روزهای خوش دلار فرزینی
رییس کل جدید بانک مرکزی که در روزهای گذشته، مدیریت پر خبری را پشت سر گذاشته، حالا راهی تازه برای اعلام خبرها پیدا کرده و از طریق صفحه شخصی خود در توییتر خبرهای جدید را مطرح کرده و حتی بعضا پاسخ سوالات کاربران را نیز میدهد. فرزین در ساعات پایانی سهشنبه شب نوشت: سلام. بانک مرکزی با حذف دلار توافقی به دنبال برچیدن رانت به وجود آمده بوده است. از این به بعد تمام صرافیها بدون انجام ثبت نام، ارز خود را دریافت کنید؛ به نرخ تابلو، بدون صف.
به دنبال این خبر، بازار ارز که از ساعات پایانی روز سهشنبه نزولی شده بود، در روز چهارشنبه نیز همین روند را ادامه داد. فضای ظهر دیروز بازار ارز آرام و بیسر و صدا برای دلالان و البته صرافیها بود. خبری از شلوغی و چانهزنیهای روزهای گذشته نبود و قیمتها در تابلو و همچنین سروصدای دلالانی که کار میکردند و فروش داشتند، پایینتر آمده بود.
قیمت خرید هر دلار امریکا در صرافیهای خیابان و میدان فردوسی حدود ۴۲ هزار تومان بود و نرخ فروش این ارز در تابلو صرافیها حدود ۴۲ هزار و ۲۰۰ تومان و با نوسان اندکی تعیین شده بود. این قیمتها حدود هزار تومان نسبت به نرخ روز گذشته بازار ارز کمتر بود. البته در ساعات پایانی دیروز هم کاهش قیمت نرخ دلار بازار متشکل تا ۴۲ هزار و۵۰۰ تومان اتفاق افتاده بود.
یورو اما با اندکی افزایش نسبت به روز گذشته مواجه شده بود. هر یورو با نرخ ۴۲ هزار و ۴۰۰ تومان خریداری و با قیمت ۴۲ هزار و ۵۰۰ تا ۷۰۰ تومان فروخته میشد. با وجود اطلاعیههای بانک مرکزی و توییت رییس کل در روز گذشته که نشان میداد مشکلی برای خرید و فروش ارز از سوی صرافیها طبق بخشنامه بانک مرکزی وجود ندارد، اما همچنان برخی صرافیها آن را اجرایی نکرده بودند و دلایلی از اعلام نشدن بخشنامه و جزییات تا بالا بودن نرخ تابلو و... را دلیل رفتار خود مطرح میکردند.
بانک مرکزی به حرکت خود در بازار ارز همچنان ادامه خواهد داد و روز گذشته توضیحاتی جدیدی نیز درباره نحوه تبادل ارز در این بازار منتشر شد. نبی زاده، مشاور ارزی رییسکل بانک مرکزی درباره حذف نرخ دلار توافقی، گفت: بانک مرکزی با هدف سامان دادن به بازار ارز، دو اقدام را انجام داده است. به صرافان در سراسر کشور اجازه داده شده است، بتوانند در بازار ارز نسبت به خرید و فروش ارز اقدام کنند. وی افزود: با توجه به اینکه هدف اصلی رییسکل بانک مرکزی و سیاست جدید بانک مرکزی، ایجاد بازار مبادله ارز و طلا است، برای برطرف شدن نیازهای ارزی مردم تا زمان راهاندازی این بازار، با اختیار دادن به صرافیها و آزادسازی خرید و فروش ارز سعی شده تا بخشی از نیازهای ارزی مردم جبران شود.
مشاور ارزی رییس کل بانک مرکزی با اشاره به وجود نرخ توافقی در بازار متشکل تا پیش از این، تصریح کرد: این نرخ نه تنها با بازار غیررسمی کشور بلکه با واقعیتهای اقتصادی نیز تطابق نداشت. از طرفی وجود فاصله بین نرخ توافقی و بازار غیررسمی موجب شکلگیری رانت شده بود و امکان دسترسی افرادی که نیازمند واقعی ارز بودند، محدود شده بود.
براساس گزارش بانک مرکزی، نبیزاده در رابطه با سیاست جدید بانک مرکزی تصریح کرد: بانک مرکزی در تصمیم جدید خود، ضمن از بین بردن بازار توافقی، نرخی را تعیین میکند که رانت را از بین ببرد. البته سیاست بانک مرکزی پذیرش این نرخ به عنوان نرخ رسمی ارز کشور نیست و از این به بعد بانک مرکزی در این بازار با قدرت حضور پیدا خواهد کرد. بانک مرکزی قطعا با ورود با قدرت بیشتر در بازار ارز، اجازه شکلگیری این نرخها که از نظر بنیانهای اقتصادی نیز صحیح نیست را نمیدهد.
وی افزود: با تسهیلگری که انجام شده، صرافان میتوانند در بازار ورود داشته باشند و بانک مرکزی نیز در کنار صرافیها، نرخسازی خواهد کرد و به این صورت نخواهد بود که بانک مرکزی هر نرخی که در بازار شکل بگیرد را بپذیرد.
مشاور ارزی رییس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه به ثبات رساندن بازار ارز باید گام به گام انجام شود، اظهار کرد: گام اول احیای ثبات بازار ارز از دیروز کلید خورده است و با شکلگیری زیرساختهای مورد نیاز، بانکمرکزی در گامهای بعدی بازار ارز را به ثبات میرساند.
نبیزاده تصریح کرد که سقف خرید ۵ هزار یورویی و معادل آن تا زمان راهاندازی بازار مبادله ارز و طلا ادامه دارد و پس از راهاندازی این بازار به نیازها با کیفیت بهتری پاسخ داده خواهد شد؛ بنابراین از امروز هر فرد میتواند با ارایه کد ملی تا سقف ۵ هزار یورو و معادل آن را از صرافی و با نرخ تابلو که از بازار متشکل و بر اساس بازار غیررسمی شکل گرفته است، بخرد.
وی در پایان صحبتهای خود تاکید کرد: مردم از این به بعد فروشنده نیز خواهند بود و میتوانند ارز خود را با این نرخ به صرافیها به صورت رسمی و با رعایت ضوابط بانکمرکزی بفروشند؛ بنابراین از این به بعد برای دریافت ارز نیازی به ثبتنام در سایت و ایستادن در صف نیست و مردم به راحتی میتوانند با مراجعه به صرافیها نسبت به خرید و فروش ارز اقدام کنند.
سرنوشت نامعلوم طلا
بازار طلای ایران بر خلاف برخی از دیگر بازارها، همچنان متاثر از بازار جهانی نیز عمل میکند و بخشی از افزایش قیمت هفتههای گذشته تحت تاثیر روندی بوده که در بازار جهانی دنبال شده است. در پاسخ به این سوال که آیا طلا میتواند به بالاترین قیمت خود یعنی ۲۰۷۵ دلار در هر اونس که در آگوست ۲۰۲۰ ثبت شده بود، برسد یا حتی از آن فراتر رود، تحلیلگران میگویند که بسیاری از عوامل به چگونگی نرخ ارز در سالهای آینده و همچنین چگونگی پایان جنگ روسیه و اوکراین و درگیریهای متعدد در خاورمیانه در سال جاری بستگی دارد. خطراتی برای گاوهای نر طلا وجود دارد که در صورت نامشخص ماندن دورنما، میتوانند به سرعت موقعیت خود را کاهش دهند.
سرمایهگذاران در صندوقهای قابل معامله در بورس طلا ۳۴۶۲ تن از این فلز گرانبها را نگهداری میکنند و زمانی که قیمت نشانههایی از روند نزولی نشان میدهد، متزلزل میشوند. به عنوان مثال، زمانی که قیمت طلا در ماههای سپتامبر و اکتبر سال گذشته کاهش نسبی داشت. علیرغم این نگرانیها، تحلیلگران و معاملهگران انتظار کاهش عمده قیمت در سال ۲۰۲۳ را ندارند. در واقع، آنها پیشبینی میکنند که افزایش تورم و کاهش نرخ بهره در طول رکود جهانی میتواند دلار امریکا را تضعیف کند و قیمت طلا را افزایش دهد.
سوکی کوپر، تحلیلگر فلزات گرانبها میگوید: ما انتظار داریم دلار امریکا بیشتر تضعیف شود و بازده اوراق قرضه کاهش یابد. بانکهای مرکزی از کاهش قیمتها استفاده کردند و در سه ماهه سوم سال گذشته ۴۰۰ تن طلا خریداری کردند. کل خریدها از ژانویه تا نوامبر ۲۰۲۲ به ۷۵۴ تن رسید که بالاترین میزان توسط بانکهای مرکزی در یک سال تقویمی از سال ۱۹۶۷ است.
بر اساس گزارش تایمز و بر اساس آخرین آمار، خریداران اصلی طلا در سال گذشته روسیه، چین، هند، ترکیه، ازبکستان و قزاقستان بودهاند. چین در سال ۲۰۲۲ بهطور پیوسته خرید کرد و داراییهای رسمی خود را به ۲۰۱۰ تن افزایش داد. پل وونگ، استراتژیست بازار گفت: طلا ممکن است برای کشورهای همسو با چین جذابتر از دلار امریکا شود. او گفت که تبدیل یوان به طلا به آنها کمک میکند تا از خطرات تحریمهای غرب جلوگیری کنند.
به دنبال تحولات جهانی و البته تداوم سیاستهای بانک مرکزی، قیمت سکه نیز همچنان نزولی باقی مانده است. رییس اتحادیه سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر تهران افزود: از سویی دیگر با توجه به مدیریت جدید بانک مرکزی در رابطه با عرضه ربع سکه در بورس و البته کاهش نسبی نرخ ارز در بازار آزاد، قیمتها در بازار سکه و طلا روند کاهشی به خود گرفت.
وی ادامه داد: قیمت طلای ۱۷ عیار امروز نسبت به دیروز با ۱۸۰ هزار تومان کاهش به ۸ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان، قیمت طلای ۱۸ عیار با ۴۲ هزار تومان کاهش به ۲ میلیون و ۱۹ هزار تومان، قیمت سکه طرح جدید با یک میلیون تومان کاهش به ۲۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان، قیمت سکه طرح قدیم با ۷۰۰ هزار تومان به ۲۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان، قیمت نیم سکه با ۵۰۰ هزار تومان کاهش به ۱۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان و قیمت ربع سکه با ۶۰۰ هزار تومان کاهش به ۸ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسیده است.
بذرافشان افزود: البته حباب سکه همچنان در محدوده ۳ میلیون تومان است که در صورتی که سیاست بانک مرکزی در خصوص تداوم عرضه سکه در بورس کالا و راهاندازی سامانه مبادلات ارز و طلا نهایی شود قطعاً روند کاهشی در بازار سکه و طلا تداوم خواهد داشت و منجر به تخلیه حباب سکه نیز خواهد شد.
رییس اتحادیه سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر تهران تصریح کرد: وقتی عرضه سکه در بورس بیشتر شود و فاصله قیمتی بین بورس و بازار شکل گیرد، قطعاً تقاضاها برای خرید سکه از بورس بیشتر شده و به همین منوال، حباب سکه تخلیه و روند قیمتی نیز کاهشی خواهد شد.
با به پایان رسیدن هفته، به نظر میرسد بانک مرکزی در دوره مدیریت جدید، توانسته ضرب شستی به بازار نشان دهد و البته برای ارایه تحلیلی دقیقتر باید وضعیت بازار در روزهای آینده را رصد کرد و دید که فرزین تا چه حد توان مقاومت در برابر افزایش قیمتها را دارد.