حضور در لیست FATFمانع جدی بانکهای کشور
رییس کل بانک مرکزی هفته گذشته در یادداشتی تاکید کرد: عدم تعیین تکلیف FATF میتواند در نبود تحریمها مانعی برای سیستم بانکی کشور در انجام مبادلات بانکی بینالمللی باشد. این در حالی است که اوایل آبان ماه امسال، گروه ویژه اقدام مالی اعلام کرد ایران را در فهرست سیاه خود نگاه داشته است. بر اساس اعلام آسوشیتدپرس و رویترز، مارکوس پلیر، رییس FATF گفت با توجه به اینکه وضعیت ایران تغییر نکرده است، همچنان در فهرست سیاه میماند. وی از تمامی کشورها و مقامات ناظر خواست تا اقدامات واکنشی موثر در مورد این کشور را اعمال کنند.در این باره؛ علی ابراهیمی نماینده سابق مجلس در گفتوگو با خبرنگار ایبنا معتقد است که رعایت الزامات FATF در داخل کشور باعث شفافیت میشود و هر قدر نظام اقتصادی کشور شفافتر باشد، سوءاستفاده در آن کمتر رخ میدهد.وی با اشاره اهمیت تایید لوایح FATF و تاثیر آن بر نظام بانکداری و تجارت خارجی کشور اظهار داشت: وقتی یک کشوری در لیست کشورهای پرریسک گروه ناظر ویژه مالی قرار بگیرد، کشورهایی که حتی با آن دوست و هم پیمان هستند هم نمیتوانند همراهی داشته باشند. چون کشوری که با آن کشور نخست، مبادله تجاری داشته باشد، در حقیقت الزامات FATF را رعایت نکرده و اساسا از لیست کشورهای کم ریسک خارج میشود.ابراهیمی در ادامه یادآور شد: حتی در گذشته، از ناحیه چین، روسیه و حتی عراق، به یک شکلی در واقع پیامی داده بودند مبنی بر اینکه الزامات FATF برای ما اهمیت دارد. معنی آن این است که شما وقتی روی کره زمین زندگی میکنید و جزو کشورهایی هستید که احتیاج به مبادلات تجاری دارید، خب مقررات بینالمللی ایجاب میکند که حضور شفاف و مشخصی داشته باشید. به عبارت دیگر، نمیتوانیم بگوییم که میخواهیم با همه جا ارتباط داشته باشم ولی در توافقات بینالمللی حضور نداشته باشیم.
وی با یادآوری بازگشت دوباره ایران به لیست سیاه FATF در دوم اسفندماه ۹۸ گفت: در خصوص آثار منفی ورود این ایران به لیست سیاه FATF باید تاکید کرد که بخشی از مبادلات تجاری ما به دلیل حضور در لیست سیاه FATF دچار اشکال شده است. حتی اگر تحریمها برداشته شود، به نوعی ما در تحریم قرار داریم و مبادلات تجاری با مشکل روبرو خواهد بود.به گفته این کارشناس اقتصادی؛ عدم تبعیت از الزامات FATF، به نوعی مانع جدی بر سر راه بانک مرکزی و سایر بانکهای کشور در کار و تعامل با بانکهای دنیا است. در نتیجه با توجه مشکلات تجاری و بانکی بینالمللی، دولت درخواستی را به مقام معظم رهبری داده است و ایشان اجازه بررسی دوباره را صادر کردهاند.ابراهیمی ضمن اشاره به موافقت رهبر انقلاب با تمدید زمان بررسی لوایح FATF گفت: در اینجا انتظار میرود که مجمع تشخیص مصلحت نظام، با در نظر گرفتن شرایط خاص اقتصادی کشور، این موضوع را بررسی جامع کند و اگر هرجا هم به عنوان یک مشکل جدی هست با صراحت عنوان کنند. تصورم بر این است که در واقع نکات مثبت رعایت الزامات FATF، از نکات منفی آن، بیشتر است. و چنانچه با این الزامات موافقت نکنیم، ضررهایی که به اقتصادمان میزند از نکات مخالفان، بیشتر است. ضمن اینکه باید در همه موضوعات منافع ملی را در نظر بگیریم، باید مشارکت بینالمللی را هم داشته باشیم.نماینده سابق مجلس افزود: در مجلس قبل، در خصوص رعایت الزامات FATF، چکش کاری زیادی از سوی مجلس انجام شد و این را هم در نظر گرفتیم که هرکجا بررسی کردیم و متوجه شدیم که ضد منافع ملی است، اجرا نکنیم. وی همچنین تاکید کرد: رعایت الزامات FATF در داخل کشور باعث شفافیت میشود و هر قدر نظام اقتصادی مان شفاف و روشن باشد، سوءاستفاده در آن کمتر رخ میدهد.همچنین آقاپور علیشاهی نماینده سابق مجلس گفت: نپذیرفتن FATF مانند این است که یک حساب بانکی با موجودی و خودپرداز دارید، اما کارت بانکی یا دسته چک ندارید. FATF در واقع مجوز ورود به سیستم مالی دنیا است.عضو کمیسیون اقتصادی در مجلس دهم و کارشناس مسائل اقتصادی درباره ارتباط FATF با رفع موانع نظام بانکی در روابط بینالملل به ایبِنا گفت: اکثریت شاخصههایی که در FATF وجود دارد در ایران اجرا میشود و تمام این داستانها برای رعایت۱۲ شاخص است. FATF صداقت ایران را در بخش مالی به جهان ثابت میکند و توهمی که کشورهای غربی و دشمنان ایران در شاخه پولشویی دارند، کاملا از بین میبرد.وی اضافه کرد: یکسری از کشورهایی که اکنون در FATF حضور دارند، حتی به اندازه یک سوم یایک چهارم ایران نه تنها از زیرساخت شاخصها برخوردار نیستند، بلکه آنها را مورد رعایت هم قرار نمیدهند، بنابراین کشور ما با این شرایط نباید بهانه به دست دشمن دهد. برای پیوستن به FATF در مجلس دهم با وجود اختلافاتی تلاش زیادی انجام گرفت، اکنون قلبا از رهبری تشکر میکنم که اجازه دادند یکبار دیگر در مجمع تشخیص مصلحت نظام مورد بررسی و تحقیق و تفحص قرار گیرد.این عضو کمیسیون اقتصادی در مجلس دهم درخصوص امکان بیتفاوت بودن به مقررات بینالملل توضیح داد: بیتفاوتی نسبت به مقررات بینالملل به هیچ عنوان ممکن نیست زیرا ما در یک کره خاکی زندگی میکنیم و FATF مورد پذیرش اکثر کشورها است. درواقع راهی که از طریق آن در ارتباطات مالی با حداقل چالشها روبرو شویم، جز FATF وجود ندارد. از این طریق به راحتی میتوان طرف قرارداد از خارج کشور را مورد ارزیابی قرار داد و در خرید و فروش تجار ایرانی شفافیت به وجود میآید و موانع برداشته خواهد شد.این کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه ابراز کرد: قوانین دردنیا برای راحتترزندگی کردن انسانها تنظیم شده و در حقیقت راهگشا به حساب میآید. نکته مثبت آن این است که این قوانین به نحو صحیحی مورد اجرا قرار گیرد.آقاپور علیشاهی دلیل مخالفتها با FATF را چنین توضیح داد: زیرساختها دربرخی از موارد وجود ندارد، قوانین چک که در مجلس دهم به تصویب رسید، یکی از همین موارد است زیرا هنوز زیرساختهای لازم برای آن به وجود نیامده است. از طرف دیگر چنانچه نیمه پر لیوان را مشاهده کنیم مواردی که برخی مطرح میکنند مبنی براینکه کل اطلاعات مالی در اختیار دشمنان قرار میگیرد، بیاعتبار میشود. زیرا در اینصورت، تمام کشورها نباید قوانین فوق را به رعایت درآورند، اما سوال این است که چرا سایر کشورها با این سیستم مشغول به کار هستند و افزایش حجم سرمایهگذاری هم دارند؟وی در ادامه اضافه کرد: بهترآن است موانع را کم کم از سر راهبرداریم و با این دید بنگریم که درنهایت باید دولت را کوچک و بخش خصوصی را قوی کنیم تا زمینه برای تجارت بینالملل فراهماید. چنانچه این اتفاق روی ندهد، در واقع کشور در حد حرف و سخن پیش میرود و هیچ تاجری نمیتواند معاملاتی با خارج از کشور انجام دهد.آقاپور علیشاهی یادآور شد: اکنون در رابطه با انتقال ارز مشکل داریم. نپذیرفتن FATF مانند این است که دارایی حساب بانکی با موجودی و خودپرداز باشید، اما تا زمانی که کارت بانکی و دسته چک ندارید، نمیتوانید فعالیت بانکی انجام دهید. FATF در واقع مجوز ورود به سیستم مالی دنیا است.