فساد و اقتصاد ایران
علی شریعتی
یکی از اصلی‌ترین موضوعاتی که ما باید در بررسی پرونده‌هایی مانند فولاد مبارکه یا فسادهای مشابه دیگر مدنظر قرار دهیم، این است که این بررسی‌ها باید با نگاه ملی و فراجناحی انجام شود و این موضوع به یک گروه سیاسی یا برخی افراد محدود نمی‌شود. در واقع ما باید ریشه این فساد را بشناسیم و برای خشکاندن آن اقدام کنیم؛ در غیر این صورت اگر فضا صرفا برای تسویه‌حساب شخصی یا گروهی فراهم شود، مشکلی را حل نخواهد کرد.
متاسفانه از بعضی صحبت‌ها اینگونه استنباط می‌شود که با اصل فساد و رانت کنار آمده‌اند و صرفا سوالشان این است که مثلا چرا به حوزه فولاد ورود کرده‌اید و به دیگر بخش‌ها کاری ندارید؟ یا چرا بنگاهی که در اصفهان قرار دارد مورد بررسی قرار گرفته اما دیگر شهرها بدون نظارت باقی مانده‌اند؟ یکی از مشکلات اساسی ما در بررسی فساد و مقابله با آن همین نگاه‌های جناحی و فردی و گروهی است که کار را برای بررسی‌های بیشتر و خشکاندن ریشه دشوار می‌کند.
همانطور که مقام معظم رهبری اشاره کرده‌اند، اگر با مار فساد مقابله نشود، به اژدهای هفت‌سر تبدیل می‌شود. ما مشابه همین اتفاق را در مورد اخیر می‌بینیم که تلاش کرده‌اند از دولتی‌ها و نماینده‌های مجلس تا دفتر افراد و رسانه‌ها و حتی افراد مختلف را درگیر کنند تا هم سفره فسادشان جمع نشود و هم شانس برخورد با خود را کاهش دهند. در واقع این فساد ریشه‌ای است و باید با ریشه‌ها برخورد شود. وقتی ما برای سال‌های طولانی با موضوعاتی مانند ارز چند نرخی، نامشخص بودن قیمت خوراک کارخانه‌ها و عدم شفافیت در حوزه‌های مختلف مواجهیم و افراد امکان آن را پیدا می‌کنند که نزدیکان خود را وارد بازی کرده و نفع شخصی ببرند، قطعا پرونده‌های فساد بزرگ نیز تشکیل می‌شود. یا وقتی صحبت از خصوصی‌سازی می‌شود اما در عمل هیچ تحول مثبتی رخ نمی‌دهد، باید خود را برای چنین مسائلی آماده کنیم و تا این بستر فراهم است، امکان سوءاستفاده نیز وجود خواهد داشت.
مشکلاتی که در نحوه نظارت ما بر اقتصاد وجود دارد باعث می‌شود که بستر برای بسیاری از مشکلات باز شود. اینکه بگوییم فلان دولت فساد بوده یا فلان گروه سیاسی فساد می‌کنند قطعا با واقعیت سازگار نیست. وقتی بستر فساد به وجود بیاید، افراد از گروه‌های مختلف امکان ورود به این عرصه را پیدا کنند و همین موضوع شرایط را چه برای اقتصاد ایران و چه برای از بین بردن فساد دشوارتر از قبل می‌کند.
