بازارسهام
وضعیت واحدهای صندوقهای کالایی کشاورزی
علیرضا ناصرپور، معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران گفت: صندوقهای کالایی محصولات کشاورزی با هدف هدایت کمریسک و اصول نقدینگی به بازار سرمایه در بورس کالای ایران راهاندازی شد. این صندوقها با استفاده از منابع خود که از طریق فروش واحدهای سرمایهگذاری صندوق به خریداران (سرمایهگذاران) جمعآوری شده است، اقدام به تشکیل پرتفوی و سرمایهگذاری در حوزه اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای کشاورزی (شامل زعفران، پسته و ...) میکنند. وی افزود: عمده منابع این صندوقها (حداقل ۷۰ درصد) در گواهی سپرده کالایی سرمایهگذاری میشود. سرمایهگذاران با خرید واحدها در این صندوقها به جای سرمایهگذاری مستقیم در محصولات مورد اشاره، در صندوقی که به صورت تخصصی در اوراق بهادار مبتنی بر آن محصولات فعالیت میکند، سرمایهگذاری میکنند. معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران اظهار داشت: در همین راستا پذیره نویسی صندوق کالایی طلای سرخ نوویرا و صندوق کالایی گروه زعفران سحرخیز از اواسط دی ماه سال جاری آغاز و با استقبال گسترده فعالان بازار سرمایه روبه رو شد. با توجه به آغاز معاملات ثانویه این صندوقها در هفته جاری، توجه به سه موضوع مهم برای سرمایهگذاران از اهمیت بالایی برخوردار است. ناصرپور گفت: نکته نخست آن است از آنجایی که صندوقهای کالایی از نوع صندوقهای قابل معامله (ETF) هستند، بنابراین واحدهای معاملاتی آن در بازار کشف قیمت شده و مورد دادوستد واقع میشوند. وی در خصوص موضوع دوم اظهار داشت: سرمایهگذاران توجه داشته باشند که جهت شفافیت و جلوگیری از کشف قیمتهای کاذب، خالص ارزش داراییهای صندوق (Net Asset Value) یا همان NAV که نشان میدهد ارزش روز هر واحد سرمایهگذاری صندوق با توجه به وضعیت پرتفوی صندوق چند ریال است، توسط صندوق در صفحه معاملاتی نماد صندوق در سایت مدیریت فناوری بورس (www.tsetmc.com) تحت عنوان NAV ابطال منتشر میشود؛ علاوه براین در سایت صندوق نیز این آمار منتشر میشود. معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران در پایان به نکته سوم در خرید واحدهای صندوق کالایی کشاورزی اشاره کرد و گفت: توجه به مبلغ NAV در زمان خرید برای سرمایهگذاران از اهمیت بالایی برخوردار است و انحراف از این مبلغ ممکن است ضرر و زیان برای سرمایهگذاران به وجود آورد. به عنوان مثال اگر NAV هر واحد سرمایهگذاری یک صندوق ۱۰ هزار ریال باشد به این معنی است که با توجه به قیمتهای فعلی سبد سرمایهگذاری صندوق به ازای هر واحد سرمایهگذاری دقیقا به همین مبلغ، دارایی در این صندوق وجود دارد؛ لذا خرید این واحدها به قیمتهای بسیار بالاتر هیچ توجیهی ندارد و ممکن است منجر به ضرر و زیان فرد خریدار شود.
پیشنهاد کشف قیمت خودرو در بورس کالا
فروش خودرو در بورس کالا به معنای فاصله گرفتن از قیمتگذاری دستوری است و خودرو با قیمتهای منطقیتر به دست عموم میرسد. از سوی دیگر، التهابات بازار خودرو نیز کاسته میشود. میتوان گفت عرضه خودرو در بورس کالا، نتایج مثبتی مانند از میان رفتن رانت ایجادشده، تکنرخی شدن محصول، شفافیت، کوتاه شدن دست دلالان، نظارت دقیق نهادهای مرتبط و... را به دنبال دارد. اما باید توجه داشت که وظیفه بورس کالا، کشف قیمت محصول است و عرضه خودرو در این بورس، قیمت خودرو را کاهش یا افزایش نمیدهد، بلکه قیمت این محصول را واقعی کرده و به تعادل میرساند و در صورت اجرای برخی از الزامات برای این طرح، ثبات در بازار خودرو ایجاد خواهد شد و سرمایهگذاری را برای مردم آسانتر خواهد کرد. علی جدی، نایبرییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس درگفتوگو با اقتصاد آنلاین اظهار داشت: قرار بر نهایی شدن طرح ساماندهی خودرو در کمیسیون تا سهشنبه است. بند اول طرح ساماندهی بازار خودرو که به عرضه خودرو در بورس کالا میپردازد، در جلسه کمیسیون تصویب شد. جدی درخصوص کشف قیمت خودرو در بورس کالا گفت: پیشنهاد کمیسیون و مدنظر ما این است که قیمت پایه یا سقفی درنظر نگیریم و کشف قیمت در بورس کالا انجام شود. وی تصریح کرد: مطابق با پیشنهاد کمیسیون صنایع و معادن مجلس، دو بحث برای قیمتگذاری خودرو داخلی، درصورت تصویب مطرح شده است. بحث اول درخصوص ورود شورای رقابت به این موضوع بوده و بحث دوم این است که سازمان حمایت در وزارت صمت، قیمت را تعریف کند. وی اضافه کرد: برای استفاده از اختلاف قیمتی که به دنبال میزان فروش در بورس کالا به دست میآید، روشی تعریف شده است. بنابراین، اگر خودروی تولید داخل توسط شرکت خودروسازی به فروش رسد، سود آن به خودروساز خواهد رسید. اما سود اختلاف قیمتی که به وسیله فروش در بورس ایجاد میشود، به خودروساز تعلق نگرفته و در موارد دیگری مانند خزانه، نوسازی حمل و نقل عمومی، ارایه تسهیلات به خودروسازان و... مورد استفاده قرار میگیرد. جدی در رابطه با ورود شورای رقابت در موضوع قیمتگذاری گفت: نظر برخی از اعضای کمیسیون صنایع و معادن بر این است که قیمتگذاری توسط شورای رقابت صورت گیرد و نظر عده دیگری نیز، قیمتگذاری در وزارت صمت و سازمان حمایت است که باید دید کدام یک تصویب خواهد شد و جلسه فردا و سهشنبه درخصوص این موضوع خواهد بود. وی بیان کرد: اجرای مصوبه مقداری چالش برانگیز است. زیرا باید برخی از موضوعات با وزارت صمت مطرح شود و نمیتوان پیشبینی دقیقی درمورد اجرای مصوبه داشت. از سوی دیگر، طرح باید در صحن علنی مجلس مطرح شود. همچنین بحث لایحه بودجه ۱۴۰۰ نیز مطرح بوده و به نظر میرسد، مصوبه پیش از آغاز سال جدید اجرایی نخواهد شد.