آینده تجاری ایران و آلمان چه خواهد شد؟

سید حمید حسینی| کشورهای اروپایی در ماه‌های گذشته، شرایط اقتصادی خاصی را تجربه کرده‌اند. من در تمام سال‌های گذشته کمتر به یاد می‌آورم که نرخ تورم در بسیاری از کشورهای اروپایی دورقمی شود و روند افزایشی هزینه‌ها برای چند ماه ادامه پیدا کند اما شوک‌های اقتصادی که پس از آغاز جنگ روسیه و اوکراین خود را نشان داد، تاثیرات منفی را برای اقتصاد کشورهای مختلف اروپایی به جا گذاشت.

در این میان آلمان نیز به عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد اتحادیه اروپا، فشار اقتصادی قابل توجهی را تجربه کرده و به‌طور خاص در حوزه انرژی با مشکلات جدی مواجه شده است. افزایش هزینه‌های دولت برای حمایت از مردم و پایین نگه داشتن قیمت انرژی یکی از این سیاست‌هاست که می‌تواند در بلندمدت شرایط را برای این کشور دشوار کند، از این رو این تلقی که آلمان در چنین فضایی ناگهان به سمت تصمیماتی مانند قطع همکاری با ایران به‌طور کامل حرکت کند، دشوار خواهد بود.

پس از کنار رفتن دولت مرکل دست راستی‌ها در آلمان قدرت بیشتری گرفتند و تحت تاثیر فضای رسانه‌ای که در ماه‌های گذشته به وجود آمده با اعلام این تصمیم اخیر تلاش کردند خود را با آن جریان همراه نشان دهند. هر چند این تصمیم به هیچ عنوان قطع ارتباط تجاری میان دو کشور نیست و تنها به تضامین اقتصادی ارتباط دارد.

در این چارچوب با توجه به اینکه ما در شرایط تحریم اساسا نمی‌توانیم از گزینه‌هایی مانند ال‌سی یا فاینانس استفاده کنیم بخش قابل توجهی از واردات خود از آلمان را با پیش‌پرداخت انجام می‌دهیم که این خود موضوع تضمین اصلی صادر‌کنندگان آلمانی است. از این‌ رو در عمل شاید تغییر مهمی ایجاد نشود اما دولت آلمان معمولا خطوط اعتباری را با محوریت بیمه تجاری در نظر می‌گیرد تا شرکت‌ها بتوانند با ایران تجارت کنند و در صورتی که در تسویه‌حساب با مشکل مواجه شوند امکان استفاده از این خط اعتباری را پیدا کنند. به این ترتیب حتی اگر بنا باشد این تصمیم دولت آلمان را نه یک موضوع سیاسی که یک تصمیم تاثیرگذار اقتصادی بدانیم نیز ضربه شرکت‌های آلمانی بزرگ‌تر خواهد بود.

با این وجود ما باید در نظر داشته باشیم که در تمام سال‌های گذشته، آلمان همواره به عنوان یکی از اصلی‌ترین شرکای تجاری ما در اروپا مطرح بوده و نمی‌توان تصور کرد که در مدتی کوتاه جایگزینی برای آن پیدا شود. از این رو ضمن آنکه باید فشارهای اقتصادی دولت آلمان در ماه‌های گذشته و همچنین خطر شیوع دوباره کرونا در جهان را که به این کشور نیز فشار وارد می‌کند، در نظر گرفت، ما نیز در ایران باید تلاش کنیم با استفاده از تمام فرصت‌ها مانند برجام و توسعه همکاری‌ها، مانبع از قطع کامل ارتباط‌ها شویم.