کرونا بهداشت روانی ۵۰ درصد جامعه را به مخاطره انداخته است

کرونا سلامت روان شهروندان و گروه‌های در معرض خطر مانند کادر بهداشت‌ و درمان، بازماندگان قربانیان کرونا، بیماران زمینه‌ای، کودکان وسالمندان که حدود ۵۰ درصد جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند، تحت تاثیر قرار داده و با مخاطره روبرو کرده است. رییس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور با بیان این مطلب گفت: نزدیک به ۲۰ ماه از شیوع ویروس کرونا به عنوان یک بحران که تمامی ابعاد زندگی اجتماعی، فرهنگی، روانی و ارتباطی انسان را تحت تاثیر قرار داده است، می‌گذرد و به عنوان یک پاندمی (همه‌گیری) آثار و نتایج درازمدتی به همراه خواهد داشت. 

محمد حاتمی با تاکید بر ضرورت تشکیل کمیته ویژه سلامت روان در ستاد ملی مقابله با کرونا ادامه داد: با شیوع این بیماری، ستاد ملی مقابله با کرونا باید یک کمیته ویژه برای سلامت روان تشکیل داده و عوارض روانی این واقعه را پشتیبانی می‌کرد. او توضیح داد: با تجربه یک بحران در جامعه و تضعیف سلامت روان باید تمهیداتی اندیشیده و تاثیرات روانی بحران کاهش داده شود که در حال حاضر با دستور ریاست‌جمهوری این وظیفه با تشکیل یک کمیته اجتماعی پیگیری خواهد شد. 

حاتمی همچنین با اشاره به تاثیر انگ بر دریافت خدمات سلامت روان اظهار داشت: ۲۰ سال پیش دریافت خدمات روانشناسی و مراجعه و مشورت با مشاوران یک انگ تلقی شده و مراجع، بیمار، مجنون و شیدا تصور شده و به این دلیل از مراجعه به مراکز مشاوره و روانشناسان اجتناب می‌کرد. او ادامه داد: در سال‌های اخیر به دلیل فرهنگ‌سازی در این زمینه، وضعیت کلان‌شهرها تغییر یافته و هفت هزار روانشناس در سراسر کشور با حضور مراجعان مختلف که در خصوص مسائل متعدد نظیر چگونگی برخورد و ارتباط با فرزندان، ارتقاء کیفیت زندگی و سلامت روان گفت‌وگو می‌کنند، فعال بوده و در این رابطه فرهنگ‌سازی باید تداوم داشته باشد. 

رییس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور خاطرنشان کرد: براساس تعریف سازمان بهداشت جهانی، صرفا اختلالات روانی مستلزم مراجعه به روانپزشک نبوده و مراجعه به مشاوران و دستیابی به سلامت روان در حقیقت به «افزایش سطح کیفی زندگی» تعبیر می‌شود.

      روانشناس جزو سفره مردم باشد

او تاکید کرد: روانشناس جزو سفره مردم است و شهروندان در تمامی امور اعم از فعالیت‌های آموزشی، فرهنگی، اجتماعی می‌توانند با روانشناسان مشورت کنند. حاتمی یادآور شد: با شیوع ویروس کرونا هم ابتلا به این بیماری یک انگ تلقی شده و مردم ابتلا به کرونا را پنهان می‌کردند، مرگ ناشی از این بیماری در تشییع جنازه و خاک‌سپاری مخفی و کووید۱۹ یک بیماری ناشناخته بود. امروز اما با فرهنگ‌سای در این زمینه، این مساله تغییر کرده است. رییس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور افزود: علت اصلی این نگرش (برچسب) در خصوص مشکلات روانی، کمبود سواد سلامت روان در جامعه است. سلامت روان به سلامت رفتار، سلامت ارتباطات اجتماعی، کیفیت زندگی و آرامش تعبیر می‌شود و این تعریف باید در کشور نهادینه شود.

 او تاکید کرد: امروز سوگ کرونا، عدم برگزاری مراسم عزاداری توسط بازماندگان قربانیان کرونا و عدم برون‌ریزی عاطفی هم سلامت روان جامعه را تحت تاثیر قرار داده و این مسائل باید مورد توجه قرار بگیرد. به گفته این روانشناس، کارشناسان، مسوولان جامعه و رسانه‌ها وظیفه آموزش و اطلاع‌رسانی در این حوزه را داشته و باید سواد سلامت روان را در کشور افزایش دهند. او با اشاره به هفته سلامت روان گفت: مراجعه به روانشناس محدود به اختلالات روانی نبوده و به منظور ارتقاء سلامت روان، کیفیت زندگی، سلامت رفتار و ارتباطات اجتماعی باید از کارشناسان این حوزه بهره جست.

      نگاه درمان‌محور

در سیاست‌گذاری کشور باید تغییر کند

حاتمی تاکید کرد: پیشگیری مقدم بر درمان است، اما در حال حاضر نگاه سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان کشور عمدتا درمان محور استو این نگرش باید تغییر یابد. ساخت مراکز بهداشت و درمان، تجهیزات خدمات درمانی و ارایه خدمات پزشکی از الزامات یک جامعه، اما پیشگیری مقدم بر درمان است.

 رییس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری بر اهمیت پیشگیری ادامه داد: برای پیشگیری از اختلالات روانی هم باید سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی شود، بودجه اختصاص یافته و ساختارهای ملی ایجاد شود. مردم تحت آموزش عمومی قرار بگیرند و مهارت‌های زندگی آموزش داده شود. او افزود: فرزندپروری، کنترل خشم، استرس، سبک زندگی کرونایی، سبک زندگی سالم برای توانمندسازی و تاب‌آوری مردم امروز به ویژه با تحمیل فشارهای روانی کرونا ضروری است. 

به گفته حاتمی، با افزایش سواد سلامت روان، مهارت‌های فردی و اجتماعی، تاب‌آوری اجتماعی هم به ویژه در مقابل بحران کرونا افزایش یافته و این مهم بر سلامت روان شهروندان تاثیرگذار خواهد بود. به گزارش ایرنا، هفته سلامت روان از ۱۸ تا ۲۴ مهرماه با شعار «سلامت روان در جهان نابرابر» و «همکاری با یکدیگر برای ایجاد تغییر» برگزار می‌شود. بهداشت روانی یا سلامت روان به معنی وجود بهزیستی روانشناختی یا عدم وجود بیماری روانی است و وضعیت سلامت روان به کسی اطلاق می‌شود که عملکردش «در سطح قابل‌قبولی از تنظیم عاطفی و رفتاری» باشد.