توپ پر فرزین در بازار ارز و طلا

روز گذشته، بازار ارز کار خود را با صحبت‌های رییس کل بانک مرکزی آغاز کرد. محمدرضا فرزین در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: «از امروز بانک مرکزی و صرافی‌ها اقدامات مشترکی در #احیای_ثبات اقتصادی در کشور انجام می‌دهند. بانک مرکزی زین پس به بازار آزاد ورود پیدا خواهد کرد و نرخ ساز خواهد بود.» وی پیش‌ از این نیز در برنامه‌ای تلویزیونی در این باره اعلام کرده بود که در بازار آزاد هم ورود می‌کنیم و برخلاف گذشته سعی می‌کنیم در این بازار هم نرخ‌سازی کنیم، چراکه هدف ایجاد ثبات ارزی در کشور است.

رییس کل بانک مرکزی روز یکشنبه هفته جاری گفته بود که در بخشنامه جدید از روز سه شنبه (چهارم بهمن) فرصت حضور جدیدی به صرافی‌ها داده‌ایم و به آنها گفته‌ایم به هر فرد می‌توانند تا ۵۰۰۰ یورو ارز بفروشند و اگر محدودیت سقف خرید برای صرافی‌ها تعیین کردیم به دلیل این است که می‌خواهیم معاملات ارز به سمت عرضه مثبت باشد. به گفته فرزین، اگر از روز سه‌شنبه که خرید و فروش ارز توسط صرافی‌ها آغاز می‌شود محدودیتی برای صرافی‌ها به وجود بیاید در بازار متشکل در قالب حراج به آنها ارز می‌فروشیم و به دنبال این هستیم که در بازار آزاد به یک نرخ‌ساز تبدیل شویم.

روال سابق خرید و فروش ارز در صرافی‌ها ادامه دارد

به دنبال انتشار این صحبت‌، بازار ابتدا با تردید با آن مواجه شد اما ارزیابی‌ها از ساعات پایانی کار بازار در روز گذشته نشان می‌دهد که نرخ ارز کاهشی شد، هرچند هنوز تاثیر جدی اظهارات رییس کل بانک مرکزی خود را نشان نداده است. مشاهدات از بازار ارز طی دیروز حاکی از این است که همچنان خرید و فروش ارز طبق روال سابق یعنی با نوبت‌دهی اینترنتی و براساس سقف ۲هزار یورویی انجام می‌شده است. صرافان بازار ارز تهران می‌گویند که در بخشنامه جدید ابلاغ شده سقف خرید و فروش ارز تغییر کرده، اما هنوز در جریان جزییات آن، نرخ و چگونگی خرید و فروش قرار نگرفته‌ایم. بنابراین همچنان روال سابق خرید و فروش ارز در صرافی‌ها ادامه دارد.

بر این اساس فعلا مردم (اگر در سال جاری از این سهمیه استفاده نکرده باشند) بر اساس همان قرار قبلی یعنی با ثبت نام و دریافت نوبت‌دهی اینترنتی می‌توانند تا سقف ۲ هزار یورو ارز از صرافی‌ها خرید کنند. این اظهارات در حالی صورت گرفته که بانک مرکزی اعلام کرد که صرافی‌ها بر اساس بخشنامه اخیر مجازند نسبت به فروش ارز به صورت اسکناس با نرخ منتشر شده تحت عنوان «آخرین نرخ صرافی‌ها» در سایت مدیریت بازار متشکل معاملات ارز ایران به آدرس www.ice.ir اقدام کنند.

قیمت‌های متفاوت در بازار ارز

از سوی دیگر، بازار دیروز ارز قیمت‌های متفاوتی را تجربه کرد. نرخ خرید هر دلار امریکا در تابلوی صرافی‌ها از ۳۹ هزار و ۵۰۰ تومان تا ۴۳ هزار و ۲۰۰ تومان متفاوت بود و قیمت فروش آن از ۳۹ هزار و ۸۰۰ تومان تا حدود ۴۳ هزار و ۷۰۰ تومان مشخص شده بود به‌طوریکه در ساعات اولیه بازار نسبت به روز گذشته حدود ۳۰۰۰ تومان افزایش را نشان می‌داد که البته بعد از ظهر دیروز قیمت ارز نزولی شد و حدود ۷۰۰ تومان کاهش پیدا کرد.

دیروز نرخ خرید یورو نیز حدود ۴۲ هزار تومان بود و هر یورو از ۴۲ هزار تومان تا ۴۲ هزار و ۷۵۰ تومان فروخته می‌شد. برخی صرافی‌ها اعلام کردند که در صورت ابلاغ دستورالعمل شامل جزییات و نحوه خرید و فروش ارز، ممکن است مراحل عملیاتی و اجرایی آن از روز شنبه آغاز شود و برخی دیگر اعلام کردند که ممکن است از فردا خرید و فروش ارز براساس بخشنامه جدید بانک مرکزی شروع شود. البته با وجود پیگیری‌های صورت گرفته تا لحظه انتشار این خبر توضیح رسمی از سوی کانون صرافان در این باره ارایه نشده است. 

به دنبال این تغییرات، بانک مرکزی گام‌های جدید خود را بر می‌دارد که می‌تواند گمانه زنی‌ها برای تلاش در مسیر تک نرخی کردن یا لااقل کاهش تعداد نرخ ارزها در بازار را تشدید کند. آنطور که بانک مرکزی گفته، سامانه ناخدا به زودی کار خود را آغاز خواهد کرد و بازار متشکل ارزی به کار خود پایان خواهد داد. در صورتی که دولت بتواند با این سیاست‌ها، فاصله میان نرخ‌های رسمی و بازار آزاد را کم کند، شاید در آینده تنها دو نرخ باقی بماند، یکی نرخ نیما که 28 هزار و 500 تومان تعیین شده و یکی نرخ بازار آزاد، گامی مهم که البته باید دید به چه شکل دنبال خواهد شد. در بازار سکه اما شرایط متفاوت بود. همانطور که در هفته گذشته نیز بانک مرکزی نسبت به عرضه ربع سکه در بورس کالا اقدام کرده بود، این روند از روز گذشته نیز دوباره از سر گرفته شد. به دنبال همین اتفاق بازار با تغییراتی جدی همراه شد.

جزئیات عرضه ربع سکه در بورس کالا

معاون اداره عملیات بازار باز بانک مرکزی جزییات عرضه ربع سکه در بورس کالا از دیروز و چگونگی کشف قیمت در این بازار را تشریح کرد و گفت: تا زمانی که بازار نیاز داشته باشد به این شکل حضور خواهیم داشت. هومن کرمی خرم‌آبادی اظهار کرد: بانک مرکزی قصد دارد عرضه ربع سکه در بورس کالا را ادامه دهد و از روز سه شنبه (چهارم بهمن ماه) این عرضه آغاز می‌شود. وی گفت: هدف از عرضه سکه در بورس کالا کنترل قیمت در بازار است و با توجه به اینکه حباب قیمتی در هفته گذشته با عرضه‌ای که صورت گرفت شکسته شد و البته تنها کمتر از ۱۰ درصد را که برنامه‌ریزی کرده بودیم، فروخته شد قصد داریم تا زمانی که ۴۵۰ هزار ربع سکه باقی مانده را هم در بازار عرضه کنیم. 

کرمی افزود: پس از تمام شدن ۴۵۰ هزار ربع سکه که هم‌اکنون در نزد بانک رفاه است، اگر نیاز احساس کنیم باز هم ربع سکه عرضه خواهیم کرد و حتی اگر لازم باشد نیم سکه و تمام سکه را هم عرضه می‌کنیم.

معاون اداره عملیات بازار باز بانک مرکزی در ادامه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چگونه کشف قیمت صورت می‌گیرد و مردم چگونه می‌توانند قیمت مناسبی برای خرید ربع سکه از بورس کالا داشته باشند؟ گفت: مسلماً دو پارامتر قیمت جهانی و نرخ ارز در تعیین قیمت ربع سکه و کشف قیمتی آن موثر است. اما مردم باید برای انتخاب قیمت مناسب به چند نکته دیگر توجه کنند. نخست آنکه مردم باید به نرخ‌های ربع سکه در هفته گذشته در بورس کالا نگاه کنند و قیمت ربع سکه را هم مد نظر داشته باشند و مسلماً بهترین قیمت بین این دو نرخ می‌تواند به متقاضیان کمک کند تا نرخ منطقی‌تر و بهتری را برای خرید انتخاب کنند.

کرمی با بیان اینکه عرضه ربع سکه در بورس کالا آنقدر هست و ادامه پیدا می‌کند که آنهایی که با قیمت‌های پایین‌تر هم درخواست خرید ثبت می‌کنند موفق به خرید سکه خواهند شد، اضافه کرد: البته اگر به عنوان مثال امروز همه سفارش‌ها در رنج حدود پنج میلیون یا شش میلیون تومان باشد یعنی اینکه قیمت‌ها بسیار با قیمت‌های منطقی فاصله داشته باشد مسلماً هیچ یک از متقاضیان برنده نخواهند شد و در روزهای آینده هم عرضه ربع سکه ادامه خواهد داشت؛ بنابراین میزان فروش ربع سکه در ادامه عرضه آن تاثیرگذار است. البته بانک مرکزی نمی‌خواهد به صورت ناگهانی در بازار ورود کند و عرضه سنگینی را انجام دهد بلکه تصمیم بر آن است که با درصدی مشخص و البته به صورت مستمر در بازار حضور داشته باشد.

وی همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه تحویل سکه به متقاضیانی که از دیگر شهرستان‌ها خرید انجام داده‌اند چگونه خواهد بود؟ گفت: در حال حاضر امکان تحویل فیزیکی ربع سکه در خارج از تهران مقدور نیست؛ بنابراین دارندگان گواهی می‌توانند در سایت بانک رفاه ثبت‌نام کرده و زمانی که امکان مراجعه به خزانه بانک رفاه دارند را نیز انتخاب کنند. پس از آغاز این فرایند رییس اتحادیه اعلام کرد که در پایان معاملات روز گذشته، یک میلیون تومان کاهش قیمت داشته است.

حباب سکه سه میلیون تومان

رییس اتحادیه طلا و جواهر تهران ادامه داد: بر اساس آخرین معاملات شکل گرفته در بازار (سه‌شنبه) سکه و طلا، هر قطعه سکه تمام طرح جدید ۲۳ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان، هر قطعه سکه تمام طرح قدیم ۲۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان، نیم سکه ۱۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان، ربع سکه هشت میلیون و ۹۰۰ هزار تومان و سکه‌های گرمی پنج میلیون تومان قیمت داشته است. همچنین هر مثقال طلای ۱۷ عیار به هشت میلیون و ۹۳۰ هزار تومان و هر گرم طلای ۱۸ عیار به حدود دو میلیون و ۶۱ هزار تومان کاهش یافته است.

بذرافشان در رابطه با آخرین وضعیت حباب سکه و ربع سکه (دارای بیشترین حباب)، در پی کاهش قیمت‌ها، گفت: حباب سکه که در محدوده سه میلیون و ۷۰۰ هزار تومان قرار داشت، ۷۰۰ هزار تومان تخلیه شده و در حال حاضر به حدود سه میلیون تومان رسیده است. ربع سکه نیز که طی یکماهه اخیر حباب بالایی به خود گرفته بود و تا چهار میلیون و ۷۰۰ هزار تومان هم رسیده بود، اکنون حباب آن در محدوده سه میلیون و ۸۰۰ هزار تومان قرار گرفته است. وی در پایان تاکید کرد: امیدوار هستیم که سیاست بانک مرکزی و مدیریت نرخ ارز و قیمت سکه ادامه‌دار باشد. ضمن اینکه عرضه ربع سکه هم تدوام پیدا کند و همانطور که وعده داده شد، برای سایر قطعات سکه هم اتفاق بیفتد. تداوم عرضه سکه‌ها در بورس کالا می‌تواند نقش مهمی در کاهش بیشتر قیمت‌ها و کاهش حباب داشته باشد. 

در نخستین روز شروع مرحله دوم عرضه ربع سکه بهار آزادی در بورس تعداد ۴۷۶۷ قطعه ربع سکه بهار آزادی تا قیمت ۷ میلیون و ۹۲۰ هزار تومان در بورس کالا عرضه شد.