آقای همتی کم‌دقتی فرمودید یا...

محمدصادق    جنان‌صفت  

در چند سال تازه سپری شده یک بحث داغ در میان نخبگان ایرانی ونیز شهروندان ایرانی خروج ارز از ایران است. در حالی که تاکنون اعداد و ارقا م درباره خروج ارز هرگز رقم مشخصی مطرح نشده است یا ینکه هیچ مقام رسمی در این باره رقم مشخصی را اعلام نکرده است آقای عبدالناصر همتی با گفته این عبارت در صحن علنی مجلس که «برای حفظ نرخ ارز به بازار ارز تزریق می‌کردیم. در ۱۵ سال گذشته ۲۸۰ میلیارد دلار به‌طور میانگین سالی ۱۸ میلیارد دلار ارز در بازار تزریق کردیم تا نرخ ارز را کنترل کنیم و به تبع آن تورم را کنترل کنیم. تمام این ارزها به صورت خروج سرمایه از کشور خارج شده است و تمام امکاناتی که از کشور خارج شده به دلیل ارزهای ارزان و رانت بوده است.همتی ادامه داد: وقتی جلوی آن را گرفتیم خیلی‌ها عنوان می‌کردند اقساط خود را در کانادا و جاهای دیگری نمی‌توانیم پرداخت کنیم زیرا سود بانکی بالای ۲۵ درصدی می‌گرفتیم و با ارز ۴۲۰۰ و ۳۵۰۰ تومان و حتی رقم‌های کمتر آنها را صرف اقساط‌مان در خارج می‌کردیم.» موجی از حیرت را در میان آگاهان برانگیخته است. یک محاسبه ساده نشان می‌دهد در 15 سال اخیر هرسال به‌طور متوسط 19 میلیارد دلار از ایران خارج شده است. درباره بیان این عدد از سوی بالاترین مقام ارزی کشور که البته پیش از آن نیز رییس بانک کشور و نیز رییس بیمه مرکزی بوده است دو احتمال وجود دارد: احتمال نخست این است که رییس بانک مرکزی براثر شتابزدگی در بیان آمارهایی که بتوانند نشان دهند اوچقدر موفق بوده است اشتباه کرده است که می‌تواند آن را تصحیحی کند. احتمال دوم این است که بالاترین مقام ارزی کشور با استناد به اطلاعات دقیق از ورود و خروج ارز به ایران و از ایران عدد بیان‌شده را بیان کرده است. در صورتی که این احتمال را بالا گرفته و به یقین برسیم که سالانه 19 میلیارد دلار ارز از ایران خارج شده که لابد در 6 سال دولت آقای روحانی نیز ادامه داشته است؛ آقای همتی باید سازوکار خروج این میزان ارز را برای شهروندان توضیح دهد و به مردم بگوید کدام گروه‌های اقتصادی و از کدام مسیر‌ها توانسته‌اند دراین دهه سخت ارزی این میزان دلار از ایران خارج سازند؟ اگر ریاست بانک مرکزی در این باره روشنگری نکند موجی از شایعه‌ها و گمانه‌زنی در جامعه ایجاد می‌شود و گروه‌های گوناگون می‌توانند دیگری را عامل خروج ارز معرفی کنند. در این داستان سرانجام این احتمال وجود دارد که کاسه و کوزه بر سر سرمایه‌گذاران و بازرگانان ایرانی بشکند و آنها متهم به خارج کردن دلارهای گرانبها شده‌اند. از مقام ارشد ارزی کشور این انتظار نمی‌رود در شرایطی که ایران برای تامین ارزهای مورد نیاز اقلام دفاعی و اقلام اساسی کشور با سختی روبه‌رو شده است اعدادی را اعلام کند که فاقد دقت کافی باشد.