دانستنی‌های حقوقی برای همه
برای تغییر نام کوچک در شناسنامه چه باید کرد؟ برای تغییر نام کوچک افراد در شناسنامه، اصل بر این است که سازمان ثبت احوال کشور پاسخگویی به چنین درخواستی را بر عهده دارد. سوال اینجاست که در صورت مخالفت سازمان ثبت احوال با تغییر نام، چطور باید مراحل تغییر نام کوچک را پیگیری کرد؟ به‌طور معمول نام گذاشتن بر فرزندان، یکی از حقوق و تکالیف والدین و کسانی است که سرپرستی فرزند را بر عهده دارند. مشکل اینجاست برخی افراد از نامی که روی آنها گذاشته شده، راضی نیستند یا حتی ضرورت هایی باعث می‌شود آنها تمایل داشته باشند نام کوچک خود را عوض کنند. ضرورت‌هایی مانند داشتن اسامی نامتعارف مانند «گرگعلی، زلفعلی و دختربس» یا داشتن نام مشابه با یکی از افراد خانواده که باعث می‌شود مشکلاتی برای آنها پیش بیاید. این اشخاص در نهایت، تصمیم به تغییر نام می‌گیرند. سئوال اینجاست اگر نام آنها نامی متعارف و مذهبی باشد، امکان تغییر دادن نام برای آنها مقدور است؟ یا اگر آنها بخواهند از نام های نامتعارف یا خارجی استفاده کنند (مثال بارز آن ثبت نام‌هایی مانند اوشین در دهه ۷۰ بود) قانون به آنها اجازه این کار را می‌دهد؟
صدور مجوز نامگذاری نامتعارف
مجوز گرفتن نام نامتعارف توسط سازمان ثبت احوال صادر می‌شود. براساس مصوبه شماره ۱/۵۷۸سال ۱۳۸۷شورای عالی ثبت احوال مرجع رسیدگی به نامهای جدید و نوساخته کمیته مشورتی نام سازمان ثبت احوال مرکب از اساتید دانشگاه‌ها و اعضای فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. جهت درخواست و پیشنهاد بررسی نام خود به سامانه انتخاب نام در بخش خدمات الکترونیکی پورتال سازمان ثبت احول مراجعه و درخواست خود را به همراه اطلاعات تکمیلی از قبیل مشخصات شناسنامه‌ای پدر و مادر نوزاد مورد نظرثبت کرده و منتظر دریافت نظر کارشناسی از طریق تماس سازمان باشید.
چه اشخاصی می‌توانند
درخواست تغییرنام کنند؟
باید در نظر داشت تغییر نام در متقاضی پس از رسیدن به سن ۱۸ سال تمام و صرفاً برای یک بار امکان پذیر است و در صورتی که افراد زیر ۱۸ سال درخواست تغییر نام داشته باشند، این درخواست از طریق سازمان ثبت احوال قابل پیگیری نیست و متقاضیان باید از طریق مراجع قضایی نسبت به انجام خواسته اقدام کنند. در این صورت، اشخاص زیر ۱۸ سال باید ابتدا دادخواست خود را از طریق دفتر خدمات الکترونیک قضایی به دادگاه حقوقی (امور حسبی)، تقدیم کنند. باید در نظر داشت تغییر نام و اسامی و صفات باریتعالی و نامهای دینی و مذهبی در سازمان ثبت احوال ممنوع است. به همین دلیل در صورتی که فرد دارای نام کوچک دینی و مذهبی، تاکید بر تغییر نام کوچک خود داشته باشد باز هم باید دادخواست خود را به دادگاه امور حسبی (حقوقی) تقدیم کند. در این صورت دادگاه پس از رسیدگی مطابق قانون، رای صادر خواهد کرد. در یکی از نمونه‌های چنین آرایی، پس از آنکه خواهان بارها با اصرار از دادگاه درخواست تغییر نام کوچک مذهبی و دینی خود را کرده بود، رای صادره ضمن موافقت با چنین درخواستی، عنوان کرده بود خواهان لیاقت داشتن چنین نامی را ندارد! برای تغییر نام کوچک، باید فرایند اداری در سازمان ثبت احوال طی شود. برای این منظور باید متقاضی، برخی از اسناد و مدارک مورد نیاز برای درخواست خود را به این سازمان تقدیم کند. لذا تقدیم نمونه تکمیل شده برگ درخواست تغییر نام توسط صاحب شناسنامه یا سرپرست قانونی و یا وکیل صاحب شناسنامه، اصل شناسنامه متقاضی، اصل شناسنامه و مدرک اثبات کننده سمتِ قانونی درخواست کننده (در صورتی که درخواست کننده غیر از صاحب شناسنامه باشد)، اصل رسید بانکی مبنی بر واریز تعرفه‌های قانونی و رسید واریز تعرفه‌های قانونی متعلقه پس از صدور مجوز تغییر نام و هنگام اخذ درخواست اجرای آن از سوی سازمان ثبت احوال دریافت خواهد شد. قابل ذکر است اصل شناسنامه متقاضی و همچنین اصل شناسنامه و مدرک اثبات کننده سمت وکیل یا نماینده قانونی پس از بررسی و احراز اصالت و اسکن آنها به متقاضیان بازگشت داده خواهد شد.
