راهکار مواجهه با تبعات عرضه دارادوم
جعفرقادری
موضوع عرضه دارا دوم بعد از حوادثی که در جریان عرضه قبلی آن رخ داد و زمزمههایی که در خصوص اثرگذاری این عرضه در بازار سرمایه شنیده شد، یکبار دیگر از امروز در تیررس انتخاب مردم و افکار عمومی قرار میگیرد تا بر اساس برنامهریزی انجام شده در لیست شرکتهای واگذار شده قرار بگیرد. بخش قابل توجهی از انتقادها در خصوص عرضه دارادوم ناظر بر این رویکرد تحلیلی بود که ممکن است عرضه دارا دوم نگرانیهایی را در میان سهامداران خرد ایجاد کند و در نهایت این نگرانیها باعث بروز نوسان در بورس شود؛ ضمن اینکه دولت نیز در اثر وقوع این نوسانات ممکن است به اهداف اصلی خود از این واگذاریها نرسد، اما باید بدانیم این یک واقعیت است که دولت در شرایطی قرار گرفته که منابع برآمده از صادرات نفت و گاز آن تا حد چشمگیری کاهش پیدا کرده است و طبیعتا در این شرایط دولت نیازمند منابع جایگزین برای جای خالی درآمدهای نفتی است. یکی از مهمترین ظرفیتهایی که دولت از طریق آن میتواند نیازهای بودجهای خود را ساماندهی کند، واگذاری سهام دولت در واحدهای تولیدی است. این واقعیتی است که در جریان ارزیابیهای تحلیلی باید مورد توجه قرار بگیرد، چرا که هر پیشنهادی بدون توجه به این ضرورت از جامعیت لازم برخوردار نخواهد بود. در این شرایط واگذاری دارادوم با توجه به محدودیت تقاضاها ممکن است قیمت سهام برخی واحدهای تولیدی را کاهش دهد. اتفاقی که در بطن فعالیتهای مرتبط با بازار سرمایه یک امر عادی و طبیعی است و نگرانی جدی را در خصوص کل فعالیتهای بورس ایجاد نمیکند. متعاقب وقوع این نوسانات طبیعی است آندسته از سهامدارانی را که به تازگی وارد بازار بورس شدهاند و عموما هم از طبقات کمتربرخوردار هستند و امید دارند که در کوتاهترین زمان ممکن، سودهای وعده داده شده را تجربه کنند، نگران شوند. از سوی دیگر این نگرانی ممکن است باعث شود تا این افراد و این اقشار سهامهای خود را بهفروش برسانند تا از منظر خود از آسیبهای احتمالی آینده در امان بمانند. در حالی که دورنمای رشد بازار سرمایه کشورمان نشان میدهد که چشمانداز رشد بورس همچنان ادامه خواهد داشت و مردم نباید از این منظر نگرانی خاصی داشته باشند. بهنظرم دولت در این شرایط باید به سهامداران جزء این پالس را ارسال کند که از فروش سهام خود خودداری کنند و اسیر جوسازیهای بازارسازها، نشوند. مردم باید بدانند برخی قیمتها که برای واحدهای تولیدی تعیین شده صرفا قیمت مقدماتی است و قیمت بالایی نیست و حباب قیمتی در آن وجود ندارد.
بنابراین بهتر است که مردم دست نگه دارند تا سهام ارزش واقعی خود را نمایان کند و سود مورد نظر را به سهامداران برساند. اگر این اطمینان در بازار ایجاد شود من فکر میکنم که بخش قابل توجهی از مشکلاتی که بهدلیل ریزش قیمت سهام موجود در بازار ایجاد شده از بین خواهد رفت . در شرایطی که منفی شدن شاخص سهام بدلیل همین نگرانیهای عمومی است با اطمینان بخشی به مردم میتوان این مشکلات را پشت سر گذاشت. زمانی که این درک متقابل میان بورس، تصمیمسازان و سهامداران به عنوان سه ضلع اصلی فعالیت در بورس ایجاد شود، بدون تردید فرآیند فروش سهام در زمان واگذاریها به حداقل میرسد و این ثبات در نهایت باعث سبز ماندن رنگ شاخص بورس میشود. راهکار معقول در مسیر پیشرفت آن است که مشکلات را از پیش روی اقتصاد برداریم نه اینکه با بروز اولین نشانههای بروز مشکل از مسیر طی شده بازگردیم.