سیاست‌های جدید برای بازارها

وحیده موسوی 

در غیاب اخبار مثبت برجامی و باتوجه به بحران‌های سیاسی موجود، طبیعی است که فعالان بازار توجه زیادی به نرخ دلار و شرایط حاکم بر بازار ارز و طلا داشته باشند. افزایش حجم تقاضای ارز در معاملات روزهای اخیر سبب ورود شاخص دلار بازار آزاد به کانال 36 هزار تومان شد که همین امر موجب شد بانک مرکزی سیاست عرضه ارز در معاملات نیمایی را در پیش بگیرد. در شرایط کنونی باتوجه به شرایط تورمی موجود، نبود چشم‌انداز اقتصادی مثبت، افزایش تحریم‌ها، شرایط سیاسی حاکم و خط و نشان‌ کشیدن‌های حاکمان قدرت، به نظر می‌رسد دلار همچنان تمایل به صعود داشته و نرخ واقعی آن بیش از اعدادی باشد که این روزها به ثبت می‌رسد. در ایرانِ ما همواره آنچه اتفاق می‌افتد با آنچه از آمار و اعداد منتشر می‌شود متفاوت است؛ ‌بنابراین به نظر نمی‌رسد که سیاست سرکوب نرخ ارز با ادعای وجود منابع ارزی بیش از نیاز مفید واقع شود، زیرا این فنر آنچنان فشرده است که میل به آزاد شدن دارد. در حال حاضر در بازار طلا، سکه با دلار 42 هزار تومان معامله می‌شود (آن را با توجه به نرخ کنونی دلار، حباب سکه تعریف می‌کنیم)، ولی حاکی از آن است؛ خریدارانِ این دارایی ایمن کلاسیک همچنان نرخ ارز را بالاتر از قیمت‌های موجود می‌دانند. از طرفی با توجه به حجم نقدینگی موجود به نظر می‌رسد سیاست مدیریت و کنترل بانک مرکزی این‌بار جوابگو نباشد. باتوجه به افزایش دلار آزاد و به تبع آن دلار نیما، بحث بودجه و نرخ آن در 1402 بسیار مهم و حیاتی است؛ بنابراین باید توجه داشت که اگر در بودجه 1402 چندین نرخ ارز تعریف شود و گپ قیمتی دلار نیما و آزاد بالا باشد، شرایط مطلوبی برای بازار سرمایه رقم نخواهد خورد. همچنین در حال حاضر شرایط حاکم بر اقتصاد و از طرفی گپ قیمتی بالای دلار نیما و آزاد موجب شده تا فعالان بازارهای مالی به این باور برسند که شرایط برای کاهش گپ قیمتی فراهم بوده و بازار سرمایه می‌تواند تحلیل‌های خود را با دلار نیمای بالاتر به روز رسانی کند. بدیهی است که اگر گپ قیمتی نیما و آزاد همچنان بالا بماند و حتی شروع به رشد بیشتر کند، صادر‌کنندگان تمایلی به فروش ارز در سامانه نیما نخواهند داشت و این خود بانک مرکزی را با چالش کمبود ارز روبه رو می‌کند و همین امر موجب شده تا تحلیلگران شرایط را برای نزدیک شدن دلار نیما و آزاد مطلوب ارزیابی کنند.این روزها باتوجه به ارزنده بودن قیمت سهام در بازار سرمایه و رشد سایر بازارهای موازی، فعالان این حوزه ریسک سرمایه‌گذاری در بازار سهام را پذیرفته و عملگرا بودن را به نظاره‌گر بودن ترجیح داده‌اند. به نظر می‌رسد صدور اجازه ورود نقدینگی به بازار توسط سیاست‌گذاران بازارسرمایه در کف قیمتی سهام، بی‌ارزش شدن پول ملی، رشد قیمت‌های جهانی، افزایش بهای نفت و تمایل به herd behavior موجب شده تا بازار سرمایه این روزها از قرمزِ اناری به سبزِ پسته‌ای تغییر رنگ داده و سرمایه‌گذاران را به آینده بازار و ادامه‌دار بودن شرایط موجود خوشبین کند؛ امید است ادامه‌دار باشد.