افزایش تورم پیش نگر در سال 99
براساس تازهترین گزارش مرکز آمار، شاخص قیمت تولیدکننده در سال گذشته با افزایشی 12.4درصدی نسبت به سال 98 به 46.7درصد رسید. به عبارت دیگر میانگین قیمت دریافتی توسط تولیدکننده و آنهایی که کالا یا خدمات ارایه میدهند در سال 99 نسبت به سال قبلش 46.7درصد افزایش داشته است. در این بین تورم سالانه بخشهای کشاورزی 36.5درصد، معدن 79.8درصد، صنعت 56.8درصد، برق 46.6 و خدمات 37.8درصد اعلام شد. از آنجایی که تورم تولیدکننده، نوعی تورم پیشنگر برای مصرفکننده است و به نوعی افزایش هزینه بخشهای مختلف اقتصادی را مشخص میکند، انتظار میرود که در سال جاری نیز به قیمت کالاها و خدمات افزوده شود،چراکه این افزایش قیمت با انتقال به مصرفکننده نهایی قدری از دوش تولیدکننده برداشته میشود. با نگاهی مختصر به جداول و بررسی توالی زمانی آنها میتوان به این نتیجه رسید که در سال جاری قیمت کالا و خدمات تولید و ارایه شده توسط تولیدکنندگان افزایش خواهد یافت. با استناد به جدولهایی که مرکز آمار در گزارش خود از آنها استفاده کرده، عدد شاخص قیمت برای بخش کشاورزی از 44.4 در سال 90 به 320.7 رسید که در بین زیرگروههای این بخش، باغداری با تغییر 53.6درصدی نسبت به سال 98 بیشترین افزایش و سبزیجات و حبوبات نیز با تغییری به اندازه 27.5 کمترین افزایش را داشتند. در بخش پرورش حیوانات، دامداری سنتی و صنعتی به ترتیب با افزایش 228 و 212.4 در شاخصهای قیمتیشان در یک دهه در پایان سال 99 به 317.9 و 309 رسیدند. این دو گروه تاثیر زیادی بر قیمت محصولات پروتئینی دارند و از آنجایی که واردات محصولات دامی نیز کم و بیش مشکلاتی دارد به نظر میرسد افزایش قیمت در سال جاری در این بخش دور از ذهن نباشد. در صنعت(ساخت) تولید مواد غذایی، تولید پوشاک، تولید کاغذ و فرآوردههای کاغذی و تولید داروها و فرآوردههای دارویی نیز نسبت به سال 98 به ترتیب افزایشی 42.2؛ 47.9؛ 48.6 و 29.7 درصد افزایش داشته است. بخش خدمات نیز در سال 99 افزایش قیمتی به اندازه 37.8درصد نسبت به سال 98 تجربه کرده است. تورم سالانه تولید، انتقال و توزیع نیروی برق نیز 46.6درصد بود. این امر در کنار افزایش نه چندان زیاد قیمت برق و البته فعالیت رمزارزها در داخل میتواند بدهی دولت به نیروگاهها را افزایش دهد. در این صورت در تامین برق نیز ممکن است مشکلاتی پدید آورد. براساس گزارش مرکز آمار در 4 فصل سال گذشته شاخص کل به ترتیب 242.5، 294.8، 346.7 و 380.8 و شاخص کل سال نیز 316 اعلام شد. استخراج معدن با 532 بیشترین عدد را در میان تمام بخشها به خود اختصاص داد. با استناد به این گزارش تورم نقطه به نقطه تولیدکننده در زمستان 99 با 67درصد بیشترین عدد تورمی طی فصلها از سال 91 تا 99 را به خود اختصاص داد. بدین معنا که فصل گذشته سختترین فصل برای تولیدکنندگان بوده و این تورم نیز به گروه مصرفکنندگان منتقل میشود. در این صورت پر بیراه نیست که تورم در سال جاری افزایش یابد. کمترین تورم نقطهای فصلی از سال 91 تا 99 نیز به پاییز سال 94 با 3.5درصد تعلق گرفت. نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد تورم بخش صنعت(ساخت) در سال گذشته بود که در زمستان به 93.6درصد رسید که بالاترین تورم نقطه به نقطه در هر فصل در کل دهه 90 بود. البته که روند افزایش تورم در این بخش از بهار سال گذشته شروع شده بود که در زمستان به اوج خود رسید. بخش صنعت از آن جهت مهم است که تقریبا تولید تمام کالاها از پوشاک تا صنایع دارویی را دربر میگیرد و برای بهبود شرایط رفاهی کشور بهتر است به آن توجه ویژهای شود. با مقایسه اعداد و ارقام میتوان به این نتیجه رسید در شرایطی که معاملات بینالمللی در شرایط خوبی قرار گرفته و تجارت نیز از رونق نسبی برخوردار باشد، تورم برای گروه تولیدکننده یا یک گپ زمانی برای مصرفکننده کاهش خواهد یافت.
بررسی وضعیت شاخص فلاکت در ایران
به گفته استیو هانکه، اقتصاددان امریکایی تورم بالا اصلیترین دلیل بالا بودن شاخص فلاکت اقتصادی در ایران و کاهش ارزش ریال، مهمترین عامل بالا بودن تورم است. استیو هانکه در رابطه با رتبه ایران در شاخص فلاکت طبق شاخص تعدیل یافته فلاکت گفت: در بین ۱۵۶ کشور رتبهبندی شده، ایران در رده هشتم قرار میگیرد. بالاترین میزان فلاکت اقتصادی هم مربوط به کشورهای ونزوئلا، لبنان، زیمبابوه، سودان، سوریه، آرژانتین و ترکیه است.
عربستان دیگر کشور تولیدکننده نفت نیست
هنگامی که وزیر انرژی عربستان سعودی گفت که عربستان سعودی دیگر یک کشور تولیدکننده نفت نیست احتمالا به معنای واقعی کلمه چنین حرفی زد. شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان هفته گذشته به پایگاه خبری «اساند پی گلوبال پلاتس» گفت: عربستان سعودی دیگر یک کشور تولیدکننده نفت نیست بلکه یک کشور تولیدکننده انرژی است. عربستان سعودی بلندپروازیهای بالایی در زمینه انرژی سبز شامل تولید گاز، تجدیدپذیرها و هیدروژن دارد. شاهزاده عبدالعزیز گفت: من از دنیا میخواهم این موضوع را به عنوان واقعیت قبول کند. ما برنده همه این فعالیتها خواهیم بود. عربستان سعودی قطعا از گذار انرژی سود میبرد. در حالی که غولهای نفتی نظیر اکسونموبیل، شورون و رویال داچشل سرگرم کشمکش با فعالان اقلیمی در اتاقهای هیات مدیره و دادگاهها هستند، شرکتهای ملی نفت در کشورهای مختلف عضو اوپک مشتاقانه از قیمتهای بالاتر نفت سود میبرند.