سیل ِ«بیآبی» در غرب ایران
شهرکرد، همدان، ارومیه و...
گلی ماندگار|
در حالی قطعی آب در شهرکرد وارد دوازدهمین روز خود میشود که همدان و ارومیه هم به شهرهایی که قطعی آب در آن افزایش پیدا کرده است پیوستهاند. البته مسوولان میگویند این مشکل تا چند ماه دیگر حل میشود اما مساله اینجاست که در این چند ماه چه اتفاقی قرار است برای مردمی که حالا باید یا از چشمه آب بیاورند یا در صف آب تانکرهایی که آبرسانی میکنند بایستند، رخ دهد. قطعی آب آن هم در گرمای تابستان مسالهای نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت. در این شرایط افرادی هستند که بیمارند، افرادی که فرزندان کوچک دارند، افرادی که هر فشار عصبی یا تحمل بیش از حد گرما میتواند سیستم بدن آنها را به هم بریزد. اینها شوخی نیست، نمیتوانیم به مردم بگوییم چند ماه بدون آن سر کنید تا مشکل حل شود. مساله اینجاست که چرا باید مسوولان اینقدر بیتدبیری به خرج میدادند تا وضعیت آبی کشور به این روز برسد. این کم آبیها و بیآبیها کمکم به تمام شهرها و استانهای کشور میرسد. نمیتوانیم منکر آن شویم. هیچ مدیریت درست و دقیقی در این زمینه صورت نگرفته و نخواهد گرفت. سالهای سال است که مسوولان همیشه از مردم شهرنشین میخواهند که در مصرف آب صرفه جویی کنند، اما هیچ کس به آنها نگفته و نمیگوید که نزدیک به 98 درصد هدررفت آب این سرزمین به دلیل کشاورزی آن هم به روش سنتی و اصرار بر ادامه آن بوده است. حفر چاههای مختلف در زمینهای کشاورزی، که البته اجازه حفر آنها در زمان دولت احمدینژاد اتفاق افتاد و آخرین و کاریترین ضربه را به اندوخته آب این سرزمین وارد آورد. حالا شهر به شهر با کمبود و نبود آب مواجه میشوند، حالا مردم باید برای تامین آب روزانه خود یا آب معدنی را با قیمت گزاف خریداری کنند یا ساعتها در صف تحویل آب از تانکرهایی که شهرداریها میفرستند بایستند. در واقع زمانی که بسیاری از کشورهای دنیا کاهش منابع آبی را تهدیدی جدی تلقی کرده و با مدیریت دقیق و درست سعی در تامین آب شرب برای مردمانشان داشتند، مدیران ما با بیتوجهی به هدر رفت هر روزه و هر ماهه میلیونها متر مکعب آب برای آبیاری زمینهای کشاورزی به روش سنتی، کمر همت به نابودی ذخایر آبی این سرزمین بسته بودند. حالا این روزها فیلم گرفتن مردم از یکدیگر در مورد هدر رفت آب هم به سوژهای تازه برای شبکههای اجتماعی بدل شده است، هر روز مردم برای مساله تازهای در مقابل یکدیگر قرار میگیرند در حالی که نمیدانند آب دادن چند اصله درخت در کوچه و ... باعث از بین رفتن منابع آبی نمیشود، منابع آبی ما سالهاست که در سایه بیتدبیری مسوولان در حال از بین رفتن بوده و حالا دیگر به انتها رسیده است.
ارومیه؛ در شبانهروز 10 تا 14 ساعت آب قطع است
رضا، ساکن ارومیه است، او در پاسخ به «تعادل» در مورد وضعیت قطعی آب میگوید: تقریبا سه روز است که آب مکرر قطع میشود، در واقع از چهارشنبه شب تاکنون در شبانهروز بین 10 تا 14 ساعت آب نداشتهایم. برای خانوادههایی که مریض دارند یا نوزاد دارند این وضعیت بسیار سخت است. قیمت آب معدنی هم به حدی بالا رفته که نمیتوانیم برای تامین آب مورد نیاز خود از آب معدنی استفاده کنیم.
او میافزاید: من یک دختر دو ماهه و یک پسر 5 ساله دارم، این بچهها در طول روز گرمشان میشود، آب میخواهند، نوزاد احتیاج به شستشو دارد، آقایان که همه را به فرزندآوری تشویق میکنند به این قسمت ماجرا فکر نکردهاند، بیآبی قابل تحمل نیست، تازه وقتی هم آب وصل میشود تا ساعتها آب گل آلود از شیرهای آب بیرون میآید و اصلا قابل استفاده نیست، اینکه میگویند با تانکر آب میفرستند هم خودش یک طرف ماجراست مگر میتوانند برای تمام محلهها آب بفرستند، یک تانکر آب میآید در فلان میدان میایستد و صدها نفر از محلههای اطراف برای گرفتن آب صف میکشند، خیلی وقتها دعوا و درگیری میشود، اینجا تازه هنوز قطعی آب به یک هفته نرسیده اما همین هم برای مردم غیرقابل تحمل است.
همدان؛ تامین آب از چشمههای اطراف شهر
علی ساکن همدان است او نیز به همراه همسر و سه فرزند و مادرش زندگی میکند، علی 48 سال سن دارد و راننده تاکسی است، او در پاسخ به «تعادل» درمورد وضعیت قطعی آب در همدان میگوید: دو روز است که آب بهطور کامل قطع شده است، البته در برخی منطقهها آب هست اما فشار آب خیلی کم است برای پر کردن یک شیشه یک لیتری باید یک ساعت معطل بشوی. شاید باورتان نشود اما خیلی از مردم برای تامین آب مورد نیاز خود به خارج شهر میروند و از چشمه گنجنامه آب میآورند.
او میافزاید: مساله اینجاست که این وضعیت قرار است تا کی ادامه داشته باشد، این شرایط برای خانوادههایی که فرزند خردسال دارند بسیار سخت است، بچهها از گرمای هوا گلایه میکنند، بهانه میگیرند، مدام تشنه شان میشود، همه خانهها پنکه و امکانات دیگر سرمایشی که نیاز به آب نداشته باشد ندارند. ساعتهای طولانی بیآبی واقعا خستهکننده است، مادر من نزدیک به 80 سال سن دارد، اختلال حواس هم دارد، روزی صد بار دستهایش را میشوید، حالا که این امکان برایشان وجود ندارد کلافه میشود، به بچهها پرخاش میکند با من و همسرم داد و فریاد میکند. فکر میکند ما آب را روی او بستهایم. مساله اینجاست که مسوولان اصلا از این دست مشکلات ما خبر ندارند. قرار است تا کی بیآبی را تحمل کنیم.
آخرین وضعیت تامین آب شرب شهرکرد
فرماندار شهرکرد با اشاره به اینکه درصدد بودیم بهصورت سهمیهبندی، عدالت را در توزیع آب رعایت کنیم، گفت: متاسفانه بهعلت پایین بودن کد ارتفاعی این امکان وجود ندارد.عبدالعلی ارژنگ با اشاره به مشکل قطعی چند روزه آب در برخی محلات شهرکرد، اظهار کرد: بهعلت گلآلود شدن آب چشمه کوهرنگ، تامینکننده آب شرب این شهر و خارج شدن آب چشمه از مدار، در مجموع ۱۱ چاه آب کشاورزی وارد مدار شد. فرماندار شهرکرد افزود: با افزوده شدن ۱۱ حلقه چاه در مجموع دبی این چاهها ۱۵۰ لیتر بر ثانیه است که بخشی از کسری آب چاه شهرکرد را تامین میکند، همچنین بهدنبال اجرای خط پدافندی از سامان به شهرکرد حدود ۸۰ لیتر بر ثانیه به شبکه توزیع آب شرب در شهرک منظریه شهرکرد افزوده شد. ارژنگ در ادامه با بیان اینکه قطعی و کاهش فشار آب در شهر شهرکرد طولانی شده است، گفت: امروز مصرف آب در شبکه فراتر از حد تصور بود و در مناطقی که آب وصل بود، کد ارتفاعی مخازن به زیر ۲۰ سانتیمتر رسیده است که کار را دشوار کرده است. فرماندار شهرکرد با اشاره به اینکه درصدد بودیم بهصورت سهمیهبندی، عدالت را در توزیع آب رعایت کنیم، عنوان کرد: متاسفانه بهعلت پایین بودن کد ارتفاعی این امکان وجود ندارد. او تصریح کرد: طبق آخرین پیگیریهای صورت گرفته، اکیپهای رفع کدورت آب کوهرنگ در تصفیهخانه گردنه خلک مستقر شدهاند و گزارش دادند که بتوانند در ساعات پایانی روز کدورت آب را برطرف کنند و آب کوهرنگ وارد مدار شود. ارژنگ بیان کرد: در شرایط عادی میزان مصرف آب در شهرکرد، ۶۵۰ لیتر بر ثانیه است و باتوجه به خالی بودن مخازن نیاز به تامین ۸۰۰ لیتر آب بر ثانیه هستیم، اضافه شدن آب چشمه کوهرنگ میتواند کمککننده باشد، آبرسانی سیار با تانکر ادامه دارد، بابت طولانی شدن فرآیند قطعی آب از مردم عذرخواهی میکنیم.
زنگ خطری که به صدا درآمده است
حالا دیگر نمیتوان چیزی را نادیده گرفت، کتمان کرد یا آن را اتفاقی گذرا دانست، زنگ خطر کم آبی در کشور مدتهای مدیدی است که به صدا در آمده بود اما حالا دیگر صدای آن در سرتا سر این جغرافیا پیچیده است، هر روز یک تالاب خشک شد، هر روز یک رودخانه بدون آب شد، حالا دیگر بیآبی به تالاب انزلی هم رسیده ارتفاع آب پایین و پایینتر رفته است. حال سراب نیلوفر کرمانشاه هم خوب نیست، هر چند مسوولان میگویند وضعیت بحرانی نیست اما وقتی همه تالابها و دریاچهها در حال خشک شدن هستند مگر میشود به خوب بودن سراب نیلوفر کرمانشاه دل خوش کرد. حالا که دیگر دریاچه ارومیه هم روزهای آخر حیات خود را طی میکند و خشک شدن آن میتواند شرایط را بسیار بحرانی کند، این بحران آن چیزی نیست که با صرفه جویی مردم در مصرف آب شهری از میان برود. سالهای سال است که منابع آب این سرزمین بدون حساب و کتاب استفاده شدهاند و حالا که به قطرههای آخر رسیده نمیتوانیم با قطره آبهای مانده در لوله کشی شهرها تالابها و رودخانهها و دریاچه را پر آب کنیم. حالا باید به انتظار بحرانهای بزرگتر کم آبی و بیآبی در کشور باشیم یا مسوولان کاری کنند کارستان.