لزوم کنترل هیجان در بورس
بر پایه معاملات نخستین روز سومین هفته از اردیبهشت ماه، شاخص هم‌وزن با ۳ هزار و ۸۴۹ واحد افزایش به رقم ۴۲۶ هزار و ۳۲۲ واحد رسید؛ این در حالی بود که شاخص کل بورس تهران با افزایش ۱۴ هزار و ۷۸ واحدی به رقم یک میلیون و ۵۴۳ هزار واحد رسید.
همچنین دیروز بیش از ۱۰ میلیارد و ۵۲۴ میلیون سهم، حق تقدم و اوراق بهادار به ارزش ۷۵ هزار و ۴۵ میلیارد ریال در بورس اوراق بهادار تهران دادوستد شد. شاخص بازار اول افزایش ۱۲ هزار و ۱۸ واحدی و شاخص بازار دوم، افزایش ۲۳ هزار و ۷۴ واحدی را تجربه کردند. گروه فراورده‌های نفتی در جریان معاملات روز گذشته با ۶۴ هزار و ۱۲ معامله به ارزش ۸ هزار و ۴۳۸ میلیارد ریال در صدر گروه‌های بورسی نشست. همچنین، گروه خودرو با ۸۲ هزار و ۵۱۶ معامله به ارزش ۶ هزار و ۴۹۸ میلیارد ریال، گروه شیمیایی با ۴۸ هزار و ۷۰۷ معامله به ارزش ۳ هزار و ۹۴۵ میلیارد ریال، گروه بانک‌ها با ۳۵ هزار و ۲۵ معامله به ارزش ۳ هزار و ۶۳۶ میلیارد ریال و گروه فلزات اساسی با ۴۶ هزار و ۹۶۹ معامله به ارزش ۳ هزار و ۵۳۰ میلیارد ریال در صدر برترین گروه‌ها قرار گرفتند.
شرکت پالایش نفت اصفهان با یک هزار و ۹۰۹ واحد، شرکت پالایش نفت بندرعباس با یک هزار و ۶۲۰ واحد، شرکت گسترش نفت و گاز پارسیان با یک هزار و ۴۰۴ واحد، شرکت سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تأمین با یک هزار و ۳۹۲ واحد و شرکت پالایش نفت تهران با یک هزار و ۱۵۳ واحد بیشترین تأثیر مثبت را بر رشد شاخص کل داشتند.
در مقابل، شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران با ۳۱۹ واحد، شرکت ملی صنایع مس ایران با ۲۰۱ واحد، بانک پارسیان با ۱۸۸ واحد، شرکت کالسیمین با ۱۲۸ واحد و بانک خاورمیانه با ۶۹ واحد بیشترین تأثیر منفی را بر رشد شاخص کل داشتند.
نگاهی بر معاملات فرابورس
در جریان معاملات دیروز (شنبه، ۱۷ اردیبهشت ماه) شاخص کل فرابورس با افزایش ۱۵۷ واحدی به رقم ۲۱ هزار و ۷۲ واحد رسید.
همچنین، بیش از ۳ میلیارد و ۵۱۳ میلیون سهم، حق تقدم و اوراق بهادار به ارزش ۲۸ هزار و ۸۰۵ میلیارد ریال دادوستد شد. در جریان معاملات فرابورس ایران، شرکت پلیمر آریا ساسول با ۷۲ واحد، شرکت پالایش نفت لاوان با ۱۶ واحد، شرکت فرابورس ایران با ۱۱ واحد، شرکت پتروشیمی تندگویان با ۸ واحد و شرکت پتروشیمی زاگرس با ۷ واحد بیشترین تأثیر مثبت را بر رشد شاخص داشتند در مقابل، مجتمع جهان فولاد سیرجان با ۶.۷واحد، شرکت آهن و فولاد ارفع با ۶ واحد، شرکت صنایع پتروشیمی تخت جمشید با ۴ واحد، شرکت سرمایه‌گذاری مالی سپهر صادرات با ۳.۸ واحد و شرکت پخش البرز با ۳ واحد بیشترین تأثیر منفی را بر رشد شاخص داشتند.
احتمال اصلاح در بازار
بسیاری از کارشناسان انتظار داشتند تعطیلات پیاپی در هفته گذشته زمینه‌ساز درجا زدن بازار شود اما به نظر می‌رسد پیش‌بینی‌ها عمدتاً درست از آب درنیامد و بازار کماکان روبه‌جلو می‌تازد.
علی عصاری، کارشناس و فعال بازار سرمایه روند معاملات بورس را بررسی کرد و گفت: رشد ۱۴هزار واحدی شاخص کل و همچنین ۳۸۴۹ واحدی شاخص هم‌وزن در بورس دیروز نشان از رشد منطقی بازار بود که با رسیدن به انتهای بازار هم این روند کاهشی نشد.
وی ادامه داد: به‌طور قطعی می‌توان گفت در بازار دیروز پالایشی‌ها در مقایسه با سایر صنایع بهترین عملکرد را داشتند. شیمیایی‌ها، فراکاوی‌ها و همچنین غذایی‌ها عملکرد مطلوبی را به ثبت رساندند. در میان نمادهای حاضر در معاملات دیروز «شستا» حرکات معقولی را به ثبت رساند و نهایتاً با رشد ۲.۶درصدی و همچنین ۶۹۸واحد تأثیر مثبت در شاخص معاملات خود را به پایان برد. این کارشناس بازار سرمایه گفت: در مجموع کلیت بازار به غیر از خودرویی‌ها و بانکی‌ها که روند معاملاتی رنجی داشتند، در مسیری تعادلی حرکت کردند و رشد معقولی را به ثبت رساندند. در واقع شاخص کل و شاخص هم‌وزن همراه و همسو با هم حرکت کردند و وزن یکسانی در معاملات داشتند.
وی تشریح کرد: بیشترین ورود پول حقیقی به بورس و فرابورس در سه گروه «فرآورده‌های نفتی»، «فعالیت‌های کمکی به نهادهای مالی واسط» و «محصولات شیمیایی» رقم خورد در حالی که برآیند معاملات گروه‌های «فلزات اساسی» و «اطلاعات و ارتباطات» به نفع حقوقی‌ها تمام شد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد روند کنونی بازار همچنان ادامه یابد. اما انتظار می‌رود در معاملات یکشنبه اصلاحی جزئی در انتظار سهامداران باشد و با رسیدن به انتهای معاملات، روند بازار برای روزهای پیشرو مشخص شود.
بازار سرمایه در سال 1400 شرایط چندان مطلوبی را تجربه نکرد و با تداوم رکودی سنگین در زمستان گذشته، اسفندماه ۱۴۰۰ را نیز به اتمام رساند و به استقبال نخستین سال از قرن پانزدهم خورشیدی رفت.
بسیاری از کارشناسان بر این باور بودند که روند رکودی بازار سرمایه در سال جدید هم ادامه‌دار خواهد بود و سهامداران بهتر است انتظار تحولی چشمگیر را نداشته باشند. اما اتفاقاتی که در سال ۱۴۰۱ رخ داده حاکی از برگشتن ورق به نفع اهالی بورس است که توانسته بخشی از ضرر و زیان سنگین سهامداران (هرچند ناچیز) در دو سال اخیر را جبران کند.
اما عده‌ای از متخصصان اعتقاد دارند رشد شاخص کل در سال جدید نشات گرفته از بهبود اوضاع اقتصادی و متعاقباً فضای کسب و کار نیست که بتواند زمینه را برای ایجاد جهش‌های بلند و چشمگیر در بازار سرمایه فراهم کند. به باور این دسته از تحلیلگران حتی پولی هم که این روزها در بورس جریان داشته و باعث رشد دو برابری ارزش معاملات شده، متعلق به بازار سهام نیست و به همین دلیل اعتقاد دارند که این پول بالاخره دیر یا زود به خاستگاه اصلی خود باز خواهد گشت و اوضاع بازار به شرایطی که سهامداران در اسفند و بهمن ۱۴۰۰ شاهدش بودند بازمی‌گردد.
البته عده زیادی از تحلیلگران چنین نکته‌ای را اساساً مردود دانسته و هرگونه اظهارنظری در این راستا را برخلاف منافع بازار و سهامداران تلقی می‌کنند. به باور این دسته از فعالان و کارشناسان بازار سهام، رشد بازار به هر نحوی که شده می‌تواند به سود سهامدار تمام شده و قطعاً باید از آن استقبال کرد. برخی دیگر نیز پا را فراتر گذاشته و از دخالت دولت و سازمان بورس در جهت سبز شدن تابلوها نیز استقبال کرده و نسبت به هر تحرکی در راستای نقد این دست اقدامات را در تقابل و تعارض با منافع بازار و فعالانش می‌دانند.
بدون هیچ قضاوتی نسبت به دلیل رشد شاخص کل می‌توان گفت آنچه این روزها می‌تواند برای بازار مثبت و مفید فایده قرار گیرد باز ماندن درهای بازار و گوش سهامداران به روی منتقدان است. چراکه تجربه تابستان ۹۹ نشان داد که بی‌توجهی به اظهارنظرات منتقدان می‌تواند در نهایت به یک فاجعه ختم شود که نخستین و بزرگ‌ترین متضرران آن دقیقاً همان مردمی هستند که با فریب عده‌ای کارشناس نما تتمه سرمایه خود را در این شرایط رکود اقتصادی وارد بازاری کردند که با دستکاری توانسته بود روند رو به رشدی را تجربه کند.
