تلاش برای قانونمند کردن بازار ارزهای دیجیتال
سازمان امور مالیاتی پیشنهاد کرده تا از فعالان حوزه رمزارز و صرافیهای رمزارزی مالیات دریافت شود. در این صورت علاوه بر اینکه این افراد قابل شناسایی خواهند بود فعالیتهای صورتگرفته از سوی آنان نیز شفاف خواهد شد. این موضوع نشان میدهد هرچند هنوز هیچ مصوبه قانونی برای قانونی شدن فعالیت رمزارزها وجود ندارد و نحوه فعالیت فعالان حوزه تبادل رمزارز نیز با چالشها و نگرانیهای خاص خود مواجه است اما به نظر میرسد اگرچه بخشهایی از کشور از فعالیتهای حوزه رمزارز استقبال نمیکنند و نسبت به آن نگران هستند اما بخشی دیگر از کشور معتقدند که باید این فعالیت قانونی شود تا بتوان بر آن نظارت کرد. سازمان امور مالیاتی با تهیه گزارشی پیشنهاد کرده است که در ابتدا با تصویب قوانین مشخص، مجوز فعالیت صرافیهای اختصاصی رمزارز بهطور رسمی صادر شده و اجازه هرگونه خرید و فروش ارزهای دیجیتال و تبدیل آن به پول رایج به این صرافیها داده شود. طبق این پیشنهاد کیف پولهای مجازی فقط در نزد این صرافیها افتتاح شده و کلیه معاملات خارج از این صرافیها نیز قاچاق محسوب شود. در گزارش تهیهشده از سوی سازمان امور مالیاتی تاکید شده است که باید کلیه فعالان این حوزه و صرافیهای رمزارز ملزم به خوداظهاری کلیه معاملات خود و مشتریانشان به سازمان امور مالیاتی کشور شوند و در صورت خودداری از آن جرایم و مجازاتهای سنگین برای آن پیشبینی شود. در این گزارش که در روزهای پایانی دولت دوازده تهیه شده است پیشبینی شده با توجه به حجم بالای نقدینگی در کشور و ریزش شدید قیمت سهام بازارهای بورس و بیم احتمال کاهش قیمت سکه و طلا احتمال هجوم به بازارهای ارزهای دیجیتال با رویکرد حفظ ارزش سرمایه افراد وجود خواهد داشت. در سه ماهه پایانی دولت روحانی فشار بر صرافیهای رمزارزی افزایش یافت، از یک سو انتشار خبر تهیه لیستی از سوی بانک مرکزی برای فیلتر صرافیهای رمزارزی فعال در سطح کشور و از سوی دیگر محدودیت پرداختیارها در ارایه خدمات به کسب و کارهایی که نماد اعتماد ندارند موجب شد تا بسیاری از فعلان این حوزه نگران چگونگی فعالیت خود شوند.
فعالان عرصه مبادلات ارز دیجیتال بهصورت کامل شناسایی شوند
در این گزارش پیشنهاد شده است تا فعالان عرصه مبادلات ارز دیجیتال به صورت کامل شناسایی شوند در این صورت میتوان بر این بازار نظارت بیشتری کرد. هر چند تاکنون نیز صرافیهای رمزارزی که به صورت شفاف فعالیت میکنند سعی کردهاند به طرق مختلف خود را ثبت کرده باشند. طبق این گزارش عمده مبادلات این ارزها با ثبتنام و افتتاح حساب یا ایجاد کیفپول مجازی در نزد صرافیهای شناختهشده حقیقی یا حقوقی داخل کشور صورت میگیرد که مجوز درگاه پرداخت اینترنتی خود را از شرکتهای پرداخت یا تحت نظارت شاپرک دریافت کردهاند و بعضی از آنان نیز نماد اعتماد الکترونیکی خود را از مرکز توسعه تجارت الکترونیکی و نشان ملی ثبت رسانههای دیجتال را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یا مجوز فعالیت از سازمان نظام صنفی رایانهای استانها دریافت کردهاند. طبق پیشنهاد مطرحشده در گام نخست باید اطلاعات هویتی این صرافیها ارز دیجیتال از سازمانهای مذکور و سایر نهادهای مرتبط دریافت شود. همچنین باید اطلاعات مشتریان این صرافیها نیز از آنان دریافت شود. در این گزاش پیشبینی شده تا اطلاعات مشتریان، میزان تراکنش و معاملات اشخاص در این صرافیها از آنان دریافت شود. همچنین شناسایی سایر اشخاص فعال در این زمینه که به صورت حرفهای و بدون ثبت اطلاعات هویتی و از طریق صرافیهای غیرمتمرکز و بهطور ناشناس فعالیت میکنند میتوان با تصویب قوانین لازم و الزام بانکهای کشور نسبت به تعیین حد نصاب انجام تراکنشهای بانکی در اجرای ماده ۱۰۴ آییننامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی اقدام کرد.
شرح روشهای دریافت مالیات
در این گزارش روشهای دریافت مالیات از فعالان حوزه رمزارز نیز پیشنهاد شده است، طبق این گزارش میتوان اقدام به اخذ مالیات بر عایدی سرمایه مشابه مالیات بر عایدی سرمایه ارزهای واقعی کرد یا مالیات مقطوع از معاملات و تبدیل رمزارزها به پول رایج دریافت شود. اخذ مالیات تحت عنوان مالیات مشاغل خرید و فروش رمزارز مانند مالیات شغلی معاملات ارزهای واقعی با اعمال حد آستانه در معاملات اشخاص یکی دیگر از راهکارهای پیشنهادی برای دریافت مالیات از فعالان این حوزه است.
مالیات بر ارزهای دیجیتال مانع رشد بیتکوین میشود
این در حالی است که تا به امروز بارها زمزمههایی از مالیات بر داراییهای ارز دیجیتال در کشورهای مختلف و به خصوص ایالت متحده شنیده شده و هر بار با واکنش بازار و کاهش قیمت بیتکوین همراه بوده است. همچنانکه چند هفته پیش نیز اعضای مجلس سنای ایالات متحده طی درباره کلیات بسته زیرساختی و لایحه اخذ مالیات از رمزارزها صحبت کردند. هدف از این لایحه دریافت مالیات ۲۸ میلیارد دلاری از صنعت رمزارزها برای تامین بودجه مورد نیاز به منظور بهبود زیرساختهای ایالات متحده عنوان شد. با وجود این، چند سرمایهگذار بزرگ بازار رمزارزها معتقدند، تصویب قانون مالیات بر ارزهای دیجیتال مانع از رشد این بازار میشود. مارک کوبان، سرمایهگذار میلیاردر، منتقد سابق و حامی فعلی رمزارزها معتقد است که قوانین مالیاتی شامل قانون زیرساخت یکهزار میلیارد دلاری به رشد بازار رمزارزها ضربه میزند. این میلیاردر در گفتوگو با واشینگتن پست اعلام کرد که این قوانین میتواند موتور رشد بیتکوین و بازار رمزارزها را متوقف کند و اتفاقی همانند چیزی که برای تجارت الکترونیک در سال ۱۹۹۵ افتاد را رقم بزند. کوبان اضافه کرد این اقدام همچنین مشابه نظارت بر ایجاد وبسایتها در دههها قبل است، چرا که برخی مردم در ابتدا تصور میکردند که کار پیچیدهای است و نمیدانستند نتیجه این کار چه میشود. قانون مالیات رمزارزها شامل یک قانون زیرساختی سناست که در آن تعریف وسیعتری از کارگزار میشود و در آن هر طرفی که مسوول فراهم کردن خدمات انتقال دارایی دیجیتال به فرد دیگری باشد، کارگزار نامیده میشود. برخی دیگر از فعالان فضای کریپتوکارنسی هم نگرانی خود را به اشکال مختلف بیان کردهاند. با توجه به اینکه در این قانون، ماینرها و اعتباردهندگان شبکه نیز به عنوان کارگزار شناخته میشوند، این موضوع موجب اعتراض این دو دسته شده است. اتحادیه بلاکچین، کوینبیس، کوینسنتر، ریبیتکپیتال و اسکوار در بیانیه مشترک نگرانی خود را از این قانون ابراز کرده و گفتند این یک الزام ناکارامد برای تکنولوژی رمزارز است. بسیاری از سرمایهگذاران بازار رمزارز نیز به پشتیبانی از مارک کوبان درآمدهاند. پائولو آردوینو، مدیرعامل صرافی رمزارز بیتفاینکس در این رابطه میگوید: «این قانون پتانسیل نابود کردن معاملات رمزارزها را دارد.» جک دورسی، مدیرعامل توئیتر هم با ابراز نگرانی خود در این رابطه اعلام کرد که این قانون میتواند موجب تحولاتی خارج از ایالات متحده نیز بشود.
سپتامبرهای پر از رکود بیتکوین
دادههای تاریخی نشان میدهد که عملکرد قیمت بیتکوین در ماههای سپتامبر گذشته بیرمق بوده؛ این در حالی است که ماه جاری ممکن است با سپتامبرهای گذشته متفاوت باشد. به گزارش کوین تلگراف، بیتکوین ۱۰ روزی است که در تلاش برای عبور از ۵۰ هزار دلار و تثبیت قیمت در بالای این محدوده است. روز جمعه بارقههای امید در بازار بیتکوین دیده شد و ارز دیجیتال شماره یک بازار توانست ۵۰ هزار را بشکند. عموماً نوسانات بیتکوین مبتنی بر چرخههای قیمت بوده است. با نگاهی به الگوهای قیمت بیتکوین در ماههای سپتامبر میتوان به درکی کلی از نوسانات این ارز دیجیتال رسید. از نظر تاریخی، سپتامبر ماهی بوده است که بیتکوین عملکرد چندان چشمگیری از خود به جای نگذاشته است. از سال ۲۰۱۳، این ارز دیجیتال تنها در دو ماه سپتامبر صعود داشته است؛ یکی سپتامبر ۲۰۱۵ و دیگری سپتامبر ۲۰۱۶. در این ماهها هم حداکثر جهش بیتکوین ۶ درصد بوده که میتوان آن را یک ماه کمنوسان در نظر گرفت. پیت هیومستن، از مدیران ارشد کراکن اینتلجنس که شاخه تحقیقاتی صرافی کراکن است، در مورد روند قیمت بیتکوین در ماههای سپتامبر میگوید: «از لحاظ تاریخی، بیتکوین بدترین عملکردهای خود را در ماههای سپتامبر ثبت کرده است. این ارز دیجیتال سه هفته است که در مرز ۵۰ هزار دلار قرار دارد. عبور قیمت بیتکوین از این سطح که از نظر روانی پراهمیت به حساب میآید، میتواند علاقه معاملهگران به بازار را تجدید کند و قیمت آن را به ۶۰ هزار دلار برساند.» حقیقت اینجاست که چهار سپتامبر از پنج سپتامبر گذشته، ماهی قرمز برای بیتکوین بوده است؛ این یعنی این ماه، ماهِ رکود قیمت بیتکوین است. از سوی دیگر، پس از اعلام خبر خرید ۱.۵ میلیارد دلار بیتکوین توسط شرکت تسلا و پذیرش این ارز دیجیتال به عنوان یک روش پرداخت و به تبع آن، رشد قیمت بیت کوین، ۵۰ هزار دلار یکی از پراهمیتترین مقاومتهای پیش روی پادشاه ارزهای دیجیتال تبدیل شده است. اوایل سپتامبر جاری، بیتکوین موفق شد از ۵۰,۰۰۰ دلار عبور کند، ولی این رشد دوام چندانی نداشت. هانین نصیر، تحلیلگر ارشد بخش تحقیقاتی صرافی اوککس، در این باره میگوید: «با توجه به شرایط فعلی بازار، تلاش بیتکوین در محدودهای زیر ۵۰ هزار دلار، مثل جنگی است که خریداران باید در آن پیروز شوند تا بتوانند پس از آن به ۶۰ هزار دلار چشم بدوزند. بهاحتمالزیاد، سرعت رسیدن قیمت از ۵۰ هزار به ۶۰ هزار دلار، بسیار بیشتر از رسیدن قیمت از ۴۰ هزار به ۵۰ هزار دلار خواهد بود.»
آلتکوینها مانع بیتکوین ۱۰۰ هزار دلاری؟
قیمت بیتکوین در رسیدن به ۵۰ هزار دلار چندان موفق عمل نکرده است ولی همچنان به تلاش خود برای عبور از این سطح ادامه میدهد. در همین زمان آلتکوینهایی مثل اتر، کاردانو و سولانا توانستند سودهای قابلتوجهی را عاید سرمایهگذارانشان کنند. طی یک هفته گذشته قیمت بیتکوین چیزی در حدود ۷ درصد نوسان داشته است. در سوی دیگر سولانا، اتر و کاردانو بهترتیب ۷۴، ۲۷ و ۱۶ درصد رشد را ثبت کردند. در این میان، سولانا و کاردانو موفق شدند اوجهای پیشین خود را بشکنند. رشد شدید قیمت آلتکوینها باعث شده است تا شاخص سلطه بیتکوین بر بازار حتی تا زیر ۴۰ درصد پایین بیاید. در حال حاضر سلطه بیتکوین بر بازار ۳۹.۵ درصد برآورد میشود. این همان سطحی است که در ماه ژوئن سال ۲۰۱۸ هم شاهدش بودیم. جانی لایو، مدیرعامل صرافی کوکوین، در مصاحبهای گفت: «درک نحوه رقابت اتر و دیگر آلت کوینها با بیتکوین برای سرمایهگذاران تازهوارد مهم است. از سوی دیگر، مهم است که بدانیم آنهایی که مدتهاست در بازار فعالیت دارند، چه رفتاری از خود نشان میدهند. بدون رشد و شکوفایی آلتکوینها، پذیرش عمومی ارزهای دیجیتال میسر نمیشود. بسیاری از فعالان بازار تصور میکنند که در شرایط فعلی بازار، رشد چند برابری ارزش آلتکوینها محتملتر است.» با وجود این، با توجه به نوسانات بیتکوین در ماههای گذشته، میتوان گفت سرمایه زیادی وارد بازار شده است که خودش نشان میدهد سرمایهگذاران نهادی در این نوسانات نقش داشتهاند. با توجه به تمام عواملی که گفته شد، شاید سپتامبر ۲۰۲۱، ماهی متفاوت برای بیتکوین باشد و بتوان راه آن را از دیگر سپتامبرها جدا کرد.