بیت‌کوین هنوز به کف نرسیده
کندل قیمت بیت‌کوین در دو روز اخیر وضعیتی صعودی داشته، اما ارزش این ارز دیجیتال طی یک هفته گذشته حدود ۱۳.۷درصد کاهش یافته است که بدترین بازدهی هفتگی آن از اواسط ماه ژوئن (خرداد) محسوب می‌شود. بررسی برخی از شاخص‌های آنچین نشان می‌دهد که دوره اصلاح بیت‌کوین به پایان رسیده است، با این حال، در نظر گرفتن این شاخص‌ها به تنهایی، می‌تواند بسیاری از سرمایه‌گذاران را به اشتباه بیندازد. ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال در روز جمعه ۱۹ اوت (۲۸ مرداد)، ۹.۱ درصد کاهش یافت؛ اما مهم‌تر از آن، ارزش بازار در مرز حمایت روانی یک‌تریلیون دلاری قرار گرفت. سرمایه‌گذاران فراموش کرده بودند که آخرین افت ارزش بازار کمتر از ۳ هفته پیش رخ داده بود، زمانی که در ۱۸ ژوئن (۲۸ خرداد) این شاخص به حدود ۷۸۰میلیارد دلار رسید؛ اما آیا روند صعودی هفته‌های اخیر متوقف شده و وضعیت بازار همچنان می‌تواند بدتر شود؟ پس از اینکه «کمیته انرژی و بازرگانی مجلس نمایندگان ایالات متحده» در روز ۱۷ اوت (۲۶ مرداد) اعلام کرد که عمیقاً نگران افزایش تقاضا برای سوخت‌های فسیلی به‌منظور تأمین انرژی موردنیاز برای استخراج ارزهای دیجیتال مبتنی بر اثبات کار است، نگرانی سرمایه‌گذاران هم نسبت به قانون‌گذاری‌های پیش رو افزایش یافت. در نتیجه این نگرانی‌ها، قانون‌گذاران ایالات متحده از شرکت‌های استخراج‌کننده ارزهای دیجیتال درخواست کردند تا اطلاعات مربوط به مصرف انرژی و متوسط هزینه‌های خود را ارایه کنند. به‌طور معمول، کاهش کلی قیمت‌ها (ناشی از افزایش فشار فروش) روی قیمت بیت‌کوین و ۴ ارز دیجیتال برتر نسبت به سایر دارایی‌های بازار، تأثیر کمتری دارد. با این حال، این اصلاح بازار کاهش ۷ تا ۱۴درصدی قیمت ارزهای دیجیتال برتر را در پی داشت. ارزش بیت‌کوین پس از رسیدن به 21.260 دلار، ۹.۷درصد کاهش یافت و قیمت اتریوم نیز با افت ۱۰.۶درصدی در پایین‌ترین حد روزانه خود به 1.675 دلار رسید. برخی از تحلیل‌گران عقیده دارند که با درنظرگرفتن نوسان سالانه حدود ۶۷درصدی بیت کوین، شکل‌گیری چنین اصلاحات شدیدی در بازه زمانی روزانه، امری عادی است. برای مثال، طی ۳۶۵ روز گذشته، میزان کاهش روزانه ارزش کل بازار در ۱۹ روز (مثل روز ۲۸ مرداد) از ۹درصد فراتر رفته است؛ اما وجود برخی از عوامل باعث شده‌اند ریزش اخیر برجسته‌تر از سقوط‌های گذشته به نظر برسد. شاخص هش ریبونز، یکی از این شاخص‌های آنچین است. معیاری که نرخ هش بیت‌کوین را برای تعیین دوره‌های انباشت یا فروش دسته‌جمعی ماینرها بررسی می‌کند. بررسی تغییرات اخیر این شاخص نشان می‌دهد که مرحله فروش دسته‌جمعی استخراج‌کنندگان در روز ۲۰ اوت (۲۹ مرداد) به پایان رسیده است. این اتفاق می‌تواند منجر به تغییر روند قیمت و حرکت صعودی بیت‌کوین شود. با این حال، نمی‌توان از تعداد انبوه شاخص‌های منفی موجود که نزولی‌بودن روند کلی بیت‌کوین را نشان می‌دهند، چشم‌پوشی کرد؛ از تحلیل‌های تکنیکال منفی گرفته تا ریسک‌ها و مشکلات ناشی از وضعیت اقتصاد کلان. در نتیجه، با وجود معیارهای آنچین خوش‌بینانه‌ای که وجود دارند، نمی‌توان احتمال شروع یک روند نزولی را نادیده گرفت و ازاین رو به نظر نمی‌رسد در حال حاضر بیت‌کوین هنوز به کف قیمتی خود رسیده باشد.
به صفر رسیدن پریمیوم معاملات فیوچرز بیت‌کوین
به‌طور معمول، قراردادهای آتی با سررسید ماهانه بیت‌کوین با اختلاف قیمت یا پریمیوم کمی نسبت‌به بازار اسپات (نقدی) معامله می‌شوند؛ زیرا فروشندگان برای عقب‌انداختن تاریخ تسویه معاملات در طولانی‌مدت پول بیشتری طلب می‌کنند. این وضعیت منحصر به بازار ارزهای دیجیتال نیست و در بازارهای مالی با عنوان کانتانگو شناخته می‌شود. در این شرایط، قیمت فیوچزر یا آتی یک کالا از قیمت اسپات یا لحظه‌ای آن بیشتر است و معمولاً زمانی رخ می‌دهد که معامله‌گران انتظار دارند قیمت دارایی در طول زمان افزایش یابد. در بازارهای سالم، قراردادهای فیوچرز با پریمیوم (حق بیمه) سالانه ۴ تا ۸درصدی معامله می‌شوند که برای جبران ریسک‌ها و هزینه‌های سرمایه کافی است. صفرشدن پریمیوم معاملات فیوچرز بیت‌کوین در صرافی «OKX» و دریبیت در کنار کاهش ۹.۷درصدی قیمت این ارز دیجیتال باعث شده است خوش‌بینی سرمایه‌گذاران به استفاده از بازارهای مشتقه از بین برود. زمانی که شاخص در نمودار بالا وارد ناحیه منفی می‌شود، مرحله وارونگی رخ می‌دهد. این یعنی قیمت قراردادهای فیوچرز از قراردادهای اسپات کمتر شده و تقاضای بیشتری برای بازکردن موقعیت‌های معاملاتی اهرمی شورت وجود دارد که روی کاهش بیشتر قیمت در آینده حساب می‌کنند.
لیکوییدشدن ۴۷۰میلیون دلاری معامله‌گران
قراردادهای فیوچرز ابزاری نسبتاً کم‌هزینه و آسان برای استفاده معامله‌گران از اهرم‌های معاملاتی هستند. با این حال، خطر «لیکوییدشدن» در استفاده از آنها وجود دارد، به این معنی که سپرده مارجین سرمایه‌گذاران یا پولی که در حسابشان دارند برای پوشش ضرر موقعیت‌های معاملاتی آنها کافی نیست. در چنین شرایطی، مکانیزم اهرم‌زدایی صرافی به شکل خودکار شروع به کار می‌کند و ارز دیجیتالی را که به عنوان وثیقه استفاده شده، با هدف کاهش ضرر به فروش می‌رساند. ممکن است یک معامله‌گر با استفاده از اهرم‌های معاملاتی سود خود را ۱۰ برابر افزایش دهد؛ اما اگر قیمت دارایی نسبت‌به نقطه ورود او ۹درصد کاهش یابد، موقعیت معاملاتی او بسته خواهد شد. در این شرایط، صرافی وثیقه او را خواهد فروخت و موقعیت معاملاتی او به‌اصطلاح لیکویید خواهد شد. نمودار بالا نشان می‌دهد که تعداد موقعیت‌های لانگ (خرید) لیکوییدشده در ۱۹ اوت (۲۸ مرداد) بالاترین سطح از ۱۲ ژوئن (۲۲ خرداد) بوده است.
خوش‌بینی بیش از حد معامله‌گران مارجین
معاملات مارجین به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد با قرض‌گرفتن ارز دیجیتال بتوانند موقعیت معاملاتی بزرگ‌تری باز کنند و سود احتمالی خود را افزایش دهند. به عنوان مثال، یک معامله‌گر می‌تواند با قرض‌گرفتن تتر از صرافی بیت‌کوین بخرد و ریسک و سود احتمالی معامله خود را بیشتر کند. همچنین، می‌تواند از بیت کوینی که قرض گرفته است برای بازکردن یک موقعیت معاملاتی شورت استفاده کند. برخلاف قراردادهای فیوچرز، لزوماً تعادلی میان حجم معاملات مارجین لانگ و شورت وجود ندارد. با این حال، بالابودن ضریب وام‌دهی مارجین، نشانه‌ای از صعودی‌بودن روند بازار است. در مقابل، پایین‌بودن این ضریب می‌تواند نشانه‌ای از نزولی‌بودن روند بازار باشد. معامله‌گران ارزهای دیجیتال به صعودی‌بودن دیدگاه همیشگی خود شهرت دارند. این نگاه باتوجه‌به پتانسیل‌های پذیرش، رشد سریع موارد استفاده از ارزهای دیجیتال مانند صنعت دیفای (DeFi) و این تصور است که بعضی از این دارایی‌ها از رشد تورم دلار مصون هستند. با این حال، ضریب ۱۷ برابری وام‌دهی مارجین به‌نفع استیبل کوین‌ها طبیعی نیست و می‌تواند نشانه‌ای از اطمینان بیش از حد معامله‌گران موقعیت‌های لانگ اهرمی باشد. بررسی این سه معیار در بازارهای مشتقه نشان می‌دهد که معامله‌گران قطعاً انتظار نداشتند کل بازار ارزهای دیجیتال روز جمعه به‌شدت اصلاح شود. همچنین تصور نمی‌کردند که ارزش کل بازار بخواهد دوباره محدوده حمایت یک تریلیون دلاری را آزمایش کند. این کاهش مجدد اعتماد به بازار ممکن است باعث شود حجم موقعیت‌های معاملات اهرمی خریداران کاهش یابد و احتمالاً در هفته‌های آینده افت قیمت بیشتری ایجاد کند.
قیمت بیت‌کوین در یک الگوی کنج صعودی
کاهش قیمت بیت‌کوین در یک هفته اخیر باعث ایجاد الگوی کنج افزایشی روی نمودار یک‌روزه شده است. با تشکیل این الگو، احتمالاً شاهد کاهش بیشتر ارزش آن در هفته‌های آینده خواهیم بود. کنج افزایشی یک الگوی بازگشتی نزولی است که در انتهای یک روند صعودی با شیب بیشتر خط حمایت نسبت با مقاومت شکل می‌گیرد. در این الگو شکسته‌شدن قیمت به سمت نزولی، می‌تواند منجر به کاهش قیمت تا حداکثر ارتفاع بین سقف و کف کنج تشکیل‌شده شود. اگر قرار باشد این الگو با رسیدن به هدف قیمتی خود تکمیل شود، بیت‌کوین می‌تواند تا 17.600 دلار سقوط کند. به عبارت دیگر، قیمت بیت‌کوین احتمالاً تا ماه سپتامبر (شهریور) ۲۵درصد از سطوح فعلی کاهش خواهد داشت.
تحلیل نادرست خریداران از تصمیمات فدرال رزرو
بیت‌کوین پس از رسیدن به کف قیمتی 17.500 دلاری خود در ماه ژوئن (خرداد)، در طول شکل‌گیری الگوی کنج صعودی روی نمودار نزدیک به ۴۵درصد افزایش قیمت داشته است. شروع روند صعودی بیت‌کوین با انتظار رو‌به‌رشد سرمایه‌گذاران از به اوج رسیدن نرخ تورم و اولین کاهش نرخ بهره بانکی در مارس ۲۰۲۳ (اسفند ۱۴۰۱) توسط فدرال رزرو همراه بوده است. این انتظارات پس از انتشار بیانیه «کمیته بازار آزاد» بانک مرکزی امریکا توسط جروم پاول، رییس فدرال رزرو، در ۲۷ ژوئیه (۵ مرداد) ایجاد شد. پاول در این بیانیه گفته بود: «تشدید سیاست‌های پولی انقباضی همچنان ادامه دارد و در حالی که تأثیر تعدیل سیاست‌های کلی خود بر اقتصاد و تورم را بررسی می‌کنیم، احتمالاً سرعت افزایش نرخ بهره را در آینده کاهش خواهیم داد.» بررسی آخرین نمودار نقطه‌ای از «نرخ وجوه هدف» فدرال رزرو – نرخ بهره وام بدون وثیقه موسسات سپرده‌گذاری و بانک‌ها به سایر موسسات – نشان می‌دهد که بیشتر مقامات پیش‌بینی می‌کنند که این نرخ تا پایان سال ۲۰۲۳ به ۳.۷۵درصد و در سال ۲۰۲۴ به ۳.۴درصد کاهش یابد. بنابراین، چشم‌انداز کاهش نرخ بهره در آینده همچنان در حد حدس و گمان باقی می‌ماند. جیمز بولارد، رییس دفتر فدرال رزرو در سنت لوییس، گفته است از سومین افزایش متوالی ۰.۷۵ واحد درصدی نرخ بهره در نشست سیاست‌گذاری بانک مرکزی در سپتامبر (شهریور) حمایت خواهد کرد. قرار است فدرال رزرو مطابق با تعهد خود نرخ تورم را از سطح ۸.۵درصدی فعلی به ۲درصد کاهش دهد. به بیان دیگر، با شروع چرخه انقباضی فدرال رزرو در ماه مارس (اسفند ۱۴۰۰)، بیت‌کوین و سایر دارایی‌های ریسکی بازار نیز در یک روند نزولی قرار گرفتند و باید برای چند سال آینده نیز تحت این فشار باقی بمانند.
چرخه‌های تاریخی تکرار می‌شوند
اگر جهش‌های قبلی بیت‌کوین در بازارهای نزولی را بررسی کنیم، افزایش و بازیابی نسبی قیمت آن در هفته‌های اخیر می‌تواند به اشتباه به عنوان یک سیگنال صعودی درنظر گرفته شود. در طول چرخه نزولی سال ۲۰۱۸ قیمت بیت‌کوین در مقطعی تقریباً دو برابر شد و از حدود 6.000 دلار به بیش از 11.500 دلار رسید، اما پس از آن مجدداً تا 3.200 دلار سقوط کرد و سود سرمایه‌گذاران را از بین برد. این چرخه‌های رشد و اصلاح‌های قیمتی در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۲ نیز رخ داده است.
