باید از سیاست دور بمانند و به تعهدات نهادی خود عمل کنند. 

وی در پاسخ به این سوال که ایالات متحده استدلال می‌کند که ایران از منابع خود به اندازه کافی برخوردار است و این کشور دارایی‌های زیادی دارد که می‌تواند در داخل کشور از آن برای مبارزه با شیوع ویروس کرونا کمک بگیرد و ایالات متحده می‌گوید که ایران از این پول برای اهداف و نیازهای بشردوستانه استفاده نمی‌کند، بلکه برای فعالیت‌های دیگری مانند سیاست‌های منطقه‌ای از آنها بهره می‌گیرد، پاسخ شما به این موضع چیست؟ افزود: بگذارید با نگاهی به شرایط واجد شرایط بودن RFI به سوال شما پاسخ دهم و سپس به نگرانی‌های شما بپردازم. طبق گفته صندوق بین‌المللی پول، RFI  به منظور کمک به یک کشور عضو با حمایت فوری مالی پس از مواجه شدن آن کشور با شوک برون‌زا طراحی شده است که شکاف تأمین مالی در ترازپرداخت‌ها را آشکار می‌کند. پس از آن، صندوق بین‌المللی پول می‌خواهد اطمینان حاصل کند که آن کشور قادر به بازپرداخت وام به صندوق است و بدهی عمومی کشور پایدار است، اینها همه خوب و صحیح است. هنگامی که از ویروس کرونا دچار آسیب شدیم، با شوک منفی برون‌زا روبرو شدیم. برآوردهای ما نشان می‌دهد که برای مهار شیوع ویروس، تقویت نظام مراقبت‌های بهداشتی و محافظت از پرسنل خط مقدم در بیمارستان‌ها و جاهای دیگر و کمک به افرادی که شغل خود را از دست داده‌اند، ما نیاز به ۱۰ میلیارد یورو اضافه‌تر در تأمین اعتبار خارجی خود داریم، این حدود ۲٪ از تولید ناخالص داخلی ماست. این یک واقعیت است و ما این اطلاعات را با صندوق بین‌المللی پول به اشتراک گذاشته‌ایم. 

بدیهی است، ما بیش از حد کفایت ذخایر خارجی برای تأمین این کمبود را داریم، اما تحریم‌های یکجانبه ایالات متحده دسترسی ما را محدود کرده است. اگر آنها می‌خواهند از منابع خودمان بجای امکانات صندوق بین‌المللی پول استفاده کنیم، چرا آنها در کنگره امریکا به بسیاری از صداها گوش نمی‌دهند و تحریم‌ها را تسهیل نمی‌کنند؟ 

در مورد دوم، ما ذخایر کافی برای بازپرداخت صندوق بین‌المللی پول، از طریق کانال‌هایی که قبلاً در این سال‌ها از پرداخت کمک‌های خود به صندوق بین‌المللی پول استفاده می‌کردیم، را داریم و آخر اینکه، بدهی عمومی ما نیز بسیار پایین‌تر از استان‌هایی است که برای اقتصادهای نوظهور شرایط پایدار به نظر می‌رسد، است. اینها واقعیت‌هایی هستند و من اطمینان دارم که کارمندان صندوق بین‌المللی پول به خوبی می‌دانند. با توجه به نحوه استفاده این وام، من قبلاً به رییس صندوق بین‌المللی پول اطلاع داده‌ام که INSTEX و SHTA ابزارهایی هستند که به راحتی در دسترسند. اینها به‌طور خاص برای کمک به ما در واردات غذا و دارو طراحی شده‌اند. این کانال‌ها دارای مکانیزم‌های ایمنی و محافظتی مناسب برای رفع هرگونه نگرانی‌های موجود هستند. علاوه بر این، این فرصت خوبی برای فعال کردن این کانال‌هاست زیرا بسیاری از کشورهای اروپایی مانند فرانسه، آلمان، ایتالیا و اسپانیا در تلاشند تا این کانال‌ها فعال شوند.  وی تصریح کرد: من بسیار امیدوار هستم که آنها در این بحران غیرعادی که همه کشورهای جهان را تحت تأثیر قرار داده است و ما نیز شامل آن هستیم، از مردم ایران حمایت کنند. ما زندگی‌های بسیاری را، به مانند امریکایی‌ها و اروپایی‌ها از دست داده‌ایم و در رابطه با جان‌باختگان امریکایی واروپایی نیز ابراز همدردی می‌کنم. به من اطلاع داده شده که کشورهای اروپایی از تلاش‌های ما حمایت می‌کنند، من مطمئن هستم که سایر کشورهای جهان نیز از درخواست ایران حمایت می‌کنند. یک بار دیگر، شخصاً از رییس صندوق بین‌المللی پول خانم جورجیووا می‌خواهم که این موضوع را جدی بگیرند. ما می‌خواهیم ریاست صندوق بین‌المللی پول درخواست RFI ما را به هیات اجرایی خود برساند. این تنها چیزی است که ما می‌خواهیم. خانم جورجیووا باید سیاست را کنار گذاشته و وظایف حرفه‌ای خود را به‌طور کامل انجام دهد. صندوق بین‌المللی پول بسیار شبیه آتش‌نشانی در محله است، به محض اینکه خانه‌ای آتش بگیرد باید به نجاتش بشتابد و به دنبال بزرگ‌ترین صاحبخانه در این محله نگردد که از وی اجازه عمل بخواهد. اکنون زمان عمل است، تاریخ درمورد اعمال همه ما قضاوت می‌کند و آن داوری به آسانی که فکر می‌کنیم نخواهد بود. 

 همتی در پاسخ به این پرسش که آیا شما از ایالات متحده می‌خواهید اجازه دهد که این ذخایر به وسیله کانال مالی سوییس و INSTEX منتقل شوند؟ اظهار داشت: بله، همان‌طور که شما به خوبی می‌دانید، ذخایر بانک مرکزی تحت تحریم ایالات متحده امریکا در خارج از کشور است که غیرقانونی و یکجانبه است و من می‌خواهم در این باره صریح و واضح باشم. آنچه ما می‌گوییم این است که باید تحریم‌ها به‌طور کلی برداشته شود، اما متأسفانه، بازیگرانی در دولت ایالات متحده هستند که احترام چندانی به قوانین و نظم بین‌المللی ندارند. خزانه‌داری امریکا، کانال سوییس را به عنوان ابزار و کانالی برای اهداف بشردوستانه اعلام کرده است، INSTEX  نیز برای واردات غذا و دارو طراحی شده است، اگر امریکا نسبت به ادعاهای خود صادق باشد، ما نیز باید در این دو کانال از ذخایر خود استفاده کنیم.