افزایش بازارگردانها مساوی با تعادل در بازار سهام
حسن قالیباف اصل، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در صحن علنی مجلس، ضمن تشریح وضعیت بازارسرمایه و عملکرد سازمان بورس، تاکید کرد: اگر بازارگردانها بهطور کامل در بازار سرمایه فعال شوند تعادل در بازار افزایش مییابد. حسن قالیباف اصل در جریان بررسی گزارش کمیسیون اقتصادی در مورد وضعیت بازار سهام و عملکرد سازمان بورس و اوراق بهادار و وزارت امور اقتصادی و دارایی با اشاره به نوسانات قیمتها در بازار سرمایه طی ماههای اخیر، گفت: امسال در بازار سرمایه کارهای بسیار خوبی انجام شده که افزایش نرخ شاخصها یکی از این اتفاقات بود. وی با بیان اینکه آزادسازی سهام عدالت یکی دیگر از اتفاقات خوب در سال جاری بود، افزود: سهام عدالت بعد از ۱۵ سال آزاد و حدود ۱۳ هزار میلیارد تومان سهام عدالت در بازار فروخته شد که فروشندگان عمدتا هم جزو قشر مستضعف هستند.
قالیباف اصل تصریح کرد: تقویت تجهیز پس انداز و تامین مالی از طریق بازار سرمایه یکی دیگر از اتفاقات مهم امسال بود، سال گذشته ۲۶۲ هزار میلیارد تومان تامین مالی در بازار سرمایه اتفاق افتاد در صورتی که در ۶ ماهه امسال این عدد به ۳۰۰ هزار میلیارد تومان رسید. عرضههای اولیه در سال گذشته حدود ۵ هزار میلیارد تومان بود اما ارزش عرضههای اولیه از ابتدای امسال تاکنون ۲۵ هزار میلیارد تومان بوده است. رییس سازمان بورس اظهار کرد: این رقم نسبت به سال گذشته ۵ برابر افزایش داشته است، ضمن آنکه بحث تامین مالی دولت هم از بازار سرمایه اتفاق مهمی بود که انجام شد و دولت تاکنون 32 هزار میلیارد تومان سهم در این بازار فروخته است، که در صورت عدم فروش این سهام دولت باید برای تامین مالی خود به سمت کارهایی قدم برمیداشت که تورم زا بود.
وی تاکید کرد: تاسیس شرکتهای سهامی عام یکی دیگر از اقدامات سازمان بورس و اوراق بهادار طی سال جاری بود، طی نیمه اول سال و همزمان با ورود نقدینگی به بازار، تلاش شد تا این نقدینگی توسط عرضهها و عرضههای اولیه جذب شود. این مباحث بسیار مورد بررسی قرار گرفت که در نهایت با مصوبه دولت، سهام شناوری کل بازار به ۲۵ درصد افزایش یافت و موجب شد عرضههای خوبی در آن مقطع صورت بگیرد. رییس سازمان بورس گفت: تاسیس شرکتهای سهامی عام برای اجرای پروژهها یکی دیگر از رسالتهای مهم ما در بازار سرمایه بود و تاکنون ۴۰۰ میلیارد تومان شرکت سهامی عام شرکت پروژه تعریف شده است. در صورتی که این عدد سال گذشته صفر بود. همچنین تقویت روش سرمایهگذاری غیرمستقیم در بازار سرمایه را بهطور جدی دنبال کردیم تا مردم به صورت مستقیم وارد بازار نشوند.
قالیباف اصل بیان کرد: با پیگیریهای بورس اوراق بهادار، سهام شناوری در بازار افزایش یافته و از ۲۲ درصد در ابتدای سال به ۲۵ درصد در حال حاضر رسیده است. وی با بیان اینکه به منظور رصد فضای مجازی شورای عالی فضای مجازی در بورس تشکیل شد، اظهار کرد: با رصد فضای مجازی در صورت لزوم، برخوردهای قهری هم انجام میشود. همچنین سازمان بورس و اوراق بهادار با همکاری صدا و سیما و به منظور ارتقای سواد مالی و فرهنگ سازی در شبکههای آموزش و ایران کالا برنامههایی را در حال اجرا دارد.
رییس سازمان بورس تصریح کرد: بعد از افت قیمتها در بازار سرمایه موضوع بازارگردانی را بهطور جدی دنبال کردیم، زیرا بازارگردان باید بتواند در بحث عرضه و تقاضا با تشخیص درست اقدام مناسب را انجام دهد، در بازار سرمایه از ۳۳۰ شرکت، ۱۸۰ شرکت قرارداد بازار گردانی را امضا کردهاند. برای رسیدن بازار سرمایه به یک تعادل باید این موضوع بهطور جدی دنبال شود، حدود ۲۰ شرکت این قرارداد خود را تمدید نکردند که سازمان بورس اعلام کرده شرکتهای متخلف مستوجب جریمههای مالی و برخورد هستند؛ اگر بازارگردانها به صورت کامل در بازار سرمایه فعال شوند میتوان شاهد تعادل در بازار بود. وی با اشاره به گزارش کمیسیون اقتصادی، اظهار کرد: این گزارش بسیار خوب میتواند به بورس و بازار سرمایه کمک کند، بازار سرمایه در ۲ سال اخیر رشد و توسعه داشته مخصوصا در ابتدای امسال، اما زیرساختهای آن هنوز با این رشد کاملا تطبیق پیدا نکرده است.
رییس سازمان بورس بیان کرد: در مورد ساختار سازمان بورس و توسعه ساختار سازمانی، طرحی را آماده و در شورای عالی بورس تصویب و به هیات وزیران ارسال کردیم. وی ادامه داد: رتبهبندی ذاتی در بازار سرمایه وجود دارد. تابلوهای مختلفی در بازار سرمایه وجود دارند که سرمایهگذار میتواند با توجه به آن، تصمیمگیری کند، برای مثال، سهام داران هنگام خرید سهام شرکتهای بازار پایه، بیانیه ریسک را امضا میکنند که به نوعی رتبهبندی شرکت در بازار سرمایه مشخص میشود. این موضوع به شرکتها هر روز اعلام میشود و اینکه نسبت قیمت به سود شرکتها چه تغییری میکند و ویژگیهایی که این شرکتها در تابلو دارند. اگر یک شرکتی شرایط احراز یک تابلو را از دست بدهد از آن تابلو حذف میشود. قالیباف اصل در ادامه با اشاره به احراز هویت اشخاص حقوقی مطرح کرد: معلاملات اشخاص حقوقی که بالای یک درصد در شرکتها سهام دارند، در بازار سرمایه اعلام میشود و اطلاعات شرکتها در اختیار بازار سرمایه قرار دارد.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به لزوم سرمایهگذاری غیرمستقیم افرادی که آشنایی کافی با بازار سرمایه ندارند، تصریح کرد: سازمان بورس و اوراق بهادار تلاش کرده تا فرهنگ سرمایهگذاری غیرمستقیم را توسعه دهد و با همکاریهایی که با صدا و سیما داریم و فعالیتهایی که در فضای مجازی جریان دارد، بتوانیم آموزش و فرهنگ سازی را در فضای مجازی هم ایجاد کنیم. امسال در مورد سرمایهگذاری غیرمستقیم ابتدای سال مجوز سبدگردانی ما ۱۸ عدد بود و امسال مجوز سبدگردانها به ۳۰ عدد رسیده است ضمن اینکه ۲۰ مجوز جدید هم صادر کردهایم و سازمان بورس موافقت اصولی آن را داده است و قاعدتا آنها که مجوز گرفتهاند میتوانند کارهای آن را انجام دهند و در بازار سرمایه فعالیت خود را آغاز کنند. وی تأکید کرد: موضوع افشای صورتهای مالی سازمان را در شورای عالی بورس مطرح و مصوب کردیم و در تارنمای خود سازمان بورس این اطلاعات منتشر خواهد شد. همچنین لایحه 100 مادهای ارتقای قانون بازار سرمایه تهیه شده که طی روزهای آینده به دولت تقدیم میشود. قالیباف اصل ادامه داد: مصوبات شورای عالی بورس هم از طریق سایتهای سازمان و همچنین در پایگاه قوانین و مقررات بازار سرمایه قابل دسترس و در اختیار همگان است.
وی با اشاره دوباره به موضوع فضای مجازی و رصد آن، تصریح کرد: در حال حاضر تعداد قابل توجهی از کانالها و سایتهایی که تخلف کرده و اخلال در بازار سرمایه ایجاد کردهاند توسط سازمان به مراجع ذیربط معرفی شدهاند. اما گاهی جرایمی برای کسانی که اخلال در بازار سرمایه ایجاد میکنند با اخلال و تخلف و جرمی که انجام میدهند سازگاری ندارد. در لایحهای که در سازمان بورس تهیه شده این موضوع دیده شده است و اگر این موضوع تبدیل به قانون شود میتواند ابزار نظارتی را در اختیار سازمان بورس قرار دهد. قالیباف اصل در ادامه به کاهش کارمزد ارکان بازار از معاملات سهام اشاره کرد و افزود: از ابتدای سال این کار را انجام دادهایم و پیشنهادی را به شورا بردیم که ۵۰ درصد کارمزد سازمان بورس، شرکت بورس تهران و سازمان فرابورس ایران و کارگزاریها، شرکت فناوری و شرکت سپردهگذاری مرکزی کاهش پیدا کند. از این رقم ۲۰ درصد از ۵۰ درصد به سرمایهگذار داده شد و ۳۰ درصد در صندوق تثبیت بازار و صندوق توسعه بازار شارژ میشود و سرمایهای که در اصل بازار به آن نیاز دارد که تعادل در آن ایجاد شود و صندوق توسعه و صندوق تثبیت میتوانند کمک کنند اما چون از ابتدای تیرماه این کار صورت گرفت، این عدد در حال حاضر قابل توجه نیست ولی در آینده میتواند به تعادل بازار کمک کند.