استعفایی به قیمت رشد بازار

یازدهمین رییس سازمان بورس و اوراق بهادار روز سه‌شنبه نامه استعفای خود را تقدیم فرهاد دژ‌پسند، وزیر اقتصاد کرد. در حالی حسن قالیباف‌اصل پس از ۹ ماه حضور در پست ریاست سازمان بورس تصمیم به کناره‌گیری از این سمت گرفت که شورای عالی بورس با آن موافقت کرد اما مقرر شد که تا ۱۵ روز آینده فردی جایگزین این مدیر بورسی شود.

روز سه‌شنبه و پس از خبر استعفای حسن قالیباف، سهامداران بازار سرمایه روندی جدید به معاملات خود دادند و صعود بورس آرام‌آرام آغاز شد و در نهایت در روز چهارشنبه شاهد رشد ۸/۲ درصدی شاخص بودیم.

شاخص کل بورس تهران در آخرین روز کاری خود رشد ۳۳ هزار و ۲۳۰ واحد معادل ۸/۲ درصدی تجربه کرد و در ارتفاع یک میلیون و ۱۸۹ هزار واحد قرار گرفت و شاخص کل هم‌وزن نیز با افزایش ۶/۰ درصدی مواجه شد.

یکی از کارشناسان بازار سرمایه در خصوص استعفای رییس سازمان بورس می‌گوید: قالیباف‌اصل مسوولیت‌پذیر بود و وقتی دید دخالت‌ها در بورس افزایش یافته دست به قلم استعفا شد، اما این استعفا به مزاج سهامدارانی بورسی خوش آمد و شاهد رشد معاملات در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه بودیم و اگر بگومگوهای مسوولان کشوری پایان یابد و هر یک بدون حاشیه سخن بگویند شاهد برگشت معاملات و آغاز روند صعودی خواهیم بود.

من نمی‌توانم بگویم کشور چگونه اداره شود، اما مگر بازار سرمایه بازیچه است که هر یک از مسوولان به دیگری می‌گویند که در بورس دخالت بکن یا نکن؟ مگر این بازار متولی ندارد؟ اصلا وزیر اقتصاد چه کاره است؟ رییس سازمان بورس چه؟

به‌طور کلی بورس بازیچه دست یک عده از مسوولان شده و هر یک با دیگری بحث و گفت‌وگو می‌کنند و برایشان مهم نیست چه بلایی سر سرمایه‌های مردم بیاید و به نوعی با لجبازی مسوولیت خود را پیش می‌برند. تنها باید گفت خدا به سرمایه‌های مردم در بازار سرمایه رحم کند.

    مجلس در بورس دخالت نکند!

روز گذشته محمود واعظی، رییس دفتر رییس‌جمهور در حاشیه جلسه هیات دولت در خصوص بورس گفت: خودتان شاهد بودید که می‌آیند یک جلسه می‌گذارند، مصاحبه می‌کنند به محض اینکه بورس مثبت می‌شود، می‌گویند ما مشکل بورس را حل کردیم و دولت نتوانست آن را برطرف کند؛ هنگامی هم که بورس منفی می‌شود، می‌گویند ما از اول تذکر داده بودیم. خب این به معنی دخالت شماست، دخالت نکنید.

واعظی تصریح کرد: مجلس ماموریتش قانونگذاری، پرسیدن سوال و استیضاح است اینکه به مسائل ریز اجرایی بپردازند و دخالت کنند، سفر استانی بروند و به جای دولت و وزرا تصمیم بگیرند، درست نیست. در داخل مجلس هم اگر کسانی می‌خواهند کار اجرایی کنند، این کار اشتباه است باید می‌آمدند از اول کار اجرایی می‌کردند.

واعظی ادامه داد: دلیل اینکه ما امروز کمتر صحبت می‌کنیم، این است که نمی‌خواهیم اختلاف به وجود بیاید. ما نیز همان ادبیات سخیفی که برخی نمایندگان علیه دولت و وزرا به کار می‌برند را می‌توانیم به کار ببریم، اما قطعا به صلاح همبستگی و انسجام کشور نیست. خواهش می‌کنیم که در توییت کردن و صحبت کردن، اخلاق اسلامی را رعایت کنند.

رییس دفتر رییس‌جمهور در پایان گفت: در مجموع در خصوص بورس در ستاد اقتصادی دولت صحبت کردیم مردمی که بر اساس نظر وزیر اقتصاد اعتماد کردند و وارد بورس شدند، قطعا دولت اجازه نخواهد داد که ضرر کنند. کسانی که برای دولت آمدند و اعتماد کردند، ما باید دنبال کنیم که سلب اعتماد نشود اما برداشت ما این است که اگر نگاه ما به بورس همان نگاهی باشد که در همه دنیاست، درازمدت جواب خواهد داد و ما به آینده خوش‌بین هستیم.

    لجبازی‌ها شروع می‌شود

سخنان روز گذشته واعظی نشان داد که اوضاع میان مجلسی‌ها و دولت خوب نیست، شاید کمی وخیم است. ممکن است شاهد یک گفت‌وگوی نه چندان مطلوب میان این دو گروه باشیم که در نهایت نتیجه‌ای جز بر هم خوردن نظم اقتصادی (خصوصا بورس) و اجتماعی نخواهد داشت باز هم مردم عادی و سرمایه‌گذاران خرد در میان ضرر می‌کنند.

اگر نگاهی کوتاه به وضعیت سخنرانی‌های مسوولان در چند ماهه گذشته کنیم، متوجه خواهیم شد که پس از هر سخنان مطلوب کابینه یا دولت صف‌های فروش در بازار بیش از پیش شده و این موضوع نشان‌دهنده این است که مردم هیچ اعتمادی در حوزه بورس به دولت ندارند و از سوی دیگر زمانی که مجلس کمیته‌هایی درخصوص بورس تشکیل می‌داد، وضعیت بازارکمی مطلوب می‌شد و بسیاری از سهامداران واکنش مثبت به این جلسات نشان می‌دادند. بنابراین نتیجه کاملا مشخص است و می‌توان به سند و مدرک گفت که مردم و سرمایه‌گذاران بورسی هیچ اعتمادی به دولت و کابینه آن در خصوص بورس ندارند؛ از سوی دیگر مجلس توانسته اعتماد نیمی از سهامداران را جلب کند و این سخنان رییس دفتر رییس‌جمهور باتوجه به واقعیت‌های موجود کمی عجیب است و مسوولان دولت باید دقت بیشتری در این خصوص داشته باشند.

    استعفای رییس سازمان بورس اجباری بود؟

بازمی‌گردیم به مطلب گذشته که آیا استعفای رییس سازمان بورس اجباری بود؟ برخی کارشناسان اقتصادی می‌گویند این فرد برای جلوگیری از استیضاح وزیر اقتصاد دست به قلم شد و استعفای خود را نوشت تا به نوعی شرایط لازم برای عدم استیضاح را فراهم کند.

در این میان برخی کارشناسان اقتصادی می‌گویند که وزیر اقتصاد به دنبال یک قربانی برای وضعیت نزولی بورس می‌گشت و چه کسی بهتر از رییس سازمان بورس. در نتیجه این نظریه در قسمتی از بازار تزریق شد و بسیاری رییس سازمان بورس را مقصر دانستند و با این استعفا شروع به انجام معاملات جدید در بازارکردند. 

با این حال تمامی منابع می‌گویند این استعفا اجباری نبود و فقط رییس سازمان بورس نتوانست با وضعیت کنار بیاید و استعفا داد. به‌طور کلی نمی‌توان گفت که کدام یک از نظریه‌ها درست است یا کدام منبع واقعیت را می‌گوید تنها می‌توان گفت که بورس نیازمند ناجی است و این ناجی باید دست تمامی مسوولان غیرمرتبط را از بورس کوتاه کند تا این بازار بتواند به ماهیت واقعی خود دست یابد.