بیتکوین در برابر تورم مقاوم نیست
سقوط اخیر قیمت بیتکوین با یکی از نقاط قوت بسیار مهم آن، یعنی مقاومت در برابر تورم، در تضاد است. ضدتورمیبودن باعث میشود وقتی ارزهای فیاتی مانند دلار ارزش واقعی خود را از دست میدهند، فعالان بازار به سرمایهگذاری در داراییهایی مانند بیتکوین فکر کنند؛ اما حالا که تورم در امریکا به اوج خود در ۴۰ سال گذشته رسیده است، بیتکوین رشد نمیکند.
اداره آمار نیروی کار امریکا، آمار و ارقام مربوط به شاخص هزینههای مصرفکننده (CPI) را در حالی بهروز کرد که این شاخص نشان میدهد تورم در ایالاتمتحده به نرخ سالانه ۶.۸ درصد رسیده است. این بالاترین نرخ تورم سالانهای است که امریکا از ۱۹۸۲ تاکنون به خود دیده است؛ پس قطعاً اتفاق خوبی نیست. علاوه بر سایر پیامدها، رشد نرخ تورم هم یکی از عواقب وخیمی است که بسته کمکهزینه دولتی جو بایدن، رییسجمهور ایالاتمتحده، با نام «طرح بازسازی بهتر» به بار آورده است. با این اوصاف چه بر سر بازار سهام، طلا و بیتکوین خواهد آمد؟ قیمتها در والاستریت از قبل با تورم ۶.۷ درصدی تعیین شده بودند، به همین خاطر شاخص میانگین صنعتی داو جونز تاکنون تقریباً ثابت بوده است. افزایش قیمت طلا اندک، اما محسوس بود. بازار قراردادهای آتی طلا هم در شش ماه گذشته و با افزایش نگرانیهای مربوط به تورم، رشدی پرتلاطم، اما مناسب را تجربه کرد. در این میان بیتکوین که اکنون به ثباتی نسبی رسیده، در ۳۰ روز گذشته بیش از ۲۵ درصد از ارزش خود را از دست داده است. کاهش ارزش بیتکوین با یکی از نقاط قوت بسیار مهم آن، یعنی خاصیت ضدتورمی در تضاد است. ضدتورمیبودن باعث میشود وقتی ارزهای فیاتی مانند دلار ارزش واقعی خود را از دست میدهند، سرمایهگذاران پول خود را به بیتکوین اختصاص دهند. اما چرا حالا که تورمِ بزرگترین اقتصاد جهان به رکورد ۴۰ سال گذشته خود رسیده است، بیتکوین رشد نمیکند؟ دیوید موریس، از نویسندگان برجسته وبسایت کویندسک معتقد است ضدتورمیبودن بیتکوین صرفاً یک نظریه است. این ادعا میتواند قانعکننده باشد و ممکن است در آینده هم به واقعیت تبدیل شود. حتی میتواند یک دلیل منطقی برای این باشد که همین حالا وارد بازار بیتکوین شوید؛ اما این سازوکار در حال حاضر عملی نمیشود. او میگوید: «از لحاظ ساختاری میتوان قبول کرد که اگر پذیرش بیتکوین به همین شکل ادامه یابد، در نهایت چنین اتفاقی رخ خواهد داد. اگر شرکتها، اقتصادها و افراد در ابعاد گسترده، مقدار زیادی از ثروت و داراییهای خود را وارد بازار بیتکوین کنند، قیمت آن باثباتتر میشود، سیاست عرضه ثابت و محدود آن جذابتر به نظر میرسد و خطر اینکه با افزایش تورم بازار به دور خودش بچرخد و مجدداً قیمتهای قبلی را تجربه کند، کاهش مییابد. به همین دلیل است که برخی از مردم از طلا استفاده میکنند و دقیقاً به همین خاطر است که گاهی اوقات از بیتکوین با عنوان «طلای دیجیتال» یاد میشود.» نیک کارتر، سرمایهگذار و نویسنده وبسایت کویندسک، اخیراً با اشاره به این موضوع گفته است که اگر مردم بیتکوین را مانند طلا بپذیرند، قیمت آن نسبت به سطوح فعلی ۱۰ برابر میشود؛ پذیرشی که چندان دور از انتظار نیست.
اگر بیتکوین یک دارایی ضدتورمی است، چرا گاهی سقوط میکند؟
با این حال اکنون چنین شرایطی نداریم. در حال حاضر قیمت بیتکوین به دلایلی که هیچ ارتباط مستقیمی با تورم ندارند، ناپایدار است و اگر تغییرات اخیر حاوی نکتهای باشد، نشان میدهند که این عوامل، با اختلاف، قدرتمندتر از ماجرای «طلای دیجیتال» هستند. اول از همه باید به این نکته توجه کرد که روند بیتکوین تقریباً برای دو سال صعودی بوده است. با یک حسابوکتاب ساده و درنظرگرفتن عواملی مانند «بازگشت به میانگین» یا «جاذبه هیجانی کسب سود در سطوح بالاتر»، میشد به این نتیجه رسید که اصلاح بیتکوین اجتنابناپذیر بوده است. این موضوع تا حد زیادی درست است؛ چراکه بیتکوین همچنان یک دارایی کاملاً ریسکپذیر محسوب میشود که سرمایهگذاری در آن خطرات خاص خود را دارد. اینکه ارزش کل بازار بیتکوین نزدیک به ۱ تریلیون دلار است، بهخاطر پذیرش فعلی آن نیست؛ بلکه نشاتگرفته از سناریوهایی است که پیشبینی میکنند قیمت آن در آینده رشد خواهد کرد. هر دارایی ریسکپذیری در برابر بیاعتمادی بازار آسیبپذیر است. برای مثال، ارزش سهام شرکت تسلا که تا حد زیادی با اختراعات ایلان ماسک در حوزه هوش مصنوعی گره خورده، در ۳۰ روز گذشته تقریباً بهاندازه بیتکوین کاهش یافته است.
نشانههایی از رکود در چین در حال ظهور است
این مساله به نگرانیهایی مربوط میشود که نسبت به قدرت اقتصاد به وجود آمده است؛ بهخصوص اینکه بخش اعظمی از این اقتصاد خارج از ایالاتمتحده قرار دارد. بهطور ویژه، آمارهای مربوطبه چین نشان میدهد که نشانههایی از رکود در این کشور در حال ظهور است؛ رکودی که میتواند تأثیرات مهمی بر اقتصاد جهان بگذارد. میزان بدهی شرکتهای این کشور و سایر اهرمهای مالی که به افزایش تورم منجر میشوند، حتی بدون درنظرگرفتن اهرمهای مالی مربوط به قیمت سهام این شرکتها، بهشکل فراگیر به اوج خود رسیدهاند. در نتیجه میتوان گفت که همهچیز اندکی متلاطم است و این روند میتواند بدون جلبتوجه و در جهات مختلفی پیش برود. یک شوک نزولی بزرگ میتواند باد خیلی از داراییهای آیندهمحور را خالی کند و برخی از سرمایهگذاران هم در تلاشاند تا با کاهش ریسک سبد خود، بهنوعی در طرف امن بازار قرار بگیرند. نظریه ضدتورمیبودن بیتکوین ناخوشایندترین حقیقت علم اقتصاد و امور مالی را نشان میدهد؛ اینکه اثبات قطعی چرایی وقوع هر حادثه بسیار سخت است. تقریباً هیچوقت نمیتوان یک «تجربه کنترلشده» داشت؛ شرایطی که در آن جابهجایی یک متغیر در یک زمان مشخص اتفاق میافتد و همین باعث میشود تا بتوان تأثیر خاص آن متغیر را بررسی کرد. شرایط ایدهآل برای سنجش و تأیید ضدتورمیبودن بیتکوین، این است که تقریباً چیزی جز تورم وجود نداشته نباشد؛ وضعیتی که آن را هرگز در دنیای واقعی تجربه نخواهیم کرد. در عوض تقریباً برای هر سوال اقتصادی یا مالی چندین متغیر وجود دارد؛ متغیرهایی که ممکن است متخصصان هم اطلاعی از وجود آنها نداشته باشند. پیشبینی آینده به متغیرهای مناسبی بستگی دارد که متخصصان تصمیم میگیرند روی آنها تمرکز کنند. در مساله بیتکوین اما، حداقل در حال حاضر به نظر نمیرسد که تورم داستان موردعلاقه بازار باشد.
محقق ارزهای دیجیتال: بیتکوین در برابر تورم مقاوم نیست
در عین حال، لوکاس اوتومورو، محقق ارزهای دیجیتال، گفته است سقوط قیمت بیتکوین همزمان با انتشار خبر افزایش تورم در امریکا، نشان میدهد که این دارایی چندان هم در برابر تورم مقاوم نیست. او گفته است افزایش حجم برداشتهای بیتکوین از صرافیها نشان میدهد که سرمایهگذاران فعلاً میخواهند بیتکوینهای خود را نگه دارند. لوکاس اوتومورو، مدیر تحقیقات شرکت اطلاعاتی «IntoTheBlock»، اخیراً این نظریه را که بیتکوین بهخاطر عرضه محدود ۲۱ میلیون واحدی خود یک دارایی ضدتورمی محسوب میشود، زیر سوال برده است. اوتومورو در خبرنامهای که این شرکت بهتازگی منتشر کرده، به این موضوع اشاره کرده است که سقوط اخیر قیمت بیتکوین با رشد شدید نرخ تورم در امریکا مصادف شده است. اوتومورو نوشته است: «با آشکارشدن نشانههای افزایش تورم، سرمایهگذاران شناختهشده زیادی مانند پال تودور جونز تصور میکردند که بیتکوین محافظی در برابر تورم است. عملکرد ضعیف بیتکوین در روزهای اخیر، احتمالاً باعث میشود امید سرمایهگذاران نهادی به آن به عنوان مانعی در برابر تورم کاهش یابد.» او در توییتر خود به این موضوع اشاره کرد که روز جمعه ابتدا قیمت بیتکوین افزایش یافت؛ اما پس از آنکه آمار مربوط به شاخص هزینههای مصرفکننده در امریکا منتشر شد و نشان داد که تورم در این کشور رشد کرده است، قیمت بیتکوین مجدداً کاهش یافت. محقق IntoTheBlock در این باره گفته است: «در حال حاضر بیتکوین قدمبهقدم شاخص «S&P500» را دنبال میکند. بعد از اینکه ساعت 8:30 صبح، آمار مربوط به هزینههای مصرفکننده و تورم منتشر شد، بیتکوین ۲ درصد رشد کرد، اما با بازشدن بازارها مجدداً سقوط کرد. این مساله برای نظریه ضدتورمیبودن بیتکوین خوشایند به نظر نمیرسد.» اوتومورو گفته است به نظر نمیرسد که تمام معیارهای بازار بیتکوین نزولی باشند. طبق گفتههای او، خروج هفتگی بیتکوین از صرافیها به بیشترین حد خود در پنج ماه گذشته رسیده است، بهطوری که در هفت روز گذشته نزدیک به ۳ میلیارد دلار بیتکوین از صرافیهای متمرکز خارج شده است. سرمایه خارجشده از صرافیها میتواند یک نشانه صعودی باشد، چراکه نشان میدهد سرمایهگذاران میخواهند بیتکوینهای خود را حفظ کنند.