فروش صفر برخی کسب‌وکارهای مجازی

فرشاد وکیل‌زاده

کسب‌و‌کارهای اینترنتی به دو دسته تفکیک می‌شوند؛ دسته اول، کسب‌و‌کارهایی هستند که محوریت فعالیت آنها از طریق وب‌سایت یا اپلیکیشن دنبال می‌شود و دسته دوم کسب‌و‌کارهایی که محوریت فعالیت آنها در شبکه‌های اجتماعی و به‌طور خاص اینستاگرام است؛ البته فعالان اینستاگرامی را هم می‌توان به دو بخش تقسیم کرد، بخشی که در کنار پیج اینستاگرام خود، وب‌سایت یا اپلیکیشن راه‌اندازی کردند و بخشی که صرفا در صفحات اینستاگرامی فعالیت خود را دنبال می‌کنند. در حال حاضر و در شرایطی که اینترنت بین‌الملل با اختلال مواجه است، عمده فعالان دسته اول به دلیل اینکه زرساخت‌های خود را به داخل کشور انتقال دادند، دچار مشکل یا آسیب جدی مستقیم بابت کاهش سرعت اینترنت بین‌الملل یا فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی نشدند اما دسته دوم که پیج‌های کوچک‌ داشتند که معمولا سایت یا اپلیکیشن جداگانه‌ای نداشتند، دچار مشکل اساسی شدند؛ البته در دسته اول نیز کسب‌و‌کارهای کوچکی هستند که سرور یا‌هاست آنها خارج از کشور بوده و در زمان محدود شدن اینترنت، دچار مشکل و قطعی شدند. در کنار کاهش 50 تا 60 درصدی تراکنش‌های مالی، ارسال مرسولات پستی توسط شرکت ملی پست حدود 20 تا 25 درصد کاهش داشته است و در بعضی از گزارش‌ها نیز آمده است که برخی از کسب‌وکارهای اینستاگرامی تا 100 درصد کاهش فروش داشته‌اند به عبارت دیگر فروش آنها صفر شد. اما بیشترین افت فروش، مربوط به کسب‌و‌کارهای متوسط و کوچک بوده است، برای همین آمار کاهش تعداد تراکنش‌ها در پرداخت‌یارها از میزان کاهش ارسال مرسولات پستی بیشتر است، دلیل آن نیز این است که اکثر مشتریان پرداخت‌یارها عمدتا همین کسب و کارهای کوچک هستند، در کنار آن کاهش بیشتر فروش فعالان اینستاگرامی هم مربوط به آنهایی بوده که وب‌سایت یا اپلیکیشنی در کنار پیج خود نداشته‌اند و در زمان قطعی شبکه‌های اجتماعی و وی‌پی‌ان‌ها فروش آنها نزدیک به صفر شده است. در عین حال، در کسب‌و‌کارهای بزرگ به‌طور متوسط شاهد افت فروش حدود 10 تا 20 درصدی و در کسب و کارهای متوسط و کوچک شاهد افت فروش 40 تا 70 درصدی بوده‌ایم، البته در بازارهای سنتی و کسب و کارهای فضای حقیقی نیز ما شاهد کاهش فروش هستیم. در این میان اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی با محوریت پیگیری مشکلات کسب و کارهای کوچک و متوسط اقداماتی را انجام داده است؛ از جمله اینکه برای جبران خسارت‌های وارده به فعالان اقتصادی بسته‌های حمایتی اقتصادی را به بخش‌های مختلف دولت پیشنهاد دادیم؛ تا بخشی از خسارت واردشده به کسب‌و‌کارها از محل حمایت‌های دولت جبران شود، در مذاکرات سعی کردیم حداقل در  چهار بخش از کمک‌های دولتی برای کسب و کارهای استفاده کنیم: یک، تسهیلات ارزان‌قیمت، بلندمدت و با وثایق قابل ارایه؛ دو، معافیت یا تخفیف‌های مالیاتی، سه، معافیت یا تخفیف‌های مرتبط با سازمان تامین اجتماعی شامل حق بیمه کارکنان پرسنل شاغل در این بخش، چهار، ارایه پکیج‌های تبلیغاتی رایگان یا ارزان قیمت در رسانه‌ها شامل صدا و سیما یا فضاهای شهری. اما انتظار ما این است که در سالی که به نام «تولید، دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین» نامگذاری شده دولت حداکثر حمایت لازم را از این بخش به‌عمل آورد.