حسابکشی از دلالها
مهدی علیپور
تورم در اقتصاد ایران برای سالهای طولانی وجود داشته و در بسیاری از این سالها، دو رقمی بوده است. همین موضوع باعث شده بسیاری از تصمیمات در اقتصاد ایران بر پایه نرخ تورم انجام شود و حتی بسیاری سرمایهگذاریهای خود را نیز به این موضوع موکول کنند.
در بسیاری از کشورهای توسعهیافته، افراد برای آنکه پول و ثروت خود را افزایش دهند، به سراغ فعالیتهای مولد میروند. به این ترتیب که دولتها به سرمایهگذارانی که در تولید فعالیت میکنند تسهیلات بانکی، معافیتهای مالیاتی و حمایتهایی همچون زمین ارزان قیمت میدهند. در مقابل نیز اگر فردی بخواهد با دلالی و صرفا خرید و فروش سودی ببرد عملا امکان آن را نخواهد داشت. زیرا از سویی قیمتها تا حد زیادی ثابت است و منطقی نیست که فردی پول خود را به بازارهایی چون مسکن و خودرو ببرد تا در آینده از آن سود کند و از سوی دیگر با توجه به قوانین مالیاتی که وجود دارد، خرید و فروش در این حوزه هزینه زیادی برای دلالها خواهد داشت. در ایران اما ما شاهد آن هستیم که افرادی که بدون تولید ارزش افزوده جدید، صرفا در بازارهایی مانند مسکن و خودرو خرید و فروش میکنند بیشترین سود را به جیب میزنند و در مقابل، از تولیدکنندگان بیشترین مالیات و عوارض گرفته میشود. اگر میخواهیم اقتصاد ایران از این شرایط خارج شود، باید نگاه کلان به این حوزهها نیز تغییر کند. به این ترتیب که تلاش شود بیشترین حمایتها از تولیدکنندگان و افرادی که ارزش افزوده جدید خلق میکنند در دستور کار قرار گیرد و از سوی دیگر دلالان یا افرادی که بدون کار قصد سودآوری دارند، مجبور شوند بخشی از درآمد خود را به عنوان مالیات پرداخت کنند. یکی از مهمترین اصلاحاتی که باید در اقتصاد ایران در دستور کار قرار گیرد قطعا در همین حوزه معنا خواهد داشت.