سرمایه‌ای که نابود شد!
گروه بازارسرمایه|
طی روزها و هفته‌های گذشته تعدادی از سهامداران حقیقی به خاطر ریزش مداوم شاخص‌های بورس و زیان‌هایی که از این ناحیه متوجه سرمایه آنها شده است، در مقابل ساختمان بورس و مجلس تجمع کردند.
سال گذشته به موازات آزاد شدن سهام عدالت پس از گذشت ۱۴ سال و همچنین رشد بی‌رویه نرخ ارز، شاخص بورس هم رو به افزایش بود به گونه‌ای که شاخص کل به عنوان میانگین بازار از ۵۰۸ هزار واحد در ابتدای سال ۱۳۹۹ به ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار واحد در نیمه مرداد همان سال افزایش یافت و این باعث روی‌آوری عده زیادی از مردم به حضور در بورس شد و بعد از آن شاخص کل بورس مرتب کاهش یافت، به گونه‌ای که در پایان سال شاخص کل بورس با رشد ۱۵۰ درصدی به حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحد رسید. در این بین بسیاری از سهامداران حقیقی که اطلاعات زیادی از بازار نداشته و برخی از آنها دست به اقدامات خطرناکی مانند فروش اموال و دارایی‌های مورد استفاده خود زده بودند، دچار زیان شده و هنوز نتوانسته‌اند سرمایه خود را از بازار بیرون بکشند.
با توجه به حضور ۶۰ میلیون ایرانی در بورس که معادل حدود ۷۵ درصد جمعیت کشور است، برخی کارشناسان می‌گویند، لازم است کانون سهامداران حقیقی تشکیل شده تا سهامداران حقیقی و خرد از طریق صندوق‌هایی مدیریت شوند که دچار زیان‌های هنگفت نشوند.
گرچه بازار سرمایه ذاتاً دارای ریسک و نوسان است و همانطور که سود افراد به خودشان برمی‌گردد، زیان آنها نیز به کسی مربوط نیست و به خودشان مربوط است، اما در عین حال باید با اصلاح قوانین به نفع سرمایه‌گذاران خرد از زیان بیش از حد مردم جلوگیری شود. سرمایه‌گذاری در بورس روشی برای اصلاح پس‌انداز ملی و تزریق پس‌اندازها به تولید کشور به‌شمار می‌رود.
با این وجود بازهم روز گذشته عده‌ای از سهامداران باتوجه به ریزش‌های روزهای اخیر بازارسرمایه در مقابل مجلس شورای اسلامی تجمع کردند. ریزش اخیر بازارسرمایه یک رکورد عجیب محسوب می‌شود و تقربیا طی چندماه اخیر و حتی در مدت مشابه سال‌های اخیر اینگونه ریزشی را در بازار سهام نداشته‌ایم.
تنها خواسته ما بازگشت اصل سرمایه است
یکی از این تجمع‌کنندگان مقابل ساختمان بورس و مجلس درگفت‌وگو با «تعادل» گفت: هیچ گروه یا فردی ما را مجبور نکرده که مقابل ساختمان بورس یا مجلس تجمع کنیم. ما به دنبال سرمایه‌های از بین رفته خود هستیم. خانه وماشین خود را به عنوان سرمایه اولیه وارد بورس کرده‌ایم اما؛ درحال حاضر پول خرید خانه ۳۰ متری یا ماشین پراید را هم نداریم. چه کسی مسوول از بین رفتن سرمایه‌های ما است؟
چرا زمانی که با شور واشتیاق مردم را به بورس دعوت می‌کردید نگفتید ممکن است بورس ریزش کند؟ چرا کارگزاری‌ها حرفی نزدند؟ الان که سرمایه‌های ما از بین رفته می‌گویند باید غیرمستقیم سرمایه‌گذاری می‌کردید؟ آن زمان وقت راهنمایی کردن نداشتند یا دنبال چه چیزی بودند؟
سرمایه‌های ما از بین رفته و به درد مستاجری افتاده‌ایم و تمامی این مشکلات گردن مسوولان است و تنها خواسته ما اصل سرمایه‌مان است تا با آن بتوانیم کمی زندگی خود را بسازیم.
رییس‌جمهور با شور و اشتیاق از سود بورس می‌گفت اما؛ الان جز زیان برای ما چیزی نمانده، الان من به عنوان یک شهروند سوال دارم آیا رییس‌جمهوری اطلاعاتی از بورس نداشت که آنگونه شور و اشتیاق به خرج داد یا گروهی در این میان سوءاستفاده کرده‌اند و پول‌های مارو با خود برده اند؟ نمی‌دانم چه شده و نمی‌توانم بفهمم ولی خواسته‌ام این است که به کمک ما سرمایه‌گذاران بیایند. گرانی و بیکاری کمر ما را شکسته است، دیگر برای چه پول‌های‌مان را نابود می‌کنند؟
یکی دیگر از تجمع‌کنندگان نیز اظهار داشت: نمی‌دانم سازمان بورسی‌ها چه فکری می‌کنند؟ ما از پشت کوه بزرگ شده‌ایم اما؛ از پشت کوه نیامده‌ایم درنتیجه نمی‌توانند با تغییر دامنه نوسان یا قول تزریق پول سر ما را گرم کنند. ما با تظاهرات و تجمع دنبال سرمایه خود هستیم و با کسی کار نداریم.
به هر دری زدیم تا سهام خود را بفروشیم ولی الان که نگاه می‌کنیم می‌بینیم با فروش سهام تنها یک سوم یا نیمی از سرمایه ما زنده می‌شود. خب بقیه پول کجاست؟ اگر بورس مثل دلار و یورو بود می‌گفتیم جهانی است حتما یک نفر حرفی زده و قیمت دلار و یورو کاهش یافته اما؛ بورس مال کشور است چه کسی در آن دخالت کرده است؟ مگر کارشناس‌های تایید شده دولت نمی‌گفتند که شاخص تا پنج میلیون واحد می‌رسد پس چرا نرسید؟ چرا زیرشاخص یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد است و هر روز پول‌های کلان از بازار خارج می‌شود؟ من بازهم می‌گویم اگر اصل سرمایه‌های ما بازگردد با کسی و جایی کار نداریم و دیگر تجمع نمی‌کنیم فقط و فقط ما پول خود را می‌خواهیم.
بسیاری از افرادی که طی این مدت مقابل ساختمان بورس یا مجلس تجمع کرده‌اند گفتند که تمامی خواسته ما بازگشت سرمایه اصلی‌مان است و دنبال سود نیستیم. مهم‌ترین نکته‌ای که در این میان وجود دارد این است که بسیاری از این افراد خانه، ماشین یا دارایی‌های ارزشمند خود را فروخته و به طمع سود بیشتر وارد بورس شده‌اند که درنهایت چیزی جز پشیمانی برای‌شان باقی نمانده است.
چه خبر از بازارسرمایه؟
برپایه معاملات روز دوشنبه بیش از سه میلیارد و ۱۳۹ میلیون سهم، حق تقدم و اوراق بهادار به ارزش ۳۰ هزار و ۵۱۶ میلیارد ریال داد و ستد شد. همچنین شاخص کل (هم‌وزن) با ۷۱۴ واحد کاهش به ۴۳۱ هزار و ۷۵۱ واحد و شاخص قیمت (هم‌وزن) با ۴۶۵ واحد افت به ۲۸۱ هزار و ۷۲ واحد رسید. شاخص بازار اول هفت هزار و ۶۵ واحد و شاخص بازار دوم ۱۲ هزار و ۳۶۴ واحد کاهش داشتند.
حقوقی‌ها در این روز حدود ۴۸۰میلیارد تومان وارد بازار سهام کردند. ارزش کل معاملات خرد هزار و ۹۲۰میلیارد تومان بود، اشخاص حقوقی ۴۲درصد یعنی ۸۰۰میلیارد تومان سهام خریدند و مازاد خریدشان ۲۵درصد از کل معاملات شد. بیشترین تزریق پول حقوقی به بازارسهام در سه گروه «بانک‌ها و موسسات اعتباری»، «محصولات شیمیایی» و «فرآورده‌های نفتی» رقم خورد در حالی که برآیند معاملات گروه‌های «واسطه‌گری‌های مالی و پولی» و «لاستیک و پلاستیک» به نفع حقیقی‌ها تمام شد.
در سومین روزکاری هفته افزایش سهام حقیقی‌ها در ۱۴نماد و افزایش سهام حقوقی‌ها در ۷۶نماد به بیش از یک میلیارد تومان رسید که جمع تغییر مالکیت دسته اول ۴۰میلیارد تومان و تغییر مالکیت دسته دوم ۴۹۰میلیارد تومان بود.
علاوه بر این در بین همه نمادها، نماد «آلومینیوم ایران» با ۲۰۴ واحد، «فولاد کاوه جنوب کیش» با ۱۹۵ واحد، «بانک ملت» با ۱۵۵ واحد، «سرمایه‌گذاری صدر تامین» با ۱۰۸ واحد، «نفت سپاهان» با ۸۸ واحد، «فرآوری معدنی اپال کانی پارس» با ۷۰ واحد، «فولاد خوزستان» با ۵۰ واحد، «سیمان داراب» با ۲۵ واحد و «صنایع سیمان دشتستان» با ۱۱ واحد تاثیر مثبت بر شاخص بورس داشتند.
در مقابل «صنایع پتروشیمی خلیج فارس» با یک هزار و ۲۹۳ واحد، «فولاد مبارکه اصفهان» با ۹۴۲ واحد، «سرمایه‌گذاری ملی ایران» با ۴۶۸ واحد، «معدنی و صنعتی گل گهر» با ۴۲۵ واحد، «پالایش نفت اصفهان» با ۴۱۸ واحد، «معدنی و صنعتی چادرملو» با ۳۸۹ واحد، «شرکت سرمایه‌گذاری غدیر» با ۳۷۸ واحد، «پالایش نفت تهران» با ۳۵۶ واحد، «پالایش نفت بندرعباس» با ۳۳۷ واحد و «نفت و گاز پتروشیمی تامین» با ۳۲۶ واحد تاثیر منفی را بر شاخص بورس داشتند.
بر پایه این گزارش، طی روز مذکور نماد «سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی»، «پالایش نفت اصفهان»، «ملی صنایع مس ایران»، «فولاد مبارکه اصفهان»، «بانک ملت»، «بانک تجارت» و «ایران خودرو» در گروه نمادهای پُرتراکنش قرار داشتند.
گروه بانک‌ها هم در معاملات امروز صدرنشین برترین گروه‌های صنعت شد و در این گروه یک میلیارد و ۱۱۷ میلیون برگه سهم به ارزش سه هزار و ۶۳۰ میلیارد ریال دادوستد شد.
امروز شاخص فرابورس نیز بیش از ۴۰ واحد کاهش داشت و بر روی کانال ۱۷ هزار و ۷۸۰ واحد ثابت ماند. همچنین در این بازار یک میلیارد و ۲۲۲ هزار برگه سهم به ارزش ۴۱۰ هزار و ۹۶ میلیارد ریال دادوستد شد. روز دوشنبه نماد فولاد «هرمزگان جنوب»، «شرکت آهن و فولاد ارفع»، «نفت ایرانول» و «مدیریت سرمایه‌گذاری کوثر بهمن» با تاثیر مثبت بر شاخص این بازار همراه بود. در مقابل «پتروشیمی زاگرس»، «سهامی ذوب آهن اصفهان»، «پتروشیمی تندگویان»، «پلیمر آریا ساسول»، «سرمایه‌گذاری صبا تامین»، «توسعه مولد نیروگاهی جهرم»، «تولیدات پتروشیمی قائد بصیر»، «سرمایه‌گذاری مس سرچشمه»، «پتروشیمی مارون»، «بیمه پاسارگاد» و «گروه توسعه مالی مهر آیندگان» تاثیر منفی بر شاخص فرابورس داشتند.
