تغییر مرجع تنظیم بازار

تعادل - گروه تجارت |

«بازگشت قانوع انتزاع برای تنظیم بازار کالاهای اساسی.» به موجب تازه‌ترین مصوبه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت و بنابر هماهنگی وزارت صمت و وزارت جهاد کشاورزی، مسوولیت برنامه‌ریزی و هماهنگی «تامین، تولید و واردات انواع نهاده‌های کشاورزی و دام و طیور» و همچنین مسوولیت «تولید، عرضه و تنظیم بازار مرغ و تخم‌مرغ تا مرحله عمده فروشی به قیمت مصوب و مسوولیت تصمیم‌گیری در مورد صادرات آنها»، به وزارت جهاد کشاورزی واگذار شد. در مقابل، وزارت صمت، مسوولیت تنظیم بازار کالاهای اساسی، از جمله «محصولات کشاورزی و دامی در مرحله توزیع و خرده فروشی» را به عهده دارد. از سوی دیگر، در نشست فوق‌العاده روز سه‌شنبه ستاد تنظیم بازار، مقرر شد باهماهنگی وزارت اقتصاد، بانک مرکزی، وزارت صمت و وزارت جهادکشاورزی، گمرک کالاهای اساسی و مواد اولیه واحدهای تولیدی را با اخذ تعهد از واحدهای واردکننده و پس از پرداخت عوارض قانونی تا حد ۹۰ درصد ترخیص کند تا کالاهای رسوبی وارد چرخه تولید و بازار شوند. از این رو، وزرای صمت وجهاد کشاورزی وعده دادند که با توجه به تصمیمات اتخاذ‌شده، عرضه کالا در سطح بازار افزایش و قیمت‌ها متعادل شود. همچنین در پی افزایش بی‌رویه قیمت کالاها در بازار، فرمانده کل سپاه نیز اعلام کرد که این نهاد به کمک وزارت صمت برای کنترل قیمت‌ها می‌آید. به گفته سردار سلامی، به منظور کنترل قیمت‌ها و مبارزه با گرانفروشیها «قرارگاه 17ربیع» با حضور دستگاه‌های اجرایی و نظارتی تشکیل شد.

    بازگشت به قانون انتزاع 

قانون انتزاع یا همان قانون تمرکز وظایف بازرگانی بخش کشاورزی، در سال 91 البته بعد از یک تعلیق 2 ساله و به عبارتی از سال 93 تاکنون وظایف تنظیم بازار، نرخ تعرفه، عوارض گمرکی و... را به وزارت جهاد کشاورزی واگذار کرده بود، اما این بخش از اختیارات براساس مصوبه سران سه قوه و مصوبه شورای هماهنگی اقتصادی مردادماه سال گذشته به وزارت صنعت معدن و تجارت بازگشت داده شد. به موجب این تصمیم رسما بخشی از وظایف بازرگانی بخش کشاورزی به وزارت صمت انتقال یافت و میان دو وزارتخانه تقسیم کار صورت گرفت. برهمین اساس، شرکت بازرگانی دولتی به وزارت صمت رفت و مکلف شد که به خرید تضمینی محصولات کشاورزی شامل «گندم، دانه‌های روغنی، برنج و خرید توافقی شکر» مطابق مصوبات شورای اقتصاد و دستورالعمل‌های مربوط اقدام کند، اما شرکت پشتیبانی امور دام در وزارت جهاد کشاورزی ماند و مکلف شد در اجرای سیاست‌ها و مصوبات کارگروه تنظیم بازار، همکاری و هماهنگی لازم را انجام دهد. بنابراین مسوولیت ذخایر راهبردی کالاهای نهایی شامل «گندم، برنج، روغن، شکر، گوشت قرمز و گوشت مرغ» و همچنین تنظیم بازار این کالاها به وزارت صمت منتقل ‌شد و در مورد نهاده‌های دامی شامل «ذرت، انواع کنجاله و جو برعهده وزارت جهاد کشاورزی» قرار گرفت.  گرانی‌های اخیر در بازار کالاهای اساسی به ویژه در سال جاری تذکر مقام معظم رهبری را در پی داشت؛ به‌طوریکه ایشان در سخنان روز سه شنبه خود، نسبت به گرانی‌های موجود انتقاد کرده و تاکید کردند که این گرانی‌ها قابل توجیه نیست و باید با توجه به اینکه که کالا وجود دارد دستگاه‌های مربوطه از جمله وزارت صمت، سازمان تعزیرات، بسیج و گمرک با هماهنگی و مدیریت بتوانند نیاز بازار را تامین و قیمت‌ها متعادل شود. به دنبال اظهارات ایشان، جلسه اضطراری در وزارت صمت با حضور دستگاه‌های مربوطه برگزار شد.  از این رو، بنابر هماهنگی وزارت صمت و وزارت جهاد کشاورزی برای تنظیم بازار محصولات کشاورزی، از این به بعد مسوولیت برنامه‌ریزی و هماهنگی تأمین (تولید و واردات انواع نهاده‌های کشاورزی و دام و طیور) و همچنین مسوولیت تولید، عرضه و تنظیم بازار مرغ و تخم‌مرغ تا مرحله عمده فروشی به قیمت مصوب، با وزارت جهاد کشاورزی است. مسوولیت تصمیم‌گیری در مورد صادرات مرغ و تخم مرغ نیز با وزارت جهاد کشاورزی است. از سوی دیگر، برای عرضه کافی کالا و دسترسی مصرف‌کنندگان به نرخ مناسب، وزارت صمت، مسوولیت تنظیم بازار کلیه کالاهای اساسی و ضروری، از جمله محصولات کشاورزی و دامی در مرحله توزیع و خرده فروشی را به عهده دارد. وزارت صمت همچنین مکلف است دسترسی کامل و برخط وزارت جهاد کشاورزی به اطلاعات سامانه جامع تجارت را تأمین و حمایت‌های سیاستی و نظارتی لازم را اعمال کند. درهمین حال، وزارت جهاد کشاورزی نیز مکلف شده است تا اطلاعات لازم در مورد تأمین، حمل و انبارش این کالاها را به‌طور برخط، از طریق سامانه جامع تجارت، در اختیار وزارت صمت قرار دهد.

    وعده دو وزیر برای متعادل‌سازی قیمت‌ها

در همین حال، وزیر صمت با اشاره به برگزاری جلسه فوق‌العاده ستاد تنظیم بازار که عصر روز سه شنبه برگزار شد، بیان کرد: تشکیل این جلسه به دنبال فرمایشات و تأکیدات مقام معظم رهبری بوده است. به گفته علیرضا رزم حسینی، هماهنگی بسیار خوبی میان وزارت صمت، جهادکشاورزی گمرک و بانک مرکزی شکل گرفته است.

او درباره ترخیص کالاهای مانده در گمرک نیز در اظهاراتی عنوان کرد که با دستور ویژه رییس‌جمهور ترخیص کالاهای گمرک با فوریت انجام می‌شود و در این خصوص نیز هماهنگی میان گمرک، بانک مرکزی جهاد و وزارت صمت وجود دارد. رزم حسینی ابراز امیدواری کرد که با ترخیص این کالاها و ورود مواد اولیه، ضمن تاثیر بر روی قیمت‌ها، فراوانی کالا را در بازار شاهد باشیم. وزیر جهاد کشاورزی نیز در اظهاراتی عنوان کرد که بر اساس مصوبه ستاد اقتصادی دولت، مسوولیت تأمین«نهاده‌های زراعی، باغی، دامی و همچنین تنظیم بازار مرغ، تخم مرغ و گوشت» در سطح عمده فروشی بر عهده وزارت جهاد کشاورزی خواهد بود، اما تنظیم بازار «مرغ و تخم مرغ» در سطح خرده فروشی همچنان بر عهده وزارت صمت خواهد بود. به گفته کاظم خاوازی، اما ثبت سفارش‌ها همچنان توسط وزارت صمت انجام و بقیه کارها با هماهنگی گمرک و بانک مرکزی توسط وزارت جهاد کشاورزی مدیریت خواهد شد. 

    جزییات ترخیص فوری کالاهای رسوبی 

از سوی دیگر، دبیر ستاد تنظیم بازار اعلام کرد که کالاهای اساسی و مواد اولیه واحدهای تولیدی با اخذ تعهد از واحدهای واردکننده و پس از پرداخت عوارض قانونی تا حد ۹۰ درصد ترخیص می‌شود تا کالاهای رسوبی در گمرکها وارد چرخه تولید و بازار شود. عباس قبادی در حاشیه نشست ستاد تنظیم فوق‌العاده ستاد تنظیم بازار همچنین اعلام کرد که در دو روز گذشته ۲۵ هزارتن از برنج‌های دپو شده در گمرکات، براساس همین مصوبه جدید ترخیص شد که تاثیر بسیار زیادی در بحث کالاهای مصرفی کشور خواهد داشت. به گفته او، همچنین بنا شد که مازاد تولید گوشت قرمز توسط شرکت پشتیبانی امور دام خریداری و در زمان لازم در بازار توزیع شود. البته وضعیت قیمت گوشت قرمز نسبت به چند روز گذشته بهبود پیدا کرده است. این مقام مسوول در وزارت صمت همچنین وعده داد که با بهبود تامین نهاده‌های دامی، تولید مرغ به وضعیت خوبی می‌رسد تا با کمترین نرخ مصوب در بازار توزیع شود. همچنین به گفته قبادی، میلیون‌ها تن کالا‌های موجود در گمرک، با تسهیل و استفاده از روش‌هایی از جمله استفاده از ارز صادراتی، متقاضی یا ارز تأمین شده از طریق بانک مرکزی بدون الزام به کد رهگیری، ترخیص خواهند شداو افزود: در کنار اجازه ترخیص درصدی به گمرک، روند ترخیص کالا‌ها از گمرکات، تسریع خواهد شد و این موضوع موجب متعادل شدن قیمت‌ها و دسترسی مصرف‌کنندگان به این کالا‌ها می‌شود. از سوی دیگر، صدیف بیک زاده، مدیرکل دفتر خدمات بازرگانی وزارت صمت نیز در اظهاراتی مدعی شد که با توجه به تصمیمات اتخاذ شده برای ترخیص فوری کالاهای اساسی، ضروری و مواد اولیه تولید در گمرک، عرضه کالا در سطح بازار افزایش خواهد یافت و قیمت‌ها متعادل می‌شود.

تشکیل «قرارگاه 17ربیع» سپاه برای‌کنترل قیمت‌ها

در پی افزایش بی‌رویه قیمت کالاها در بازار، سردار سلامی، فرمانده کل سپاه اعلام کرد: این نهاد به کمک وزارت صمت برای کنترل قیمت‌ها می‌آید. سرلشکر حسین سلامی، در حاشیه نشست هماهنگی و هم افزایی ظرفیت‌های سپاه و بسیج و دستگاه‌های نظارتی و اجرایی برای کنترل قیمت‌ها و مبارزه با گران فروشی‌ها و لبیک به منویات مقام معظم رهبری که شب سه شنبه برگزار شد، گفت: به دنبال فرمان مقام معظم رهبری درباره کنترل قیمت‌ها و مبارزه با گرانفروشی‌ها و کمک بسیج در این راستا، «قرارگاه 17ربیع» با حضور دستگاه‌های اجرایی و نظارتی تشکیل شد. او افزود: این قرارگاه با حضور وزرای جهاد کشاورزی، صمت، دادگستری و دادستان کل کشور و همه دستگاه‌های نظارتی و امنیتی که در این مساله درگیر هستند تشکیل شد. بنابه اظهارات فرمانده کل سپاه، در این جلسه‌ نحوه و سازوکار مشارکت همه نهادها برای کنترل زودهنگام و موثر قیمت‌هایی که بی‌رویه بالا رفته را مورد بررسی قرار دادیم تا اقدامات لازم آغاز شود. او همچنین بیان  کرد: از همین امروز، تمامی تصمیمات عملیاتی می‌شود و در این جلسه مقرر گردید بین وزارت صمت و وزارت جهاد کشاورزی و بسیج تعامل و هماهنگی نزدیکی برقرار شود، در واقع بسیج نقش خودش را در نظارت و بازرسی و درباره عرضه مستقیم کالا به مردم تعریف و بر عهده خواهد گرفت. به گفته او، سپاه ظرفیت‌های متنوعی در اختیار دارد که در این موضوع برای کمک به این دو وزارتخانه بسیج خواهد کرد تا کار به خوبی پیش برود.