مداخله سیاسی در بورس ممنوع

نظام بانکی ایران در طول سال‌های گذشته با چالش‌های چندگانه‌ای مواجه بوده که با وجود ارایه برخی برنامه‌های کلان، هنوز بسیاری از آنها نیاز به پیگیری‌های جدی دارد. از سویی اقتصاد ایران در طول تمام سال‌های گذشته به شکل بانک محور اداره شده و وظیفه تامین مالی طرح‌های اقتصادی و تعامل با مشکلات اقتصادی دولت، بر دوش این حوزه بوده است و از سوی دیگر باقی مانده ساختار سنتی در نظام بانکی کشور، این مجموعه‌ها را از همراهی با روند جهانی محروم کرده است. در کنار آن، با توجه به تاکید جدی دولت بر لزوم گسترش نقش بازار سرمایه در تامین مالی اقتصادی و  نظام بانکی ایران در طول سال‌های گذشته با چالش‌های چندگانه‌ای مواجه بوده که با وجود ارایه برخی برنامه‌های کلان، هنوز بسیاری از آنها نیاز به پیگیری‌های جدی دارد. از سویی اقتصاد ایران در طول تمام سال‌های گذشته به شکل بانک محور اداره شده و وظیفه تامین مالی طرح‌های اقتصادی و تعامل با مشکلات اقتصادی دولت، بر دوش این حوزه بوده است و از سوی دیگر باقی مانده ساختار سنتی در نظام بانکی کشور، این مجموعه‌ها را از همراهی با روند جهانی محروم کرده است. در کنار آن، با توجه به تاکید جدی دولت بر لزوم گسترش نقش بازار سرمایه در تامین مالی اقتصادی و جذب نقدینگی‌های سرگردان، وزارت اقتصاد به‌طور همزمان دو اولویت مهم را دنبال کرده است. اولویت نخست اصلاح نظام بانکی کشور و حرکت به سمت ابزارهای نوین در این عرصه و از سوی دیگر، حمایت از بازار سرمایه به منظور افزایش سطح نقش آفرینی این بازار در اقتصاد.

فرهاد دژپسند - وزیر امور اقتصادی و دارایی - روز گذشته بخشی از برنامه‌ها و اولویت‌های موجود در این دو حوزه را تشریح کرد.

وی اظهار کرد: برآوردها از عملکرد یکی از بانک‌های بزرگ کشور نشان می‌دهد که در حال حاضر بیش از ٩٤ درصد خدمات بانک به صورت غیرحضوری ارایه می‌شود، حتما درخور توجه است. اگرچه اقتضائات فعلی ارایه شش درصد بقیه خدمات حضوری را ناگزیر کرده اما می‌شود تلاش کرد تا این میزان نیز به صورت الکترونیکی عرضه شود. اگرچه فرهنگ کشور ما هنوز این آمادگی را ندارد که خدمات حضوری بانکی را به صفر برسانیم اما می‌توان با برنامه‌هایی این میزان را تا حد ممکن کاهش داد. باید تلاش کرد تا تمامی فعالیت بانک الکترونیکی شود و تمامی عملیات بدون حضور افراد انجام بگیرد.

وزیر امور اقتصادی و دارایی با بیان اینکه بانکداری دیجیتال یک گام عقب‌تر از بانکداری هوشمند است، افزود: خواسته وزارت امور اقتصادی و دارایی در این مرحله بانکداری دیجیتال است. باید منابع مورد نیاز برای دستیابی به این هدف بر اساس مصارف بانک تقویت شود و در مجاری صحیح خود مصرف شود. بانک‌ها اگر می‌خواهند در عرصه اقتصاد به مراتب بالاتری دست پیدا کنند، باید با استفاده از خدمات و فناوری‌های جدید دانشگاه‌ها، مراکز علمی و پژوهشی و شرکت‌های دانش‌بنیان، حضور قدرتمندتری داشته باشند.

دژپسند گفت: ملاک رتبه‌بندی بانک‌ها با گذشته متفاوت است و تنوع خدمات ملاک اصلی این رتبه‌بندی به شمار می‌آید. تنوع، سطح دسترسی، جامعیت، سهولت و رفاه بیشتر، ملاک اصلی رتبه و جذابیت بانک‌هاست.

وی با بیان اینکه برخی مقاومت‌ها امروز مانعی برای بهره‌مندی بیشتر از برخی فناوری‌های نوین است، تکنولوژی بلاک‌چین را مورد اشاره قرار داد و افزود: استفاده از این فناوری می‌تواند هزینه‌ها را به ویژه در شرایط تحریمی تا ٧٠ درصد کاهش دهد. با این روش، شفافیت بین ٣٠ تا ٥٠ درصد و هزینه‌های مشتری تا ٥٠ درصد کاهش خواهد یافت. همچنین به دلیل خودکار شدن سیستم‌ها، هزینه‌های این بخش نیز تا ٥٠ درصد کاهش خواهد یافت ضمن اینکه محدودیتی برای تعداد مشتریان نخواهیم داشت. با استفاده از هوش مصنوعی درآمد سازمان تا ١٧ درصد بالاتر خواهد رفت. تقریبا ٧٠ درصد پرونده‌ها بدون استفاده از کاغذ و در محیط هوشمند انجام خواهد گرفت.

حرفه‌ای شدن بازار سرمایه دیگر اولویتی بود که از سوی وزارت امور اقتصادی دارایی مورد توجه قرار گرفت. وزیر اقتصاد از برخی نگاه‌های سیاسی و غیر حرفه‌ای به بورس انتقاد کرد و از تمام مسوولان، کارشناسان و فعالان بازار خواست تا اجازه دهند بورس، به حرکت حرفه‌ای و منطقی خود ادامه دهد.

وی بازار سرمایه را بهترین فرصت برای واگذاری دارایی‌های مازاد و شرکت‌های بانک‌ها عنوان کرد و افزود: امروز بازار سرمایه یک نقش کلیدی برای تامین مالی دارد.

دژپسند اظهار کرد: امیدوارم اجازه دهند بازار سرمایه همچنان به صورت حرفه‌ای اداره شود، از مداخلات سیاسی در امان بماند و عده‌ای کم‌لطفی نکنند و برای بهره‌برداری‌های سیاسی، به اظهارنظرهایی اقدام نکنند که این بازار را دچار خدشه و آسیب کنند. این بازار دارد عمق، ریشه و پایداری پیدا می‌کند، اما طبیعت بازار این است که گاهی با خوداصلاحی مواجه می‌شود.

وی افزود: خویشتنداری هم برای فعالان و سهامداران بازار سرمایه و هم برای کسانی که می‌خواهند اقتصاد کشور از این منافع استفاده کند، بسیار ضروری است. جنس بازار سرمایه به گونه‌ای است که باید مداخله دولت به حداقل برسد. این بازار MARKET BASE است، بنابراین باید حرفه‌ای اداره شود. طبیعی است که دولت باید نظارت کند و سازمان بورس و شورای عالی بورس متولی نظارت هستند که خوشبختانه قانون تمامی مراحل را پیش‌بینی کرده است اما نیاز به تامل و خویشتنداری بیشتری برای مراقبت از بازار نیاز داریم. این بازار باید میان‌مدت و بلندمدت دیده شود. از این رو، نظام بانکداری ما می‌تواند به خوبی از این شرایط استفاده کند. بنگاه‌های مالی بزرگ ما برای سرمایه درگردش می‌توانند به خوبی از این شرایط استفاده کنند تا صنعت بانکداری به سمت اعطای تسهیلات به بنگاه‌های کوچک و متوسط متمرکز شود.

وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به ضرورت ارتباط بین بازار پول و سرمایه گفت: با این کار، پلکان ترقی اقتصاد ایران را در درون برای افزایش رفاه و در اقتصاد بین‌الملل برای افزایش سهم در بازار بین‌المللی فراهم کنیم.

او در بخش دیگری از سخنان خود، حاکمیت شرکتی را نیز مورد اشاره قرار داد و اظهار کرد: پیام اصلی حاکمیت شرکتی مبتنی کردن تصمیمات بر نظام‌های حرفه‌ای، علمی و تجربی است در واقع تصمیمات باید به صورت حرفه‌ای در قالب حاکمیت شرکتی اتخاذ شود.