مانع سودآوری با رمزارزها نشوید
فائزه طاهری
مجلس شورای اسلامی در جلسهای که به منظور بررسی راهکارهای بهبود وضعیت بازار سرمایه برگزار شده بود، درخواست کرد که سه قوه یعنی دولت، مجلس و قوه قضاییه به صورت هماهنگ مسدودسازی درگاههای پرداخت صرافیهای غیرمجاز فروش رمزارز را در دستور کار خود قرار دهند. این در حالی است که در روزهای پایانی سال گذشته نیز شاپرک اعلام کرده بود که امکان دادن درگاه پرداخت به فعالیتهای غیرقانونی از جمله فروش رمزارز را ندارد. شاپرک در آن زمان به مصوبه دولت استناد کرده بود. طبق بند یک مصوبه دولت در خصوص استخراج رمزارز، مبادلات رمزارزی ممنوع است. درست در شرایطی که سایتهای ایرانی و اپلیکیشنهای ایرانی ارایهدهنده خدمات تبادل رمزارز سعی میکردند فضا را برای فعالیت خود مهیا کنند بانک مرکزی نیز با صدور دستورالعملی اعلام کرد که فقط صرافیهای مجاز و بانکها میتوانند در چارچوب ضوابط یاد شده این بانک نسبت به انجام پرداختهای ارزی بابت واردات از طریق رمزارزهای استخراج شده در داخل کشور اقدام کنند. به نظر میرسد موضعگیری رییس مجلس شورای اسلامی مبنی بر هماهنگی میان قوا برای مسدودسازی درگاههای پرداخت سایتهای خرید و فروش رمزارز به منظور اجرایی کردن همین دستورالعمل بانک مرکزی صورت گرفته است، این در حالی است که هنوز بانک مرکزی اسامی صرافیهای مجاز در این زمینه یا مشخصات صرافیهای مجاز برای تبادل رمزارزها را اعلام نکرده است. از این رو کارگروه تبادل رمزارز انجمن بلاکچین در بیانیهای اقدام برای مسدودسازی وبسایتها، اپلیکیشنها و پلتفرمهای ایرانی ارایهدهنده خدمات خرید و فروش رمزارزها و درگاههای ریالی آنها را محکوم کرد. در بیانیه کارگروه تبادل رمزارز انجمن بلاکچین به استدلالهای صورتگرفته درخصوص ارتباط خرید و فروش رمزارزها و تاثیری که بر بازار سرمایه گذاشته اشاره شده است. اینکه نوسانات کوچک و بزرگ، در هر بازار سرمایه، امری است طبیعی و قابل انتظار که نه تنها در بازار سرمایه ایران در طول دهههای گذشته بارها شاهد آن بودیم، حتی در طول یکی- دو سال گذشته در بازارهای سرمایه سایر کشورها هم تحت تاثیر پاندمی کرونا، به کرات مشاهده شده است و در دنیای رمزارزها نیز امری بدیهی و غیرقابل اجتناب است. بنابراین اینکه نوسانات در یک بازار سرمایه را فقط و فقط متوجه یک بازار سرمایه دیگر بدانیم، نه عادلانه است، نه کارشناسیشده و نه منطبق با واقعیات اقتصادی کشور. اگرچه نگرانی در خصوص پلتفرمها و سکوهای ارایه خدمات خرید و فروش رمزارزها به منظور حفظ سرمایه مردم منطقی است، اما نتیجه هرگونه مسدودسازی در این رابطه منجربه هدایت شدن سرمایههای مردم به سمت پلتفرمهای خارجی که بارها اقدام به بلوکه کردن موجودی ایرانیان کرده است، میشود. هماکنون پلتفرمهای معتبری در ایران طراحی و توسعه یافتهاند که هزاران تراکنش رمزارزی را در طول روز انجام میدهند و از سوی بخشهای مختلف کشور نیز شناختهشده هستند، بنابراین نتیجه مسدودسازی درگاههای این سکوها نتیجهای جز ظهور قارچی فعالان ناشناخته نخواهد شد، امری که در نهایت منجر به تولید و هجوم تعداد زیادی پروندههای کلاهبرداری و فیشینگ به مراجع قضایی و پلیس فتا خواهد شد. درحالی که کشورهای پیشرو اقدام به قانونگذاری در این حوزه کردهاند، مسدودسازی تبادل رمزارزها چیزی نیست جز فرصتسوزی و گام برداشتن در مسیری که قطعا به جای توسعه و پیشرفت علمی و فنی کشور، جز ایجاد دلسردی در جوانان توانمند و با استعداد ایرانی نخواهد داشت. هرچند باید توجه داشت که فناوری بلاکچین و رمزارز، بر مبنای شفافیت و عدم تمرکز طراحی شده است و هرگونه تصمیمگیری در رابطه با آن نیازمند دانش فنی کافی است. از سوی دیگر در شرایطی که بخشی از جامعه با کسب آگاهی از این فناوری پا به عرصه گذاشته و با تبادل رمزارزها اقدام به سودآوری میکنند، محدود کردن آنها به استخراج آن هم در شرایطی که استخراج رمزارزها با توجه به فرآیندها و امکاناتی که نیاز دارد، منطقی نیست و به نظر میرسد تنها مانعی برای افرادی است که به هر دلیل، بخشی از سرمایه خود را به ارزهای دیجیتال تزریق کردهاند.