استفاده از خدمات روانشناسی و مشاوره اولویت ملی باشد
رییس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور با اشاره به ضرورت استفاده از خدمات این حوزه با توجه به شیوع دو ساله کرونا گفت: استفاده از خدمات روانشناسی و مشاوره در شرایط کنونی باید اولویت ملی باشد.محمد حاتمی درباره خصوصیات رفتاری کودکان زیر سه سال (متولدین دوران کرونا) اظهار داشت: شکل‌گیری رفتار اجتماعی کودکان متاثر از عوامل متعددی اعم از آداب و رسوم، سنت‌ها، ارتباطات اجتماعی و همچنین نقش هر یک از این عناصر در جامعه است. در حقیقت این عوامل به عنوان الگو و مولفه‌های تاثیرگذار شکل‌گیری شخصیت، رفتار اجتماعی کودکان را شکل می‌دهند. او ادامه داد: براساس دیدگاه روانشناسی هم طرح‌واره‌های رفتار سالم یا طرح‌واره‌های رفتاری عمدتا در دوران کودکی و نوجوانی شکل گرفته و متولدین دوران کرونا جهان پیش از کووید۱۹ (پیش از اسفند۹۸) را تجربه نکرده و بر این اساس ادراکی متفاوت از جهان خواهند داشت.: جهان پیش از کرونا مملوء از صمیمیت، دوستی، روابط اجتماعی نزدیک و چهره به چهره، آداب و رسوم ایرانی، فرهنگی، دینی و مذهبی بود، همه‌گیری کرونا اما همه این مولفه‌ها را تحت تاثیر قرار داد. حاتمی افزود: از منظر روانشناختی، تغییر سنت‌ها در یک کشور دشوار است. تغییر و تحول در سنن یک جامعه در حقیقت نیازمند تحول در تمامی رفتارهای اجتماعی، اقتصاد و فرهنگ بوده و این امر به سهولت اتفاق نمی‌افتد. همه‌گیری کرونا اما فرهنگ و سنن جوامع را هم با تغییر در خرده فرهنگ‌ها و رفتارهای اجتماعی به سرعت دگرگون کرد. رییس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور اضافه کرد: متولدین این دوران از طرح‌واره‌های موردنیاز (که باید زیربنای رفتار سالم در آینده باشد) محروم مانده و این مساله باعث تاثیرات مخربی در آینده رفتاری این کودکان شده و ارتباطات فردی و اجتماعی این گروه را تحت تاثیر قرار خواهد داد. او عنوان کرد: رفتار همه گروه‌های جمعیتی متاثر از این واقعه خواهد بود، اما رفتار متولدین قبل از کرونا در دوران کودکی و نوجوانی شکل گرفته و بنابراین در این ایام صرفا تاثیر می‌پذیرد؛ اما متولدین دوران کرونا که تنها عصر پاندمی را تجربه می‌کنند، در سال‌های آتی مشاهدات و تجارب امروز را انتقال داده و این امر از منظر روانشناسی می‌تواند خطرناک باشد. حاتمی با اشاره به دوران پساکرونا گفت: جهان پساکرونا با عصر قبل از بحران و همچنین دوران کرونا متفاوت است. در جهان پساکرونا متولدین قبل از این واقعه هم (که جهان پیش از کووید۱۹ را تجربه کرده‌اند) سردرگم بوده و برای بشر در سراسر دنیا مقصد مشخص نیست.
احتمال تشدید اختلالات روانی در دوران پساکرونا
حاتمی ادامه داد: برای نمونه، «دلهره» به عنوان یکی از ویژگی‌های دوران کرونا می‌تواند در دوران پساکرونا هم ادامه داشته باشد و مدیریت این احساس برای جمعیتی که قبل از کرونا زیسته و وضعیت اجتماعی پیش از بحران را تجربه کرده‌اند، به مراتب آسان‌تر از متولدین دوران پاندمی است. اوافزود: دلهره این کودکان (متولدین دوران همه‌گیری) به آینده منتقل شده و در سال‌های آتی کشور با جمعیتی روبرو می‌شود که دلهره و نگرانی، اضطراب و استرس را به همراه خواهد داشت. این خصائص می‌تواند منبع اختلالات روانی شده و در نتیجه کره زمین با اجتماعاتی روبرو شود که ویژگی‌های انسان سالم را نداشته باشد. به گفته این مسوول، با ورود به دوران پساکرونا این کودکان دچار برخی تعارضات اجتماعی و ابهامات شده و مسائل را با دیده تردید می‌نگرند.
راهکار چیست؟
حاتمی با تاکید بر اهمیت نقش والدین در این زمینه افزود: به پدر و مادرها توصیه می‌شود که «زمان» را از دست ندهند، جهان قبل از کرونا را برای کودکان توصیف کنند. این تعاریف می‌تواند آسیب‌های روانی - اجتماعی را در این زمنیه کاهش دهد. نقش خواهر و برادر نیز در این زمینه قطعا تاثیرگذار است. رییس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور افزود: فعالیت‌های جمعی هم باید بیش از گذشته مورد تاکید خانواده‌ها قرار گرفته و دید و بازدیدهای اجتماعی و خانوادگی به عنوان یکی از سنن ایران زمین، (حتی به صورت صوری) در صورت بهبود وضعیت بیماری، انجام شود. این آداب و سنن همچون دید و بازدیدهای نوروز از منظر روانی با تاثیرات مثبتی همراه است. برخی از فعالیت‌های مذهبی نظیر زیارت بقاع متبرکه هم به عنوان یک منبع معنوی قوی، روح و روان را سیراب و تاثیراتی ارزنده در رفتار و عملکرد آدمی خواهد گذاشت.
ضرورت راه‌اندازی رادیو مشاوره در صدا و سیما
حاتمی همچنین با اشاره به ضرورت راه‌اندازی رادیو مشاوره در صدا و سیما تصریح کرد: امروز باید آموزش این مباحث در اولویت رسانه ملی باشد. در حال حاضر یک نامه به منظور راه‌اندازی رادیو مشاوره زیرنظر سازمان نظام روانشناسی و مشاوره در صدا و سیما تنظیم و سازمان خواستار آموزش در زمینه هویت رفتارها، مدیریت زندگی و مهارت‌های زندگی است. این موضوعات همچنین در شبکه‌های مختلف اجتماعی، خبرگزاری‌ها و... نیز می‌تواند آموزش داده شود. او تاکید کرد: آموزش در شرایط کنونی باید در صدر کار رسانه‌های جمعی قرار بگیرد و در این راستا از ظرفیت سرمایه‌های اجتماعی از جمله روانشناسان و مشاوران هم استفاده شود.
