رشد بنیادین بازار سهام در فروردین ماه

محمدمهدی مومن‌زاده

ارزش بازار سهام در فروردین‌ ماه 1401 معادل 12.3 درصد افزایش یافته و به این ترتیب بعد از گذشت 8 ماه، ارزش این بازار به محدوده بالاتر از 6000 هزار میلیارد تومان رسیده است. ثبت رشد دورقمی برای بازار سهام در فروردین ماه بعد از هشت ماه صورت گرفته و در صورتی که طی اردیبهشت ماه نیز ارزش بازار تنها حدود 2 درصد رشد کند، بالاترین سطح ارزش بازار از شهریورماه 1399 تاکنون ثبت خواهد شد.

در کنار رشد قیمتی، وضعیت معاملاتی بازار سرمایه نیز در فروردین ‌ماه رونق محسوسی داشته است به شکلی که میانگین ارزش معاملات نرمال روزانه نسبت به ماه قبل تقریبا دو برابر شده و به رقم 4100 میلیارد تومان رسیده است که این رقم، بالاترین میزان معاملات در 8 ماه اخیر است.  نکته مهمی که در باب معاملات فروردین ماه و رشد آن باید در نظر گرفته شود، مساله اندازه معاملات است به شکلی که متوسط ارزش معاملات (ارزش معاملات تقسیم بر تعداد دفعات معاملات) در فروردین ماه به بالاترین سطح خود رسیده و رکورد جدیدی را ثبت کرده است. این موضوع به معنای آن است که سهامداران حقوقی و سهامداران عمده عملکرد فعالی در این ماه داشته‌اند و حمایت‌های خوبی برای حضور سهامداران خرد صورت گرفته است.

در رابطه با وضعیت بنیادین بازار سرمایه نیز باید توجه داشت که رشدهای اخیر در بهای جهانی انرژی و انواع کالاها، سهم زیادی در بهبود شرایط بازار داشته است و نسبت ارزش بازار سرمایه به  شاخص بهای جهانی کالاها در سطوحی کاملا جذاب و منطقی قرار دارد. البته مساله محدودیت‌های کرونایی در شانگهای (بزرگ‌ترین بندر جهان) و برنامه اتخاذ سیاست‌های انقباضی توسط فدرال رزرو، دو چالش مهم برای بازارهای جهانی در ماه‌های پیش رو محسوب می‌شوند.

در رابطه با روند سودآوری شرکت‌های بورسی نیز با توجه به شرایط فعلی بازارهای جهانی و قیمت‌ها، در یک برآورد اولیه انتظار می‌رود که تا پایان سال 1401 میزان سود مجمع شرکت‌ها (حاصل عملکرد سال قبل) به حدود 1000 هزار میلیارد تومان بالغ شود که این رقم معادل مجموع سودآوری 5 سال اخیر شرکت‌هاست. البته با توجه به روندهای فعلی، برای سال بعد انتظار ارقامی به مراتب بالاتر وجود دارد.

در نهایت نکته مهم دیگری که باید در مورد روندهای جهانی مورد نظر قرار بگیرد، مساله رشد چشمگیر قیمت‌ جهانی کالاهای خوراکی و محصولات کشاورزی است به شکلی که در ماه مارس، رشد ماهانه این شاخص برای نخستین‌بار طی 30 سال اخیر در محدوده بالاتر از 10 درصد قرار گرفته است. مجموع رشد شاخص قیمت خوراکی‌ها در دو ماه اخیر بیش از 17 درصد بوده است. با توجه به تداوم جنگ اوکراین و کاهش میزان محصولات در سال زراعی پیش رو، انتظار تداوم این روند در ماه‌های آینده وجود دارد.

با توجه به این شرایط و از آنجا که هنوز رشد قیمت جهانی محصولات خوراکی در بازار داخلی تخلیه نشده و قیمت‌های داخلی افزایش کمتری داشته‌اند، انتظار می‌رود که گروه‌های مربوطه در بازار سرمایه نظیر محصولات غذایی و زراعت، در ماه‌های آینده با افزایش محسوس درآمد و البته افزایش متناسب هزینه‌ها مواجه شوند. لازم به ذکر است که رشد قیمتی سهام در دو گروه مذکور هنوز از میانگین بازار سرمایه کمتر است و انتظار می‌رود در ماه‌های آینده این گروه سهم محسوسی در رشد بازار داشته باشد.