بحران مدیریت در کشور
حسن خسروی
یکی از مهمترین گزارههای توسعه پایدار در هر جامعهای، ظرفیتهایی است که جامعه مورد نظر در حوزه پرورش نیروی انسانی متخصص در حوزه مدیریت صورت میدهد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ماه 57 و تغییر ساختار سیاسی کشور به جمهوری اسلامی، سکان اداره امور اجرایی کشورمان به دست گروهی از فعالان سیاسی و طیفهای خاص افتاد که این افراد مجموعهای حول و حوش 200 یا 300 نفری را شکل دادند که همواره ردای مدیریت در پستها و مناصب دولتی و حکومتی در طول 40 سال گذشته را به تن داشتهاند. در بررسی تحلیلی شمایل، شخصیت و هیات 7 نفر کاندیدای فعلی ریاستجمهوری به دور از هر گونه تعصب و جانبداری باید به این واقعیت عریان اشاره شود که در شرایط فعلی ایران، واقعا با بحران مدیریت روبرو است. پرسش اساسی که در یک چنین شرایطی میتوان از سیستم حکمرانی کشور مطرح کرد آن است که چرا در طول 40 سال گذشته تلاشی برای تربیت نیروهای متخصص با مهارتهای لازم مدیریتی و در واقع جانشینپروری برای مدیران نسل ابتدایی انقلاب صورت نگرفته است؟ چرا آنقدر مدیر دانا و توانا در کشور تربیت نشدهاند که امروز و در شرایط حساسی که کشور در بخشهای مختلف به آن روبهروست دچار چنین وضعیت نابسامانی نباشیم؟ امروز چند نفر به جای چهرههای برجستهای چون بهشتیها، مطهریها و مفتحها و... تربیت شدهاند؟ امروزه چند نفر به جای باکریها و سلیمانیها و همتها و... تربیت شدهاند؟ امروز چه تعداد استاد روابط عمومی؛ حقوق؛ مدیریت؛ اقتصاد؛ روانشناسی؛ ادبیات؛ فیزیک؛ نظیر پروفسور: حمید نطقی؛ ایرج گلدوزیان؛ سیدمهدی الوانی؛ باقر قدیری اصلی؛ علیمحمد کاردان؛ جلیل تجلیل؛ محمود حسابی و... تربیت کردهایم که سکان اداره کشور در بخشهای گوناگون را به دست بگیرند؟ چرا شعاع دایره مدیریت کشور آنقدر کوچک گرفته شده که امروز با برگزاری مناظرههای انتخاباتی به چه کنم چه کنم در انتخاب یک رییسجمهور همه چیز تمام گرفتار شدهایم؟ در واقع بزرگترین آفت تقسیم مدیران و نخبگان جامعه به خودی و غیرخودی همین است که امروز شاهد هستیم. تمام این 7 نفر کاندیدا بسیار عزیز، محترم و متخصص هستند و قصد این نوشتار تعرض به ویژگیهای این افراد نیست. اما واقعا این چهرهها با این ویژگیها که در جریان مناظرات از آنها بروز میکند آیا میتوانند در قد و قواره یک مدیر کاریزماتیک بینالمللی مقتدر نیز ظاهر شوند؟ کدامیک از این 7 نفر در جهان فرهنگ و علم و سیاست و اقتصاد مشهور خاص و عام هستند و میتوانند به مطالبات مردم در حوزههای گوناگون پاسخی درخور دهند؟ کدام یک از این 7 نفر انسانهایی جهانی هستند و تاکنون چه تاثیری بر روندها و جریانات جهانی در عرصههای مختلف داشتهاند؟ بحران مدیریت و تربیت مدیر و جانشینپروری در جامعه امروز ما و در هزارهای که بشر، مرزهای علم و تکنولوژی را به سرعت در مینوردد، زخم بزرگی است که حاکمیت حتما باید برای آن واقعا فکری اساسی و اصولی کرده و آن را مداوا کند. آقایان تصمیمساز و تصمیمگیر ضروری است، امروز مدیرانی در معیار جهانی برای حرکت کشور در مسیر توسعه تربیت کنید؛ چرا که اگر امروز برای این ضرورت اقدامی نشود، فردا دیر است. این روند نه تنها در انتخابات ریاستجمهوری بلکه در سایر شؤون کشور نیز قابل مشاهده است. در انتخابات شورای شهر هم همین داستان به چشم میخورد. تعداد افراد متخصص در این انتخابات به اندازهای اندک است که دلسوزان کشور را نسبت به دورنمای مدیریت کشور در افق پیش رو نگران میکند. مدیرانی که به سن 70 تا 80 سالگی رسیدهاند، اما انگار هیچ جایگزینی برای آنها تربیت نشده است.