خبر

برتری عرضه املاک در بورس کالا به نسبت مزایده‌ها چیست؟

محمد پورسید آقایی، کارشناس بازار سرمایه با طرح این پرسش که آیا در معاملات سنتی و مزایده‌های فعلی املاک به خصوص در نهادهای دولتی و عمومی، این شفافیت و تسهیل معامله وجود دارد؟ گفت: طبیعتا در مزایده‌های فعلی هیچ یک از مزایای مبادله املاک در بورس کالا وجود ندارد و موضوع مهم دیگر آن است که به دلیل حراج الکترونیک و شفافیت موجود، از هر گونه رانت و شبه‌های در معاملات پیشگیری می‌شود. این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: جایگزینی مزایده‌های پاکتی املاک شرکت‌ها با حراج الکترونیک در بورس کالا شدنی است و بورس تجربه این جایگزینی را داشته است. از سال ۹۴-۹۳ در تابلوی فرعی بورس کالا معاملات ضایعات فلزی انجام شد و شرکت راه آهن با انتخاب شفافیت، حجم قابل توجهی از ضایعات خود را راهی تالار فرعی بورس کالا کرد و طی این سال‌ها نتیجه این عرضه‌ها را می‌توان در شفافیت کامل مبادلات و مشخص بودن حجم و قیمت ضایعات مشاهده کرد. همچنین شرکت ایران خودرو نیز حدود یک ماه است که ضایعات تولید خود را در تابلوی فرعی بورس کالا عرضه می‌کند که این اتفاق نه تنها به نفع خود شرکت به عنوان یک شرکت سهامی عام و مجموعه سهامدارانش است، بلکه به نفع شفافیت و دوری از رانت در اقتصاد نیز به شمار می‌رود. آقایی با اشاره به روند مزایده‌ها گفت: انجام مزایده‌های سنتی و پاکتی روند طولانی داشته و بعضا یک شرکت در طول سال بیشتر از ۴ مزایده نمی‌تواند برگزار کند. این روند طولانی فاصله قیمت‌گذاری تا زمان معامله را افزایش می‌دهد و از آنجا که ما کشوری تورمی هستیم، قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند اما قیمت کارشناسی ثابت می‌ماند و فروشنده عملا متضرر می‌شود؛ اما در بورس کالا فرآیند عرضه تا معامله و تسویه و تحویل‌گیری نهایتا طی یک هفته طول می‌کشد. وی اظهار داشت: مساله مهمی که در معاملات اموال غیر منقول مانند املاک و زمین و مسکن وجود دارد این است که کشف نرخ در روش سنتی به صورت تک قیمت بوده اما در بورس کالا نوع معامله به صورت حراج است. به این صورت که خریداران با هم بر سر قیمت پایه رقابت می‌کنند و بالاترین قیمت برنده حراج می‌شود. به گفته آقایی، گستردگی شرکت‌های کارگزاری در کل کشور و مشتریانی که امکان خرید در تابلوی بورس کالا را دارند امکان تبانی بین خریداران را به صفر می‌رساند و این شفافیت به نفع فروشنده و خریدار املاک خواهد بود. این کارشناس بازار سرمایه در پایان گفت: برای رونق بیشتر این معاملات باید اطلاع‌رسانی بیشتری توسط فروشنده‌ها و بورس انجام شود چراکه اگر نهادهای عمومی و دولتی مزایای عرضه املاک و مستغلات شان در بورس کالا را بدانند، قطعا اشتیاق بیشتری برای عرضه خواهند داشت. از سوی دیگر مشتریان و متقاضیان این معاملات ممکن است از نحوه انجام معاملات و اینکه چطور به عنوان خریدار باید ورود کنند اطلاع کافی نداشته باشند که اطلاع‌رسانی می‌تواند کمک زیادی برای مشتریان هم باشد.

فراهم بودن پتانسیل رشد صنایع بورسی 

محمد گرجی آرا، کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: در گروه پتروشیمی و صنایع شیمیایی که در واقع تولید‌کننده محصولات پایه هستند، وضعیت بسیار خوبی را شاهدیم. همچنین در گروه لاستیک و پلاستیک هم تعدادی از شرکت‌ها، فروش‌های مقداری خوبی داشته‌اند .در حوزه صنایع غذایی هم شرکت‌ها کارنامه موفقی ارایه دادند . وی با اشاره به تاثیر نرخ ارز و کامودیتی‌ها بر بازار گفت: به لحاظ نرخ با توجه به اینکه وضعیت بازارهای جهانی و قیمت کامودیتی‌ها رو به رشد بود، نرخ فروش شرکت‌ها هم خوب بود؛ به ویژه در گروه فولادسازها، مس و محصولات پتروشیمی، شرکت‌ها عمکرد خوبی را به نمایش گذاشتند . مدیر مجامع و امور سهام هلدینگ هزاردستان، در ادامه در خصوص اصلاح بازار هم گفت: لازم است که ابتدا دلایل این اصلاح را بدانیم، بعد از آن اگر این موانع برطرف شدند، به صعود مجدد امید داشته باشیم . گرجی آرا، نرخ بهره و قیمت‌گذاری دستوری را از عمده نگرانی‌های بازار سرمایه دانست و گفت: دلیل عمده اصلاح بازار سرمایه در هفته‌های اخیر نااطمینانی از رفتار سیاست‌گذار در رابطه با قیمت‌گذاری کالاهاست؛ برای مثال ما تجربه قیمت‌گذاری دستوری در حوزه خودرو و فولاد را قبل از این داشتیم و عدم اطمینان ناشی از آن باعث شد که سهامداران نگران شوند از اینکه از جیب آنها سوبسیدی به ناحق در اقتصاد پرداخت شود . وی افزود: این مهم‌ترین دل نگرانی بازار بود که متاسفانه با مجموعه‌ای از اقدامات نهادهای قانونگذار و نظارتی تشدید شد . به گفته گرجی آرا، موضوع دیگری که باعث اصلاح بازار شد، شرایط افت قیمت دلار بود که قدری انتظارات تورمی را با توجه به تحولات سیاست خارجی امریکا، فرو نشاند و از آنجا که دلار هم محرک بخش عمده‌ای از نرخ فروش شرکت‌هاست، شاخص شروع به اصلاح کرد. این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: مورد بعدی، احتمال افزایش نرخ بهره و فشار گروه‌های مختلف برای افزایش آن بود که با افزایش نرخ بهره بین بانکی و همین طور افزایش نرخ اوراق بدهی انتشار یافته دولت در بازارها همراه شد و در مجموع این سه دلیل عمده، باعث اصلاح بازار بوده است . وی با بیان اینکه باید دید که رفتار سیاست‌گذار در ماه‌های آتی به ویژه سه ماه پایانی نسبت به بازار سرمایه چیست، گفت: البته بانک مرکزی ضمن شفاف‌سازی نسبت به آینده نرخ بهره، با قطعیت اعلام کرد که تمایلی به افزایش نرخ بهره ندارد؛ ولی در بازارهای موازی شاهدیم که نرخ بهره اوراق دولتی در حال افزایش است. از طرفی در شبکه بانکی نشانه‌هایی وجود دارد از اینکه به سپرده گذاران نرخ بهره‌های بالاتر از نرخ بهره مصوب شورای پول و اعتبار پیشنهاد می‌شود و اینها نشانه‌هایی است که نگرانی‌ها در خصوص بازار را ادامه‌دار می‌کند .